ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਕਲਾਂ

ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਕਲਾਂ (خرد اتے کلاں) ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਕਸਬੇ, ਪਿੰਡ ਜਾਂ ਬਸਤੀ ਦੇ ਛੋਟੇ (ਖੁਰਦ) ਅਤੇ ਵੱਡੇ (ਕਲਾਂ) ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਨਾਮ ਹਨ। ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਨਾਮਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੋੜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਖੈਬਰ-ਪਖਤੂਨਖਵਾ ਸੂਬੇ ਦੇ ਐਬਟਾਬਾਦ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿੱਚ ਬੇਰੋਟੇ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਬੇਰੋਟੇ ਕਲਾਂ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਊਨਾ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿੱਚ ਡੰਗੋਹ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਦਰੀਬਾ ਕਲਾਂ ਜਵਾਹਰਾਂ ਦੀ ਮੰਡੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਵੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਗਲੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦਰੀਬਾ ਖੁਰਦ ਜਾਂ ਛੋਟਾ ਦਰੀਬਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਅਰਥ ਛੋਟਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਹੁਣ ਕਿਨਾਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।^[1][2]

ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਕਲਾਂ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਨਾਲ਼ ਨਾਲ਼ ਲੱਗਦੀਆਂ ਥਾਵਾਂ

ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਪਹਿਲੇ ਨਾਮ ਨੂੰ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਕਲਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਜੋੜ ਕੇ ਨਿਖੇੜਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਭਾਰਤ

• ਮਹਿਲ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਮਹਿਲ ਕਲਾਂ, ਬਰਨਾਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
• ਮੁੰਧਲ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਮੁੰਧਲ ਕਲਾਂ, ਭਿਵਾਨੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਹਰਿਆਣਾ, ਭਾਰਤ
• ਭੈਂਸਰੂ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਭੈਂਸਰੂ ਕਲਾਂ, ਰੋਹਤਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਹਰਿਆਣਾ, ਭਾਰਤ
• ਰਾਣੀ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਰਾਣੀ ਕਲਾਂ, ਪਾਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਭਾਰਤ
• ਹੈਬੋਵਾਲ ਕਲਾਂ ਅਤੇ ਹੈਬੋਵਾਲ ਖੁਰਦ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਭਾਰਤ
• ਟਿੱਕਰੀ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਟਿੱਕਰੀ ਕਲਾਂ, ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ
• ਝੋਝੂ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਝੋਝੂ ਕਲਾਂ, ਚਰਖੀ ਦਾਦਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਹਰਿਆਣਾ, ਭਾਰਤ
• ਉਰਲਾਨਾ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਉਰਲਾਨਾ ਕਲਾਂ, ਪਾਣੀਪਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਹਰਿਆਣਾ, ਭਾਰਤ
• ਕੰਗ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਕੰਗ ਕਲਾਂ, ਜਲੰਧਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
• ਅਬਿਆਣਾ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਅਬਿਆਣਾ ਕਲਾਂ, ਰੋਪੜ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ

ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਕਲਾਂ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਵਾਲੇ ਨਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਪਿੰਡ

1. ਬਾਰੀਆਂ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਬਾਰੀਆਂ ਕਲਾਂ, ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
2. ਧੂਟ ਕਲਾਂ
3. ਧੁੱਗਾ ਕਲਾਂ
4. ਜੀਆ ਸਹੋਤਾ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਜੀਆ ਸਹੋਤਾ ਕਲਾਂ
5. ਤਾਜਪੁਰ ਕਲਾਂ
6. ਝਿੰਗੜ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਝਿੰਗੜ ਕਲਾਂ
7. ਖੁਣ ਖੁਣ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਖੁਣ ਖੁਣ ਕਲਾਂ
8. ਕੋਟਲੀ ਖ਼ੁਰਦ
9. ਦੇਨੋਵਾਲ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਦੇਨੋਵਾਲ ਕਲਾਂ
10. ਢਾਡਾ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਢਾਡਾ ਕਲਾਂ
11. ਫ਼ਤਿਹਪੁਰ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਫ਼ਤਿਹਪੁਰ ਕਲਾਂ
12. ਸੈਲਾ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਸੈਲਾ ਕਲਾਂ
13. ਪੰਜ ਡੇਰਾ ਕਲਾਂ
14. ਬੈਂਸ ਖ਼ੁਰਦ

ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸੰਗਰੂਰ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਕਲਾਂ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਵਾਲੇ ਨਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਪਿੰਡ

1. ਬਾਲਦ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਬਾਲਦ ਕਲਾਂ
2. ਭੱਟੀਵਾਲ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਭੱਟੀਵਾਲ ਕਲਾਂ
3. ਕਾਲਾਝਾੜ ਖ਼ੁਰਦ
4. ਖਨੌਰੀ ਖ਼ੁਰਦ
5. ਪੇਧਨੀ ਕਲਾਂ
6. ਢੰਡੋਲੀ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਢੰਡੋਲੀ ਕਲਾਂ
7. ਖਨਾਲ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਖ਼ਨਾਲ ਕਲਾਂ
8. ਲਾਡਬੰਜਾਰਾ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਲਾਡਬੰਜਾਰਾ ਕਲਾਂ
9. ਸਫ਼ੀਪੁਰ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਸਫ਼ੀਪੁਰ ਕਲਾਂ
10. ਬਖੋਰਾ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਬਖੋਰਾ ਕਲਾਂ
11. ਭੂਟਾਲ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਭੂਟਾਲ ਕਲਾਂ
12. ਚੂਲੜ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਚੂਲੜ ਕਲਾਂ
13. ਗੁਰਨੇ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਗੁਰਨੇ ਕਲਾਂ
14. ਖੋਖਰ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਖੋਖਰ ਕਲਾਂ
15. ਲਹਿਲ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਲਹਿਲ ਕਲਾਂ
16. ਬਲਵਾੜ ਕਲਾਂ
17. ਬਟੂਹਾ ਖ਼ੁਰਦ
18. ਦੇਹ ਕਲਾਂ
19. ਕੰਮੋ ਮਾਜਰਾ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਕੰਮੋ ਮਾਜਰਾ ਕਲਾਂ
20. ਕੁਲਾਰ ਖ਼ੁਰਦ
21. ਮੰਡੇਰ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਮੰਡੇਰ ਕਲਾਂ
22. ਸੋਹੀਆਂ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਸੋਹੀਆਂ ਕਲਾਂ
23. ਘਨੌਰ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਘਨੌਰ ਕਲਾਂ
24. ਘਨੌਰੀ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਘਨੌਰੀ ਕਲਾਂ
25. ਖੇੜੀ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਖੇੜੀ ਕਲਾਂ
26. ਬੀੜ ਕਲਾਂ

ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪਟਿਆਲਾ ਦੇ ਖ਼ੁਰਦ ਅਤੇ ਕਲਾਂ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਵਾਲੇ ਨਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਪਿੰਡ

1. ਦੌਣ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਦੌਣ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
2. ਬਠੋਈ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਬਠੋਈ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
3. ਤਰੌੜਾ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਤਰੌੜਾ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
4. ਆਹਰੁ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਆਹਰੁ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
5. ਮੰਜਾਲ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਮੰਜਾਲ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
6. ਨੈਣ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਨੈਣ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ,ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
7. ਕਾਮੀ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਕਾਮੀ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
8. ਲਾਛੜੂ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਲਾਛੜੂ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
9. ਸਰਾਲਾ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਸਰਾਲਾ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
10. ਬੌੜਾਂ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਬੌੜਾਂ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
11. ਬਨੇਰਾ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਬਨੇਰਾ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
12. ਕੋਟ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਕੋਟ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
13. ਪਾਲੀਆ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਪਾਲੀਆ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
14. ਅਜਨੌਦਾ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਅਜਨੌਦਾ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
15. ਹਿਆਣਾ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਹਿਆਣਾ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
16. ਦੁਗਾਲ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਦੁਗਾਲ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
17. ਹਰਿਆਊ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਹਰਿਆਊ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
18. ਚੱਕ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਚੱਕ ਕਲਾਂ,ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
19. ਨਲਾਸ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਨਲਾਸ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
20. ਰਾਮਪੁਰ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਰਾਮਪੁਰ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
21. ਸੁਰਲ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਸੁਰਲ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
22. ਸਹਿਜਪੁਰ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਸਹਿਜਪੁਰ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
23. ਬੋਸਰ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਬੋਸਰ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
24. ਬਠੋਣੀਆ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਬਠੋਣੀਆ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
25. ਢਕਾਨਸੂ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਢਕਾਨਸੂ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
26. ਮੋਹੀ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਮੋਹੀ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
27. ਪਹਿਰ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਪਹਿਰ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
28. ਸ਼ੰਭੂ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਸ਼ੰਭੂ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ
29. ਘੜਾਮਾਂ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਘੜਾਮਾਂ ਕਲਾਂ, ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ

• ਬੇਰੋਟੇ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਬੇਰੋਟੇ ਕਲਾਂ, ਖੈਬਰ-ਪਖਤੂਨਖਵਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ
• ਬੁੱਚਲ ਖੁਰਦ ਅਤੇ ਬੁੱਚਲ ਕਲਾਂ, ਚਕਵਾਲ, ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ