ଡୁପିଟ୍ରେନ୍ସ କଣ୍ଟ୍ରାକଚର

ଡୁପିଟ୍ରେନ୍ସ କଣ୍ଟ୍ରାକଚର (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Dupuytren's contracture) ଏକ ରୋଗ ଯେଉଁଥିରେ ହାତର ଏକ ବା ଏକାଧିକ ହାତ ଆଙ୍ଗୁଠି ଫ୍ଲେକ୍ସନ ପୋଜିସନରେ (flexed position) ବଙ୍କା ହୋଇ ରହିଯାଏ ।^[୨] ପାପୁଲିରେ ଏହା ଏକ ଛୋଟ ଶକ୍ତ ନୋଡ୍ୟୁଲ ଆକାରରେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ।^[୨] ସମୟକ୍ରମେ ଏହା ଅଧିକ ଖରାପ ହୋଇଯାଏ ଓ ଏହାକୁ ସିଧା କରିହୁଏନାହିଁ; ଏହା ଅଧିକ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଦାୟକ ନହେଲେ ମଧ୍ୟ ସାମାନ୍ୟ କଷ୍ଟ ଦାୟକ ହୋଇପାରେ ଓ ଗଲୁ ହୋଇପାରେ ।^[୨] ଏହି ରୋଗରେ ସାଧାରଣତଃ ପ୍ରଥମେ ଅନାମିକା ଆଙ୍ଗୁଠି ବଙ୍କା ହୁଏ ଓ ତା'ପରେ କାଣୀ ଓ ମଝି ଆଙ୍ଗୁଠି ବଙ୍କା ହୋଇଯାଏ ।^[୨] ଆଙ୍ଗୁଠି ବଙ୍କା ହେବା ଫଳରେ କେତେକ ଦୈନନ୍ଦିନ କାମ ଯେପରିକି ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତି, ଲେଖିବା ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାମ ସୁଚାରୁ ରୂପେ କରିବା ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ ।^[୨]

ଡୁପିଟ୍ରେନ୍ସ କଣ୍ଟ୍ରାକଚର (Dupuytren's contracture)
ଡୁପିଟ୍ରେନ୍ସ ଡିଜିଜ (Dupuytren's disease), ଭାଇକିଙ୍ଗ ଡିଜିଜ (Viking disease),[୧] କଣ୍ଟ୍ରାକଚର ଅଫ ପାମାର ଫାସା (contraction of palmar fascia), ପାମାର ଫାସା ଫାଇବ୍ରୋସିସ (palmar fascial fibromatosis), ପାମାର ଫିବ୍ରୋମାସ (palmar fibromas)[୨]
ଅନାମିକା ଆଙ୍ଗୁଠିରେ ଡୁପିଟ୍ରେନ୍ସ କଣ୍ଟ୍ରାକଚର ରୋଗ ।
ବିଭାଗ	ରିଉମାଟୋଲୋଜି (Rheumatology)
ଲକ୍ଷଣ	ଏକାଧିକ ଆଙ୍ଗୁଠି ଫ୍ଲେକ୍ସଡ ଅବସ୍ଥାରେ ବଙ୍କା ହୋଇଯାଏ ।[୨]
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ	୫୦ ବର୍ଷ ବୟସ ପରେ ପୁରୁଷଙ୍କର ଧୀରେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ।[୨]
କାରଣ	ଅଜ୍ଞାତ[୩]
ବିପଦ କାରକ	ପାରବାରିକ ଇତିହାସ (Family history), ମଦ୍ୟାତ୍ୟୟ, ଧୂମ୍ରପାନ (smoking), ଥାଇରଏଡ ସମସ୍ୟା (thyroid problems), ଯକୃତ ରୋଗ (liver disease), ମଧୁମେହ, ଅପସ୍ମାର ବାତ[୩][୨]
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି	ଲକ୍ଷଣ ଦେଖି ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ ।[୩]
ଚିକିତ୍ସା	କର୍ଟିକୋସ୍ଟିରଏଡ ଇଞ୍ଜେକସନ (Steroid injections), କ୍ଲୋସ୍ଟ୍ରିଡିଆଲ କୋଲାଜେନେଜ (clostridial collagenase) ଇଞ୍ଜେକସନ ଓ ଅପରେଶନ [୩][୪]
ପୁନଃପୌନିକ	~୫% (US)[୨]
Patient UK	ଡୁପିଟ୍ରେନ୍ସ କଣ୍ଟ୍ରାକଚର (Dupuytren's contracture)

ଏହାର କାରଣ ଅଦ୍ୟାବଧି ଅଜ୍ଞାତ ଅଛି ।^[୩] ପାରବାରିକ ଇତିହାସ (Family history), ମଦ୍ୟାତ୍ୟୟ, ଧୂମ୍ରପାନ (smoking), ଥାଇରଏଡ ସମସ୍ୟା (thyroid problems), ଯକୃତ ରୋଗ (liver disease), ମଧୁମେହ, ଅପସ୍ମାର ବାତ ଇତ୍ୟାଦି ଥିଲେ ଏହି ରୋଗ ସଙ୍କଟ ଥାଏ ।^[୨][୩] କୌଣସି ଅଜ୍ଞାତ କାରଣରୁ ପାମାର ଫାସାରେ (palmar fascia) ଅସାଧାରଣ ଭାବରେ ଅଧିକ କନେକ୍ଟିଭ ତନ୍ତୁ (connective tissue) ଜମାହୋଇଯାଏ ।^[୨] ଲକ୍ଷଣ ଦେଖି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଇପାରେ ।^[୩]

ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଅବସ୍ଥାରେ ରୋଗ ହେଉଥିବା ସ୍ଥାନରେ କର୍ଟିକୋସ୍ଟିରଏଡ ଇଞ୍ଜେକସନ (Steroid injections) ଦିଆଯାଏ ଓ ଫିଜିଓଥେରାପି (physical therapy) କରିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରାଯାଏ ।^[୩] ରୋଗ ବୃଦ୍ଧିପ୍ରାପ୍ତ ହେଲେ କ୍ଲୋସ୍ଟ୍ରିଡିଆଲ କୋଲାଜେନେଜ (clostridial collagenase) ଇଞ୍ଜେକସନ ବା ଅପରେଶନ କରିବାକୁ ଉପଦେଶ ଦିଆଯାଏ ।^[୩][୪] ରାଡିଏସନ ଥେରାପି (radiation therapy) ଦିଆଯାଉଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହାର ଉପକାରର ବିଶେଷ ପ୍ରମାଣ ମିଳିନାହିଁ ।^[୫] ଚିକିତ୍ସା କରିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ଏହା ଆଉଥରେ ହୋଇପାରେ ।^[୩]

ପଚାଶ ବର୍ଷରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ପୁରୁଷମାନଙ୍କୁ ସାଧାରଣତଃ ଏହି ରୋଗ ହୁଏ ।^[୨] ଏସିଆ ଓ ଆଫ୍ରକାର ଲୋକଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ଗୋରା ଲୋକଙ୍କୁ ଏହି ରୋଗ ଅଧିକ ହୁଏ ।^[୬] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ୫% ଲୋକଙ୍କୁ ଓ ନର‌ୱେ ଦେଶରେ ୬୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୟସ୍କ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୩୦% ଲୋକଙ୍କୁ ଏ ରୋଗ ହୁଏ ।^[୨] ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ୬୫ ବର୍ଷ ବୟସ ପରେ ପ୍ରାୟ ୨୦% ଲୋକ ଏହି ରୋଗର ଶିକାର ହୁଅନ୍ତି ।^[୬] ସନ ୧୮୩୩ରେ ଗିଲମ ଡୁପିଟ୍ରେନ (Guillaume Dupuytren) ଏହି ରୋଗ ବିଷୟରେ ପ୍ରଥମେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିବାରୁ ତାଙ୍କ ନାମାନୁସାରେ ଏହି ରୋଗର ନାମକରଣ ହୋଇଛି । ^[୬]