ਵਾਸਿਲ ਲੇਵਸਕੀ

ਵਾਸਿਲ ਲੇਵਸਕੀ^[1] (ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ: Васил Левски, ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸਪੈਲਿੰਗ Василъ Лѣвскій,^[2]  ), ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਵਾਸਿਲ ਇਵਾਨੋਵ ਕੁੰਚੇਵ^[3] (Васил Иванов Кунчев; 18 ਜੁਲਾਈ 1837 - 18 ਫਰਵਰੀ 1873), ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਇਨਕਲਾਬੀ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਾਇਕ ਹੈ। ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦੇ ਰਸੂਲ, ਕਹੇ ਜਾਂਦੇ ਲੇਵਸਕੀ ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੂੰ ਓਟੋਮੈਨ ਦੇ ਰਾਜ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਇਨਕਲਾਬੀ ਲਹਿਰ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਲੇਵਸਕੀ ਨੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਗੁਪਤ ਖੇਤਰੀ ਕਮੇਟੀਆਂ ਦੇ ਨੈਟਵਰਕ ਰਾਹੀਂ ਦੇਸ਼ ਵਿਆਪੀ ਵਿਦਰੋਹ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।

ਕਾਰਲੋਵੋ ਦੇ ਸਬ-ਬਾਲਕਨ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਮੱਧ-ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੰਮੇ, ਲੇਵਸਕੀ ਸਰਬੀਆ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬੁਲਗਾਰੀਅਨ ਇਨਕਲਾਬੀ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਬੁਲਗਾਰੀਅਨ ਫੌਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਪਰਵਾਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਆਰਥੋਡਾਕਸ ਭਿਕਸ਼ੂ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਲੇਵਸਕੀ, "ਬੱਬਰ ਸ਼ੇਰ" ਉਪਨਾਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਅਧਾਰਤ ਇਨਕਲਾਬੀ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਧਾਰਣਾ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ, ਇਹ ਇੱਕ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਵਿਚਾਰ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਅਧਾਰਤ ਨਿਰਲੇਪ ਰਣਨੀਤੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਰੋਮਾਨੀਆ ਵਿੱਚ ਲੇਵਸਕੀ ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਅਨ ਰਿਵੋਲਯੂਸ਼ਨਰੀ ਸੈਂਟਰਲ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਜੋ ਬੁਲਗਾਰੀਅਨ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਬਣਾਈ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਦੌਰਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਲੇਵਸਕੀ ਨੇ ਵਿਦਰੋਹੀ ਕਮੇਟੀਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਐਪਰ, ਓਟੋਮੈਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਲਵਚ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਸਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫੜ ਲਿਆ ਅਤੇ ਸੋਫੀਆ ਵਿੱਚ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਕੇ ਉਸਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ।

ਲੇਵਸਕੀ ਮੁਕਤੀ ਦੇ ਕਾਰਜ ਤੋਂ ਪਰ੍ਹੇ ਤੱਕ ਵੇਖਦਾ ਸੀ: ਉਸਨੇ ਇੱਕ "ਸ਼ੁੱਧ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ"^[4][5] ਬੁਲਗਾਰੀਅਨ ਗਣਤੰਤਰ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ ਜੋ ਨਸਲੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਨਤਾ ਦਾ ਪਾਲਕ ਹੋਵੇ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਇਨਕਲਾਬ ਅਤੇ 19 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸਮਾਜ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀਵਾਦੀ ਉਦਾਰਵਾਦ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੇਵਸਕੀ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਅਤੇ ਸਰਬੀਆ ਵਿੱਚ ਸਮਾਰਕਾਂ ਉਸਾਰੇ ਗਏ, ਅਤੇ ਕਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਉਸਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। 2007 ਵਿਚ, ਉਹ ਇੱਕ ਸਰਬੋਤਮ ਟੈਲੀਵੀਯਨ ਪੋਲ ਵਿੱਚ ਸਰਵ-ਸਰਬੋਤਮ ਬੁਲਗਾਰੀਅਨ ਵਜੋਂ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ਤੇ ਆਇਆ ਸੀ।^[6]