ਵਹੀਦਾ ਰਹਿਮਾਨ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
ਵਹੀਦਾ ਰਹਿਮਾਨ (ਜਨਮ 3 ਫ਼ਰਵਰੀ 1938[1][2][3]) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ। ਪਿਆਸਾ, ਸਾਹਿਬ ਬੀਵੀ ਔਰ ਗੁਲਾਮ, ਕਾਗਜ਼ ਕੇ ਫੂਲ, ਗਾਈਡ, ਤੀਸਰੀ ਕਸਮ ਆਦਿ ਇਸ ਦੀਆਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਹਨ। ਉਹ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੀਆਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਯਾਨਰਾਂ ਅਤੇ 1950, 1960 ਅਤੇ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫ਼ਿਲਮ ਅਵਾਰਡ, ਅੱਠ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਅਵਾਰਡ, ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਅਚੀਵਮੈਂਟ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ਿਲਮ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਲਈ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਅਵਾਰਡ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ, ਉਸ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੀਆਂ "ਸਭ ਤੋਂ ਖੂਬਸੂਰਤ" ਖ਼ਿਤਾਬ ਵਾਲੀਆਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੀਡੀਆ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਮਿਲੀ ਹੈ।[4][5][6][7]
ਹਾਲਾਂਕਿ ਰਹਿਮਾਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੇਲਗੂ ਫ਼ਿਲਮ ਰੋਜੂਲੂ ਮਰਾਯੀ (1955) ਤੋਂ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਦੱਤ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਹਿੰਦੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਿਆਸਾ (1957), ਕਾਗਜ਼ ਕੇ ਫੂਲ (1959), ਚੌਧਵੀ ਕਾ ਚੰਦ (1960) ਅਤੇ ਸਾਹਿਬ ਬੀਬੀ ਔਰ ਗੁਲਾਮ (1962) ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਜਿਸ ਦੇ ਲਈ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਫ਼ਿਲਮਫੇਅਰ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਅਦਾਕਾਰੀ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ, ਸਫਲ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਲਾਸਿਕ ਭਾਰਤੀ ਸਿਨੇਮਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੋਹਰੀ ਔਰਤ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਰਹਿਮਾਨ ਦਾ ਕੈਰੀਅਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਬਲਾਕਬਸਟਰ ਗਾਈਡ (1965) ਅਤੇ ਨੀਲ ਕਮਲ (1968) ਲਈ ਦੋ ਵਾਰ ਸਰਬੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਦਾ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ ਅਤੇ ਰਾਮ ਔਰ ਸ਼ਿਆਮ (1967) ਅਤੇ ਖਾਮੋਸ਼ੀ (1970) ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ।
ਵਪਾਰਕ ਅਸਫ਼ਲਤਾ ਰੇਸ਼ਮਾ ਔਰ ਸ਼ੇਰਾ (1971) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਕਬੀਲਾਈ ਔਰਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਸਰਬੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫ਼ਿਲਮ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਸ ਦੇ ਕੈਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਰੁਕਾਵਟ ਆ ਗਈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਮਾਂ ਬਣ ਗਈ। 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿਮਾਨ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕਭੀ ਕਭੀ (1976), ਨਮਕੀਨ (1982) ਅਤੇ ਲਮਹੇ (1991) ਸਨ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ਅਗਲੇ 12 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 2002 ਤੱਕ ਉਸ ਦੀ ਆਖ਼ਰੀ ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਬਣ ਗਈ, ਜਿਥੇ ਉਹ ਫ਼ਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਪਰਤੀ।
ਸਾਲ 2011 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਹਿਮਾਨ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ। ਅਭਿਨੈ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਰਹਿਮਾਨ ਇੱਕ ਮਾਨਵਤਾਵਾਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਦੀ ਹੈ[8] ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗਰੀਬੀ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੰਸਥਾ "ਰੰਗ ਦੇ" ਦੀ ਰਾਜਦੂਤ ਹੈ।[9]
Remove ads
ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ
ਵਹੀਦਾ ਰਹਿਮਾਨ ਦਾ ਜਨਮ 3 ਫਰਵਰੀ 1938 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਚੇਂਗਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਾਖਿਨੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਆਮ ਗਲਤ ਧਾਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਰਹਿਮਾਨ ਦਾ ਜਨਮ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[10] ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮੁਹੰਮਦ ਅਬਦੁਰ ਰਹਿਮਾਨ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮਾਤਾ ਮੁਮਤਾਜ਼ ਬੇਗਮ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਚਾਰ ਧੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਸੀ।[11] ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਚੇਨਈ ਵਿੱਚ ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।[12] ਉਸ ਨੇ ਵਿਸ਼ਾਖਾਪਟਨਮ ਵਿੱਚ ਸੇਂਟ ਜੋਸੇਫ ਕਾਨਵੈਂਟ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਉੱਥੇ ਮਦਰਾਸ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ, ਜੋ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਦੀ 1951 ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਜਵਾਨ ਸੀ।[13][14]
ਰਹਿਮਾਨ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਬਣਨਾ ਸੀ, ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਠੀਕ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਟੀਚਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ, ਉਸ ਨੇ ਫ਼ਿਲਮ ਦੀਆਂ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ਾਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਈਆਂ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਨ੍ਰਿਤ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਕਾਰਨ ਮਿਲੀ ਸੀ।[15]
ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਡਾਂਸਰ ਵਜੋਂ ਸਟੇਜ 'ਤੇ ਵਹੀਦਾ ਰਹਿਮਾਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਬ੍ਰਹਮਪੁਰ ਦੀ ਗੰਜਮ ਕਲਾ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਵਿੱਚ ਸੀ ਜੋ ਉਸ ਦੇ ਚਾਚੇ ਡਾ. ਫ਼ਿਰੋਜ਼ ਅਲੀ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜੋ ਬ੍ਰਹਮਪੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਡਾਕਟਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਸੀ।
ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ ਦਾ ਇਹ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਤੇਲਗੂ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਜਿਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਤੇਲਗੂ ਫ਼ਿਲਮ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ। ਗੁਰੂ ਦੱਤ ਨੇ ਉਹ ਫ਼ਿਲਮ ਸੇਖੀ ਅਤੇ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਦੇਵ ਆਨੰਦ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਦੱਤ ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ਸੀ.ਆਈ.ਡੀ. ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਸਿਨੇਮਾ ਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਬਣ ਗਈ।
Remove ads
ਹਵਾਲੇ
ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ
External links
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads