ਸਰਦੂਲ ਸਿੰਘ ਕਵੀਸ਼ਰ

ਸਰਦੂਲ ਸਿੰਘ ਕਵੀਸ਼ਰ (1886-1963) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਅਖਬਾਰ ਸੰਪਾਦਕ, ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਨਾਮ ਸੀ। ਉਹਦਾ ਜਨਮ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ (ਬਰਤਾਨਵੀ ਪੰਜਾਬ) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਜੀਵਨੀ

ਸਰਦੂਲ ਸਿੰਘ ਕਵੀਸ਼ਰ ਦਾ ਜਨਮ 1886 ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਸਰਦਾਰ ਕਿਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਐਮ.ਏ. ਕਰਕੇ ਬਿਨਾਂ ਡਿਗਰੀ ਲਏ ਹੀ 1909 ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ।

ਸਿੱਖਿਆ

ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੇ ਕਵੀਸ਼ਰ ਨੇ 1913 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਜਨਤਕ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਖਬਾਰ ਸਿੱਖ ਰਿਵਿਊ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। "ਸਿੱਖ ਰਿਵਿਊ" ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਬਾਹਰੀ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਕੰਧ ਨੂੰ ਢਾਹੇ ਜਾਣ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕੰਧ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਪਹਿਲੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੱਕ ਵਿਆਪਕ ਸਿੱਖ ਅੰਦੋਲਨ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਉਸ ਖਾਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਘੱਟ ਤਰਜੀਹ ਵਾਲਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਵੀਸ਼ਰ ਨੇ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਨੂੰ ਨਵਿਆਇਆ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਸਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਲਾਹੌਰ ਚਲਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਕ ਹੋਰ ਅਖਬਾਰ 'ਨਿਊ ਹੈਰਾਲਡ' ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। 1919 ਵਿੱਚ, ਰੋਲਟ ਐਕਟ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲਿਖਣ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕੈਦ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਉਹ ਸੈਂਟਰਲ ਸਿੱਖ ਲੀਗ ਦਾ ਸੰਸਥਾਪਕ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸੀ।

ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪੁਸਤਕਾਂ

• ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਐਂਡ ਵਰਲਡ ਪੀਸ
• ਆਲ ਦ ਈਅਰ ਰਾਊਂਡ
• ਗੁਰੂ ਅਰਜਨਸ ਟਵੈਲਵ ਮੰਥਜ਼ ਆਫ਼ ਲਵ ਐਂਡ ਵਰਸ਼ਿਪ
• ਬੈਟਲ ਆਫ਼ ਲਾਈਫ
• ਹਾਉ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਫਾਟ ਇਟ
• ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਐਂਡ ਨੈਸ਼ਨਲ ਮੂਵਮੈਂਟ
• ਦ ਕਰਾਸ ਐਂਡ ਦੀ ਕਰਾਊਨ
• ਰੀਪਬਲੀਕਨਿਜ਼ਮ ਇਨ ਰਿਲਿਜਨ
• ਦ ਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਜੋਆਇ
• ਸਪਿਰਟ ਆਫ਼ ਸਿਖਇਜ਼ਮ
• ਏ ਸਿੱਖ ਕਿੰਗ: ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ
• ਟੂ ਜਵੈਲਸ ਆਫ਼ ਦੀ ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਫੂਲ
• ਦ ਪਰਾਬਲਮ ਆਫ਼ ਲਾਈਫ਼
• ਇੰਡੀਆ ਜ਼ ਫਾਈਟ ਫਾਰ ਫਰੀਡਮ (1936)
• ਸਿੱਖ ਸਟਡੀਜ਼ (1937)
• ਨਾਨ ਵਾਇਉਲੈਂਟ ਨਾਨ ਕੋਆਪਰੇਸ਼ਨ
• ਦ ਲਾਹੌਰ ਫੋਰਟ ਟਾਰਚਰ ਕੈਂਪ (1946)
• ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਰਸ਼ਨ (1969)^[1]