ਮਾਈਕਲ ਓ'ਡਵਾਇਰ

ਸਰ ਮਾਈਕਲ ਫਰਾਂਸਿਸ ਓ'ਡਵਾਇਰ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Sir Michael Francis O'Dwyer; 28 ਅਪ੍ਰੈਲ 1864 - 13 ਮਾਰਚ 1940) ਭਾਰਤੀ ਸਿਵਲ ਸੇਵਾ (ਆਈ.ਸੀ.ਐਸ.) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਇਰਿਸ਼ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1913 ਅਤੇ 1919 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਗਵਰਨਰ ਸੀ ।

ਮਾਈਕਲ ਓ' ਡਵਾਇਰ GCIE KCSI
ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 26 ਮਈ 1913 – 26 ਮਈ 1919
ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਜਨਮ	28 ਅਪ੍ਰੈਲ 1864 ਬੈਰਨਸਟਾਊਨ, ਕਾਉਂਟੀ ਟਿੱਪਰਰੀ, ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਆਫ਼ ਗ੍ਰੇਟ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਆਇਰਲੈਂਡ
ਮੌਤ	13 ਮਾਰਚ 1940(1940-03-13) (ਉਮਰ 75) ਕੈਕਸਟਨ ਹਾਲ, ਵੈਸਟਮਿੰਸਟਰ, ਲੰਡਨ, ਇੰਗਲੈਂਡ
ਬੱਚੇ	2
ਕਿੱਤਾ	ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ

ਓ'ਡਵਾਇਰ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ, 13 ਅਪ੍ਰੈਲ 1919 ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਜਲ੍ਹਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਕਤਲੇਆਮ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਉਸਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਉਭਾਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਓ'ਡਵਾਇਰ ਨੇ ਜਲ੍ਹਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਵਿਖੇ ਰੇਜੀਨਾਲਡ ਡਾਇਰ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਭੀੜ 'ਤੇ ਗੋਲੀ ਚਲਾਉਣ ਦੇ ਡਾਇਰ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਮੰਨਦਾ ਸੀ।

ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ 30 ਮਾਰਚ 1919 ਤੱਕ ਪੁਰਾਣਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 1925 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ "ਇੰਡੀਆ ਐਜ਼ ਆਈ ਨੋ ਇਟ" ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ ਵਜੋਂ ਉਸਦਾ ਸਮਾਂ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਮੰਗ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। 1940 ਵਿੱਚ, ਕਤਲੇਆਮ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਲਈ, ਓ'ਡਵਾਇਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਸਰਦਾਰ ਊਧਮ ਸਿੰਘ ਦੁਆਰਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ

ਉਸਨੂੰ 2000 ਦੀ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮ ਸ਼ਹੀਦ ਊਧਮ ਸਿੰਘ^[1] ਵਿੱਚ ਡੇਵ ਐਂਡਰਸਨ ਦੁਆਰਾ ਅਤੇ 2021 ਦੀ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮ ਸਰਦਾਰ ਊਧਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ੌਨ ਸਕਾਟ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।^[2]