ਸਰਕੰਡਾ

ਸਰਕੰਡਾ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ: Saccharum spontaneum; ਜੰਗਲੀ ਗੰਨਾ, ਜਾਂ ਕੰਸ ਘਾਹ) ਭਾਰਤੀ ਉਪ ਮਹਾਂਦੀਪ ਦਾ ਇੱਕ ਘਾਹ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸਦੀਵੀ ਘਾਹ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਉਚਾਈ, ਫੈਲੀਆਂ ਰਾਈਜ਼ੋਮੈਟਸ ਜੜ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਮੀਟਰ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।^[1][2]

ਸਰਕੰਡਾ
ਬਾਇਨੋਮੀਅਲ ਨਾਮ
Saccharum spontaneum L.

ਨੇਪਾਲ, ਭਾਰਤ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਭੂਟਾਨ ਵਿੱਚ ਹਿਮਾਲਿਆ ਰੇਂਜ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਟੇਰਾਈ-ਡੁਆਰ ਸਵਾਨਾ ਅਤੇ ਘਾਹ ਦੇ ਮੈਦਾਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਨੀਵੀਂ ਭੂਮੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਕਨਸ ਘਾਹ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਹਰ ਸਾਲ ਪਿੱਛੇ ਮੁੜ ਰਹੇ ਮਾਨਸੂਨ ਦੇ ਹੜ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਗਾਦ ਦੇ ਮੈਦਾਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਲਗਭਗ ਸ਼ੁੱਧ ਸਟੈਂਡ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਹੜ੍ਹ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ। ਕੰਸ ਘਾਹ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਭਾਰਤੀ ਗੈਂਡੇ (Rhinoceros unicornis) ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨ ਹਨ। ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ, ਕੰਸ ਘਾਹ ਦੀ ਕਟਾਈ ਛੱਤਾਂ ਜਾਂ ਵਾੜ ਵਾਲੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਬਾਗਾਂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਬਸਤੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਇਸਦੀ ਯੋਗਤਾ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਹਮਲਾਵਰ ਪ੍ਰਜਾਤੀ (ਨਦੀਨ) ਬਣਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਫਸਲਾਂ ਅਤੇ ਚਰਾਗਾਹਾਂ ਨੂੰ ਢਕ ਲੈਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਨਾਮਾ ਗਣਰਾਜ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।^[3]

ਨਦੀਨ ਵਜੋਂ

ਇਹ ਸਾਰਾ ਸਾਲ ਪਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਨਦੀਨ ਹੈ। ਇਹ ਨਦੀਨ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਖਾਲੀ ਅਤੇ ਫਾਲਤੂ ਥਾਵਾਂ, ਨਦੀਆਂ ਜਾਂ ਛੱਪੜਾਂ ਆਦਿ ਦੇ ਕੰਢੇ ਤੇ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਪੱਤੇ ਲੰਬੇ ਤੇ ਬਰੀਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਦੀਨ ਦੇ ਤਣੇ ਸਿਰਕੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਕੰਮ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਦੀਨ ਦਾ ਅਗਲਾ ਵਾਧਾ ਬੀਜ ਰਾਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਮੀਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਤਣੇ (ਸੂਲਾਂ) ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਵਰਣਨ

ਇਹ ਪਲਾਂਟ ਸੈਕਰਮ ਆਫਿਸਿਨਾਰਮ, ਇੱਕ ਪਾਲਤੂ ਗੰਨੇ ਨਾਲ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡਾਈਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਈਬ੍ਰਿਡਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਨੇ ਸੈਕਰਮ ਬਾਰਬੇਰੀ ਅਤੇ ਸੈਕਰਮ ਸਾਈਨੈਂਸ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।^[4]

ਸਪੀਸੀਜ਼-ਸਬੰਧਤ ਅਨਾਥ ਜੀਨਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ, ਸੈਕਰਮ ਸਪੌਂਟੇਨਿਅਮ ਬਾਇਓਟਿਕ ਤਣਾਅ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨੇਮੇਟੋਡਜ਼, ਫੰਜਾਈ, ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੀੜਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਅਤੇ ਅਬਾਇਓਟਿਕ ਤਣਾਅ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਠੰਡੇ, ਸੋਕਾ, ਖਾਰੇਪਣ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘਾਟ ਵਾਲੀ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਬੇਮਿਸਾਲ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।^[5]