ਬੈਨਜ਼ੀਨ

ਬੈਨਜ਼ੀਨ ਜਾਂ ਬੈੱਨਜ਼ੀਨ ਇੱਕ ਕਾਰਬਨੀ ਰਸਾਇਣਕ ਯੋਗ ਹੈ ਜੀਹਦਾ ਰਸਾਇਣਕ ਫ਼ਾਰਮੂਲਾ C₆H₆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹਦੇ ਅਣੂ ਵਿੱਚ 6 ਕਾਰਬਨ ਪਰਮਾਣੂ ਇੱਕ ਚੱਕਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਕਾਰਬਨ ਪਰਮਾਣੂ ਨਾਲ਼ ਇੱਕ ਹਾਈਡਰੋਜਨ ਪਰਮਾਣੂ ਲੱਗਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹਦੇ ਅਣੂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਰਬਨ ਅਤੇ ਹਾਈਡਰੋਜਨ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਕਰ ਕੇ ਇਹਨੂੰ ਇੱਕ ਹਾਈਡਰੋਕਾਰਬਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

Benzene
ਆਈਯੂਪੈਕ ਨਾਂ Benzene
ਸਿਧਾਂਤੀ ਨਾਂ Cyclohexa-1,3,5-triene
Other names 1,3,5-Cyclohexatriene, Benzol, Phene
Identifiers
CAS number	71-43-2 Y
PubChem	241
ChemSpider	236 Y
UNII	J64922108F Y
EC ਸੰਖਿਆ	200-753-7
KEGG	C01407 Y
ChEBI	CHEBI:16716 Y
ChEMBL	CHEMBL277500 Y
RTECS ਸੰਖਿਆ	CY1400000
Jmol-3D images	Image 1
SMILES c1ccccc1
InChI InChI=1S/C6H6/c1-2-4-6-5-3-1/h1-6H Y Key: UHOVQNZJYSORNB-UHFFFAOYSA-N Y InChI=1/C6H6/c1-2-4-6-5-3-1/h1-6H Key: UHOVQNZJYSORNB-UHFFFAOYAH
Properties
ਅਣਵੀ ਫ਼ਾਰਮੂਲਾ	C6H6
ਮੋਲਰ ਭਾਰ	78.11 g mol−1
ਦਿੱਖ	Colorless liquid
ਗੰਧ	Aromatic, gasoline-like
ਘਣਤਾ	0.8765(20) g/cm3[1]
ਪਿਘਲਨ ਅੰਕ	5.53 °C, 279 K, 42 °F
ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ	80.1 °C, 353 K, 176 °F
ਘੁਲਨਸ਼ੀਲਤਾ in water	1.53 g/L (0 °C) 1.81 g/L (9 °C) 1.79 g/L (15 °C)[2][3][4] 1.84 g/L (30 °C) 2.26 g/L (61 °C) 3.94 g/L (100 °C) 21.7 g/kg (200 °C, 6.5 MPa) 17.8 g/kg (200 °C, 40 MPa)[5]
ਘੁਲਨਸ਼ੀਲਤਾ	Soluble in alcohol, CHCl3, CCl4, diethyl ether, acetone, acetic acid[5]
ਘੁਲਨਸ਼ੀਲਤਾ in ethanediol	5.83 g/100 g (20 °C) 6.61 g/100 g (40 °C) 7.61 g/100 g (60 °C)[5]
ਘੁਲਨਸ਼ੀਲਤਾ in ethanol	20 °C, solution in water: 1.2 mL/L (20% v/v)[6]
ਘੁਲਨਸ਼ੀਲਤਾ in acetone	20 °C, solution in water: 7.69 mL/L (38.46% v/v) 49.4 mL/L (62.5% v/v)[6]
ਘੁਲਨਸ਼ੀਲਤਾ in diethylene glycol	52 g/100 g (20 °C)[5]
log P	2.13
ਵਾਸ਼ਪੀ ਦਬਾਅ	12.7 kPa (25 °C) 24.4 kPa (40 °C) 181 kPa (100 °C)[7]
λਮੈਕਸ	255 nm
ਚੁੰਬਕੀ ਗੁੰਜਾਇਸ਼	54.8·10−6 cm3/mol
ਅਪਵਰਤਿਤ ਸੂਚਕ (nD)	1.5011 (20 °C) 1.4948 (30 °C)[5]
ਲੇਸ	0.7528 cP (10 °C) 0.6076 cP (25 °C) 0.4965 cP (40 °C) 0.3075 cP (80 °C)
Structure
ਅਣਵੀ ਰੂਪ-ਰੇਖਾ	Tetrahedral
ਡਾਈਪੋਲ ਮੋਮੈਂਟ	0 D
Thermochemistry
Std enthalpy of formation ΔfHo298	48.7 kJ/mol
ਬਲ਼ਨ ਦੀ ਮਿਆਰੀ ਊਰਜਾ ΔcHo298	3267.6 kJ/mol[7]
Standard molar entropy So298	173.26 J/mol·K[7]
Specific heat capacity, C	134.8 J/mol·K
Hazards
MSDS	HMDB
GHS pictograms	ਫਰਮਾ:GHS02ਫਰਮਾ:GHS07ਫਰਮਾ:GHS08[8]
GHS signal word	Danger
GHS hazard statements	ਫਰਮਾ:H-phrases[8]
GHS precautionary statements	ਫਰਮਾ:P-phrases[8]
EU ਵਰਗੀਕਰਨ	ਫਰਮਾ:Hazchem F T Carc. Cat. 1 Muta. Cat. 2
ਆਰ-ਵਾਕਾਂਸ਼	ਫਰਮਾ:R45, ਫਰਮਾ:R46, ਫਰਮਾ:R11, ਫਰਮਾ:R16, ਫਰਮਾ:R36/38,ਫਰਮਾ:R48/23/24/25, ਫਰਮਾ:R65
ਐੱਸ-ਵਾਕਾਂਸ਼	ਫਰਮਾ:S53, S45
NFPA 704	3 2 0
ਸਫੋਟਕ ਹੱਦਾਂ	1.2–7.8%
LD੫੦	930 mg/kg (rat, oral)
Related compounds
ਸਬੰਧਤ ਸੰਯੋਗ	ਟਾਲਵੀਨ ਬੋਰਾਜ਼ੀਨ
Y (verify) (what is: Y/N?) Except where noted otherwise, data are given for materials in their standard state (at 25 °C (77 °F), 100 kPa)
Infobox references