ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ (ਭਾਰਤ)

ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ (ਹਿੰਦੀ ਭਾਸ਼ਾ: Videsh Mantri, ਹਿੰਦੀ ਉਚਾਰਨ: [ʋɪdeːʃə məntriː]) ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਮੁਖੀ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸੀਨੀਅਰ ਦਫਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਮੁੱਖ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਤੈਅ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ, ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਮਦਦ ਵਿਦੇਸ਼ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਜਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਦਰਜੇ ਦੇ ਉਪ ਮੰਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਪਣੇ 17 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ; ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਹੋਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਵਾਧੂ ਚਾਰਜ ਸੰਭਾਲਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਦਫ਼ਤਰ ਦਾ ਵਾਧੂ ਚਾਰਜ ਨਹੀਂ ਸੰਭਾਲਿਆ। ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ, ਪੀਵੀ ਨਰਸਿਮਹਾ ਰਾਓ ਅਤੇ ਆਈ ਕੇ ਗੁਜਰਾਲ ਵਰਗੇ ਕਈ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਹਨ।

30 ਮਈ 2019 ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸੁਸ਼ਮਾ ਸਵਰਾਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਸੁਬਰਾਮਣੀਅਮ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ

• ਐੱਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ