ਨੀਲ ਨਦੀ

ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੀ ਨਦੀ ਨੀਲ ਹੈ ਜੋ ਅਫਰੀਕਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਝੀਲ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਤੋਂ ਨਿਕਲਕੇ ਫੈਲਿਆ ਸਹਾਰਾ ਮਰੁਸਥਲ ਦੇ ਪੂਰਵੀ ਭਾਗ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਦੀ ਹੋਈ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਭੂਮਧਿਅਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਭੂਮਧਿਅ ਰੇਖਾ ਦੇ ਨਿਕਟ ਭਾਰੀ ਵਰਖਾ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਨਿਕਲਕੇ ਦੱਖਣ ਤੋਂ ਉੱਤਰ ਕ੍ਰਮਸ਼: ਯੁਗਾਂਡਾ, ਇਥੋਪੀਆ, ਸੂਡਾਨ ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਤੋਂ ਹੋਕੇ ਵਗਦੇ ਹੋਏ ਕਾਫੀ ਲੰਮੀ ਘਾਟੀ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਦੋਨੋਂ ਵੱਲ ਦੀ ਭੂਮੀ ਪਤਲੀ ਪੱਟੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਸਿਅਸ਼ਿਆਮਲਾ ਵਿੱਖਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੱਟੀ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਮਰੂਦਿਆਨ ਹੈ।^[1] ਨੀਲ ਨਦੀ ਦੀ ਘਾਟੀ ਇੱਕ ਸੰਕਰੀ ਪੱਟੀ ਸੀ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਸਾਰਾ ਭਾਗ ਦੀ ਚੋੜਾਈ 16 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਹ, ਕਿਤੇ-ਕਿਤੇ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਚੋੜਾਈ 200 ਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਕਈਆਂ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿੱਟਾ ਨੀਲ ਅਤੇ ਨੀਲੀ ਨੀਲ ਮੁੱਖ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਮੁਹਾਨੇ ਉੱਤੇ ਇਹ 160 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬਾ ਅਤੇ 240 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਚੌੜਾ ਵਿਸ਼ਾਲ ਡੇਲਟਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।^[2] ਸਿਰ ਦੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਭਿਅਤਾ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਇਸ ਨਦੀ ਦੀ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਦੀ ਉੱਤੇ ਮਿਸਰ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਸਵਾਨ ਬੰਨ੍ਹ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਨੀਲ ਨਦੀ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਲਗਭਗ 6690 ਕਿਮੀ ਹੈ।^{[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]}