ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ

ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ ਇਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਾਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਅਧਿਆਪਕ ਅਤੇ ਕੰਪੋਜ਼ਰ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਸੱਸ ਅਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਾਰਨਾਟਕ ਗਾਇਕਾ, ਮਰਹੂਮ ਡੀ ਕੇ ਪੱਟਮਲ ਦੇ ਨਾਲ, ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।^[1] ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਉੱਘੀ ਗਾਇਕਾ ਡਾ: ਨਿਤਿਆਸ਼੍ਰੀ ਮਹਾਦੇਵਨ ਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।^[2] ਉਹ ਡੀ. ਕੇ. ਪੀ. ਦੇ ਕਾਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਸਕੂਲ ਦੀ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਉੱਘੀ ਅਤੇ ਦਿੱਗਜ਼ ਗੁਰੂ (ਅਧਿਆਪਕ) ਹੈ।

ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ
ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ
ਜਾਣਕਾਰੀ
ਜਨਮ	ਤਮਿਲਨਾਡੂ, ਭਾਰਤ

ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ

ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ ਦੇ ਪਿਤਾ ਪਾਲਘਾਟ ਮਨੀ ਅਈਅਰ, ਕਾਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਕਥਾਵਾਚਕ ਮ੍ਰਿਡਾਂਗਿਸਟ ਸਨ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਾ ਕਲਾਨੀਧੀ ਅਤੇ ਪਦਮਭੂਸ਼ਣ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਮ੍ਰਿਡੈਂਗਿਸਟ ਸਨ। 18 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ ਦਾ ਵਿਆਹ ਡੀ.ਕੇ.ਪੱਟਾਮਲ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਆਈ. ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਉਸਨੇ ਡੀ. ਕੇ. ਪੱਟਾਮਲ ਤੋਂ ਕਾਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।^[1]

ਕਰੀਅਰ

ਇਸ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਡੀ. ਕੇ. ਪੱਟਾਮਲ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕੋ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਵਜੋਂ ਉਸਨੇ ਡੀ ਕੇ ਜੈਰਾਮਨ, ਕੇ ਵੀ ਨਾਰਾਇਣਸਵਾਮੀ ਅਤੇ ਐਮ ਐਸ ਸੁਬੁਲਕਸ਼ਮੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਹੋਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨਾਟਕ ਗਾਇਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਕੱਲੇ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਉਸਦਾ ਕਰੀਅਰ ਸੰਖੇਪ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਾਲ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਰਹੀ।^[1]

ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ ਨੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕ੍ਰਿਤੀਆਂ, ਤਿਲਨਾ ਅਤੇ ਭਜਨਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਕਈ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਅਤੇ ਕਾਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਮੰਨਦਿਆਂ ਕਿ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਜਾਰੀ ਹੈ, ਮਦਰਾਸ ਸਾਉਥ ਲਾਇਨਜ਼ ਚੈਰੀਟੇਬਲ ਟਰੱਸਟ ਅਤੇ ਰਾਸਾ - ਅਰਪਿਤਾ - ਅਕਾਦਮੀ ਫਾਰ ਰਿਸਰਚ ਐਂਡ ਪਰਫਾਰਮੈਂਸ ਆਫ ਇੰਡੀਅਨ ਥੀਏਟਰ ਆਰਟਸ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਲਲਿਤਾ ਅਤੇ ਆਈ. ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ 4 ਜਨਵਰੀ, 2016 ਨੂੰ 'ਆਈ.ਐਸ.ਏ.ਰਾਸਾ ਮਮਾਨੀ' ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ।

ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਜੀਵਨ ਇੱਕ ਹੈਰਾਨਕੁੰਨ ਸਫ਼ਲਤਾ ਹੈ। ਕਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਡੀ.ਕੇ.ਪੀ. ਸਕੂਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਹਰ ਥਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਿਖਿਆਰਥੀ ਹਨ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਕੂਲ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਕਲਾਕਾਰ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹਨ ਜੋ ਉਸ ਤੋਂ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚੰਗੇ ਅਧਿਆਪਕ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਉਹ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਇਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਅਧਿਆਪਕ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਕਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਡੀ.ਕੇ.ਪੀ. ਦੀ ਸੰਗੀਤਕ ਵਿਰਾਸਤ ਭੇਜ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦਾ ਸਿਖਾਉਣ ਦਾ ਢੰਗ ਵਿਲੱਖਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਕਲਾਸਿਕ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਾਰ ਕਰਦਿਆਂ, ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਰਾਹ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉੱਘੇ ਦੋਯਾਨ ਦੁਆਰਾ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਉਹ ਭਾਸ਼ਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਸਕੂਲ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਦੇ ਹੁਨਰ ਲਈ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਅਤੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਦੂਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਤਕਨੀਕੀ ਕਰਨਾਟਕ ਵੋਕਲ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿਚ ਡਾ. ਨਿਥੀਸ਼੍ਰੀ ਮਾਧਵਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਲਵਨਿਆ ਸੁੰਦਰਾਰਮਨ (ਲਲਿਤਾ ਦੀ ਪੋਤੀ) ^[1] ਡਾ. ਨਰੰਜਨਾ ਸ੍ਰੀਨਿਵਾਸਨ, ^[3] ਪੱਲਵੀ ਪ੍ਰਸੰਨਾ, ^[4] ਨਲਿਨੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ, ਮਹਾਰਾਜਾਪੁਰਮ ਸ੍ਰੀਨਿਵਾਸਨ, ਡਾ. ਪੇਰੀਆਸਮੀ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।^[5]

ਆਪਣੇ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਵਜੋਂ, ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ. ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸਾਰੇ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਕਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਭਗਤੀ ਸੰਗੀਤ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗਤਾਵਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਰਜੀਹ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਜੱਜ ਹੈ।