ਰਾਗਨੀ

ਰਾਗਨੀ (ਜਨਮ ਸ਼ਮਸ਼ਾਦ ਬੇਗਮ ; ਅਕਤੂਬਰ 1924 – 2007), ਜਿਸਨੂੰ ਸ਼ਾਦੋ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਸਟੇਜ ਨਾਮ ਰਾਗਨੀ ਹੇਠ ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ^[1] ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਹਿਰਨੀ ਵਰਗੀਆਂ ਸੁੰਦਰ ਡੂੰਘੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਬਦਾਮੀ ਅੱਖਾਂ ਵਾਲੀ ਸੁੰਦਰੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ^[2] ਰਾਗਨੀ ਨੂੰ 1940 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਅਦਾਕਾਰਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਏ.ਆਰ. ਕਾਰਦਾਰ ਨੇ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਿੱਤੇ ਸੀ। ^[3]

ਅਰੰਭਕ ਜੀਵਨ

ਰਾਗਿਨੀ ਦਾ ਜਨਮ 1924 ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮਸ਼ਾਦ ਬੇਗਮ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਰਾਗਨੀ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਸੇਠ ਦੀਵਾਨ ਪਰਮਾਨੰਦ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲਾਹੌਰ ਲੈ ਗਏ ਅਤੇ ਉਹ ਫਲੇਮਿੰਗ ਰੋਡ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ^[4] ਲਾਹੌਰ ਦਾ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਰੋਸ਼ਨ ਲਾਲ ਸ਼ੋਰੇ ਰਾਗਨੀ ਦਾ ਗੁਆਂਢੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਰਾਗਨੀ ਨੂੰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇਣ ਲਈ ਦੀਵਾਨ ਨੂੰ ਮਨਾ ਲਿਆ। ^[2]

ਕੈਰੀਅਰ

ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਅਭਿਨੈ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਰੂਪ ਕੇ ਸੌਰੀ ਦੀ ਐਮਡੀ ਕੰਵਰ ਦੇ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮ ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ (1940) ਨਾਲ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਫ਼ਿਲਮ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਸਫਲਤਾ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਰਾਗਨੀ ਰਾਤੋ-ਰਾਤ ਸਟਾਰ ਬਣ ਗਈ। ਰਾਗਨੀ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਲਾਹੌਰ ਆਧਾਰਿਤ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਹਿਤੀ ਮੁਰਾਦ (1941), ਨਿਸ਼ਾਨੀ (1942), ਰਾਵੀ ਪਾਰ (1942), ਪੂੰਜੀ (1943), ਦਾਸੀ (1944) ਅਤੇ ਕੈਸੇ ਕਹੂੰ (1945) ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।

1945 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਲਾਹੌਰ ਛੱਡ ਕੇ ਬੰਬਈ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਏ.ਆਰ. ਕਾਰਦਾਰ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ^[5] 1946 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਐਸ.ਐਮ. ਯੂਸਫ ਦੀ ਨੇਕ ਪਰਵੀਨ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਇਹ ਫ਼ਿਲਮ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ 'ਤੇ ਸਫਲ ਰਹੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਦਾਕਾਰਾ ਵਜੋਂ ਉਸਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ। ^{[2] [6]} ਨੇਕ ਪਰਵੀਨ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਾਰਦਾਰ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰੂਹੀ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਉਣ ਲਈ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਫ਼ਿਲਮ ਲਈ ਇੱਕ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣ ਗਈ ਸੀ। ^[2]

ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਗਨੀ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਕੁਝ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵੀ ਕੀਤੀਆਂ ਜੋ ਬਹੁਤਾ ਨਹੀਂ ਚੱਲੀਆਂ। ^[7]

1949 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਇਲਿਆਸ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮ ਮੁੰਦਰੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਅਕੇਲੀ, ਨਜ਼ਰਾਨਾ, ਬੇਦਾਰੀ, ਕੁੰਦਨ ਅਤੇ ਜੰਜੀਰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਹੁਸਨ-ਓ-ਇਸ਼ਕ, ਗੁਮਨਾਮ, ਗੁਲਾਮ, ਦੁਨੀਆ ਨਾ ਮਾਨੇ, ਮਿਰਜ਼ਾ ਜੱਟ ਅਤੇ ਆਬ-ਏ-ਹਯਾਤ ਵਰਗੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕਿਰਦਾਰ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵੀ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਨਿਭਾਈਆਂ। ^[8]

50 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖ਼ੀਰ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਨੂਰਜਹਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਮੀਮ ਆਰਾ ਨਾਲ ਫ਼ਿਲਮ ਅਨਾਰਕਲੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਫ਼ਿਲਮ ਨੌਕਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜੋ ਹਿੱਟ ਫ਼ਿਲਮ ਸੀ। ਰਾਗਨੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਸੱਠ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ^[9]

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ

ਰਾਗਨੀ ਦਾ 1940 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਮੁਹੰਮਦ ਅਸਲਮ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਹ ਵਿਆਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਚੱਲ ਸਕਿਆ ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਦੋ ਬੱਚੇ ਸਨ, ਸਾਇਰਾ ਅਤੇ ਆਬਿਦ। ^[10] ਫਿਰ ਉਸਨੇ 1947 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਐਸ. ਗੁਲ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ, ਜਿਸਨੇ ਬੇਕਰਾਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਆਬਿਦ ਦੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਧੀ ਸਾਇਰਾ ਦਾ ਵਿਆਹ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਕਰਾਚੀ ਚਲੀ ਗਈ। ^[11]

ਬੀਮਾਰੀ ਅਤੇ ਮੌਤ

ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਗਨੀ ਨੇ ਫਿਰ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਗੁਲਬਰਗ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਬੇਟੀ ਸਾਇਰਾ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਰਹੀ। ^[12] ਰਾਗਨੀ ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਉਸ ਦੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਿਆ। ^[13] ਰਾਗਨੀ ਨੂੰ ਫ਼ਰਵਰੀ 2007 ਵਿੱਚ ਮੰਗਲਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਭਰਤੀ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ^[2] 27 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ । ਉਸ ਵੇਲ਼ੇ ਉਹ 82 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ^[2] ਉਸ ਨੂੰ ਗੁਲਬਰਗ ਕਬਰਿਸਤਾਨ ਅਲੀ-ਜ਼ੇਬ ਰੋਡ ਲਾਹੌਰ ਵਿਖੇ ਸਸਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

ਨੇਕ ਪਰਵੀਨ ਦਾ ਇੱਕ ਫੋਟੋ ਲਾਬੀ ਕਾਰਡ

ਫ਼ਿਲਮਗ੍ਰਾਫੀ