ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਸਾਹਿਤ

ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਸਾਹਿਤ 1000 ਈਸਵੀ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ। ਪਰ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਧੁਨਿਕ ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਸਾਹਿਤ ਸੂਰਿਆਮਲ ਮਿਸਰਾਨ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵੰਸ ਭਾਸਕਰ ਅਤੇ ਵੀਰ ਸਤਸਾਈ ਹਨ। ਵੰਸ ਭਾਸਕਰ ਵਿੱਚ ਕਵੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ (1872-1952) ਦੌਰਾਨ ਰਾਜਪੂਤਾਨਾ (ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਜਸਥਾਨ ਰਾਜ) ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਾਜਪੂਤ ਰਾਜਿਆਂ ਦੇ ਬਿਰਤਾਂਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਵੀਰ ਸਤਸਾਈ ਸੈਂਕੜੇ ਦੋਹੇ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ।

ਮੱਧਕਾਲੀਨ ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਸਾਹਿਤ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੇਵਲ ਕਵਿਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਮਹਾਨ ਰਾਜਿਆਂ ਅਤੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਬਹਾਦਰੀ ਵਾਲੀ ਕਵਿਤਾ ਬਾਰੇ ਵਧੇਰੇ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰਬਿੰਦਰ ਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਸੀ, "ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਦੇ ਹਰ ਗੀਤ ਅਤੇ ਜੋੜੇ ਦਾ ਸਾਰ ਹੈ, ਬਹਾਦਰੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਉਸਦੀ ਆਪਣੀ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਭਾਵਨਾ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਤੇ, ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਮਾਣ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ"।^{[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]}

ਮੁੱਢਲਾ ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਸਾਹਿਤ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਚਰਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਰਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਨੂੰ ਚਰਨੀ ਜਾਂ ਦਿੰਗਲ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਗੁਜਰਾਤੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸੀ।^{[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]}

ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਸਾਹਿਤ

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ

ਬਿਬਲੀਓਗ੍ਰਾਫੀ

ਹਵਾਲੇ

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

Wikiwand - on