ਦਾਰੁਲ ਉਲੂਮ ਦਿਉਬੰਦ

ਦਾਰੁਲ ਉਲੂਮ ਦਿਉਬੰਦ (ਹਿੰਦੀ: दारुल उलूम देवबन्द, Urdu: دارالعلوم دیوبند) ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇਸਲਾਮੀ ਸਕੂਲ ਹੈ ਜਿਥੋਂ ਦਿਉਬੰਦੀ ਇਸਲਾਮੀ ਲਹਿਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਹ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ ਦੇ ਜਿਲਾ ਸਹਾਰਨਪੁਰ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦਿਉਬੰਦ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਦੇਵਬੰਦ ਮਦਰਸਾ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਯੂ ਪੀ ਦੇ ਜ਼ਿਲਾ ਸਹਾਰਨਪੁਰ ਦੇ ਇੱਕ ਕਸਬੇ ਨਾਨੋਤਵਾ ਦੇ ਹਜ਼ਰਤ ਮੌਲਾਨਾ ਕਾਸਿਮ ਨਾਨੋਤਵੀ ਨੇ 30 ਮਈ 1866 ਨੂੰ ਦੇਵਬੰਦ ਦੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਮਸਜਦ (ਮਸਜਦ ਛੱਤਾ) ਵਿੱਚ ਰੱਖੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਦੋ ਹੋਰ ਮੌਲਾਨਾ ਰਸ਼ੀਦ ਅਹਿਮਦ ਗੰਗੋਹੀ ਅਤੇ ਹਾਜੀ ਸਯਦ ਆਬਿਦ ਹੁਸੈਨੀ ਸਨ। ਇਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੌਲਵੀ ਜ਼ੁਲਫਕਾਰ ਅਲੀ ਅਤੇ ਮੌਲਵੀ ਫਜਲ ਅਲ ਰਹਮਾਨ ਦਾ ਅਮਲੀ ਸਹਿਯੋਗ ਸੀ।

ਦਾਰੁਲ ਉਲੂਮ ਦਿਉਬੰਦ
دارالعلوم دیوبند
दारुल उलूम देवबंद

ਮਸਜਿਦ ਰਸ਼ੀਦ, ਦਾਰੁਲ ਉਲੂਮ ਦੇਵਬੰਦ
ਕਿਸਮ	ਇਸਲਾਮੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
ਸਥਾਪਨਾ	31 ਮਈ 1866
ਚਾਂਸਲਰ	ਮਜਲਿਸ-ਏ-ਸ਼ੂਰਾ
ਵਾਈਸ-ਚਾਂਸਲਰ	ਮੁਫ਼ਤੀ ਅਬੁਲ ਕਾਸਿਮ ਨੋਮਾਨੀ
ਟਿਕਾਣਾ	ਦਿਉਬੰਦ ਸਹਾਰਨਪੁਰ , ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ , ਭਾਰਤ
ਵੈੱਬਸਾਈਟ	darululoom-deoband.com