ਬੀਰਭੂਮ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
ਬੀਰਭੂਮ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਇਕਾਈ ਹੈ। ਇਹ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਪੰਜ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ-ਬਰਮਵਾਨ ਡਵੀਜ਼ਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਸੂਰੀ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸ਼ਹਿਰ ਰਾਮਪੁਰਾਟ, ਬੋਲਪੁਰ ਅਤੇ ਸੈਂਥੀਆ ਹਨ।[1][2] ਝਾਰਖੰਡ ਰਾਜ ਦੇ ਜਮਤਾਰਾ, ਦੁਮਕਾ ਅਤੇ ਪਾਕੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਪੱਛਮੀ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹਨ; ਹੋਰ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਸਰਹੱਦ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਬਰਧਮਾਨ ਅਤੇ ਮੁਰਸ਼ੀਦਾਬਾਦ ਜ਼ਿਲਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕਵਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਇਸਨੂੰ ਅਕਸਰ "ਲਾਲ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਧਰਤੀ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,[3] ਬੀਰਭੂਮ ਆਪਣੀ ਟੌਪੋਗ੍ਰਾਫੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ ਜੋ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਹੋਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਕੁਝ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। ਬੀਰਭੂਮ ਦਾ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸਾ ਇੱਕ ਝਾੜੀ ਵਾਲਾ ਖੇਤਰ, ਛੋਟਾ ਨਾਗਪੁਰ ਪਠਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਉਪਜਾਊ ਮਿੱਟੀ ਵਾਲੀਆਂ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[4]
ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਨੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਲਹਿਰਾਂ ਵੇਖੀਆਂ। ਰਵੀਂਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਸ਼ਾਂਤੀਨੀਕੇਤਨ ਵਿਖੇ ਵਿਸ਼ਵ ਭਾਰਤੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਬੀਰਭੂਮ ਦੇ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ[5] ਪੁਸ਼ ਮੇਲਾ ਸਮੇਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।[6]
ਬੀਰਭੂਮ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 75% ਆਬਾਦੀ ਖੇਤੀ' ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ।[7] ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਸੂਤੀ ਅਤੇ ਰੇਸ਼ਮ ਦੀ ਕਟਾਈ ਅਤੇ ਬੁਣਾਈ, ਚਾਵਲ ਅਤੇ ਤੇਲ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਮਿਲਿੰਗ, ਲੱਖਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ, ਪੱਥਰ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਅਤੇ ਧਾਤ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਬਰਤਨ ਨਿਰਮਾਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[8] ਬਕਰੇਸ਼ਵਰ ਥਰਮਲ ਪਾਵਰ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿੱਚ ਇਕਲੌਤਾ ਭਾਰੀ ਉਦਯੋਗ ਹੈ।[9]
Remove ads
ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ
ਨਾਮ ਬੀਰਭੂਮ ਸ਼ਾਇਦ 'ਬਹਾਦਰ' ('ਬੀਰ') ਅਤੇ 'ਜ਼ਮੀਨ' ('ਭੂਮੀ') ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਬਹਾਦੁਰਾਂ ਦੀ ਭੂਮੀ"।[10][11] ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਿਧਾਂਤ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਨਾਮ ਬਾਗੀ ਰਾਜਾ ਬੀੜ ਮੱਲ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਪਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ 1501 ਤੋਂ 1554 ਸਾ.ਯੁ. ਤੱਕ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸੰਤਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਬੀੜ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ ਜੰਗਲ ਹੈ; ਇਸ ਲਈ, ਬੀਰਭੂਮ ਦਾ ਅਰਥ "ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਧਰਤੀ" ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਹਵਾਲੇ
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads