ਕੋਸ਼ਾਣੂ ਵਿਗਿਆਨ

ਕੋਸ਼ਾਣੂ ਵਿਗਿਆਨ (ਪਹਿਲੋਂ ਕੋਸ਼ਕਾ ਸ਼ਾਸਤਰ ਜਾਂ ਸਾਈਟਾਲੋਜੀ) ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼ਾਖ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਸ਼ਾਣੂਆਂ - ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਬਣਤਰੀ ਲੱਛਣ, ਢਾਂਚਾ, ਉਹਨਾਂ ਵਿਚਲੇ ਅੰਗਾਣੂ, ਵਾਤਾਵਰਨ ਨਾਲ਼ ਮੇਲ-ਮਿਲਾਪ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਚੱਕਰ, ਵੰਡ, ਮੌਤ ਅਤੇ ਕਾਰਜਾਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਖੁਰਦਬੀਨੀ ਅਤੇ ਅਣਵੀ ਦੋਹਾਂ ਪੱਧਰਾਂ ਉੱਤੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਅਣਵੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਉੱਤੇ ਕੋਸ਼ਾਣੂਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ

ਸੈੱਲ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ (ਜਿਸਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਕ੍ਰਿਪਟੌਲੋਜੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਜੋ ਗਰੀਕ ਸ਼ਬਦ κυτος ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ kytos, "ਸੁਰਾਹੀ") ਅਤੇ ਜੋ ਮੌਲੀਕਿਉਲਰ ਜਾਂ ਸੈੱਲ ਬਾਇਲੋਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਉਹ ਸ਼ਾਖਾ ਹੈ ਜੋ ਸੈੱਲ ਦੀਆਂ ਵਿਭਿੰਨ ਬਣਤਰਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਜਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿੰਦਗੀ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਇਕਾਈ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੈੱਲ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਨਾਲ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸੈੱਲ ਬਾਇਲੋਜੀ ਅੰਗਾਂ ਦੀ ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸੰਗਠਿਤ ਬਣਤਰਾਂ, ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰੀਰਿਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ, ਪਾਚਣ ਕ੍ਰਿਆਵਾਂ, ਸੰਕੇਤਕ ਕ੍ਰਿਆਵਾਂ, ਜੀਵਨ ਚੱਕਰ, ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਆਪਸੀ ਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਇੱਕ ਸੂਖਮ ਅਤੇ ਅਣੂ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦੇ ਅੰਤਰਗਤ ਕਈ ਪ੍ਰੋਕ੍ਰਿਔਟਿਕ ਸੈੱਲ ਅਤੇ ਇਔਕ੍ਰਿਔਟਿਕ ਸੈੱਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਸੈੱਲਾਂ ਦੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਕਿ ਸੈੱਲ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਸਾਰੀਆਂ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨਾਂ ਬਾਰੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਕੈਂਸਰ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਜੀਵ-ਚਿਕਿਤਸਾ (ਬਾਇਓ-ਮੈਡੀਕਲ) ਖੇਤਰਾਂ ਅੰਦਰ ਖੋਜ ਵਾਸਤੇ ਵੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਸੈੱਲ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਖੋਜ, ਅਨੁਵੰਸ਼ਕੀ (ਜੈਨੇਟਿਕਸ), ਜੀਵ-ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨ (ਬਾਇਓਕੈਮਿਸਟਰੀ), ਮੌਲੀਕਿਉਲਰ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ, ਰੋਗ-ਪ੍ਰਤੀਰੋਧੀ ਵਿਗਿਆਨ (ਇਮੀਉਨੌਲੋਜੀ), ਅਤੇ ਵਿਕਾਸਾਤਮਿਕ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ (ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟਲ ਬਾਇਓਲੋਜੀ) ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੈੱਲਾਤਮਿਕ ਬਣਤਰਾਂ

ਰਸਾਇਣਿਕ ਅਤੇ ਅਣੂਆਤਮਿਕ ਵਾਤਾਵਰਨ

ਅੰਗ (ਔਰਗਨਲਜ਼)

ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆਵਾਂ

ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ

ਹੋਰ ਸੈੱਲਾਤਮਿਕ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆਵਾਂ

ਸੈੱਲਾਂ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਲਈ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ

ਕੈਰੀਅਰ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਖੇਤਰ

ਨੋਟ ਕਰਨਯੋਗ ਸੈੱਲ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨੀ