ਸੋਡੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ

ਸੋਡੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ ਸਧਾਰਨ ਨਮਕ ਦਾ ਰਸਾਇਣਕ ਨਾਮ ਹੈ। ਜਿਸ ਦਾ ਸੂਤਰ NaCl ਹੈ। ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਸੋਡੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ ਦੇ ਸੰਘਣੇ ਘੋਲ ਨੂੰ ਲੂਣਾ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਬਰਾਈਨ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।^[2]

ਸੋਡੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ
ਆਈਯੂਪੈਕ ਨਾਂ ਸੋਡੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ
Other names ਸਧਾਰਨ ਲੂਣ ਖਾਣ ਵਾਲਾ ਲੂਣ ਹੈਲਾਈਟ ਪਥਰਾਟਾ ਲੂਣ ਲੂਣਾ ਸੋਡੀਅਮ ਕਲੋਰਿਕ
Identifiers
CAS number	7647-14-5 Y
PubChem	5234
ChemSpider	5044 Y
UNII	451W47IQ8X Y
EC ਸੰਖਿਆ	231-598-3
KEGG	D02056 Y
MeSH	ਸੋਡੀਅਮ+ਕਲੋਰੀਨ
ChEBI	CHEBI:26710 Y
ChEMBL	CHEMBL1200574 Y
RTECS ਸੰਖਿਆ	VZ4725000
ATC code	A12CA01,ਫਰਮਾ:ATC, ਫਰਮਾ:ATC, ਫਰਮਾ:ATC
Beilstein Reference	3534976
Gmelin Reference	13673
Jmol-3D images	Image 1
SMILES [Na+].[Cl-]
InChI InChI=1S/ClH.Na/h1H;/q;+1/p-1 Y Key: FAPWRFPIFSIZLT-UHFFFAOYSA-M Y InChI=1/ClH.Na/h1H;/q;+1/p-1 Key: FAPWRFPIFSIZLT-REWHXWOFAE
Properties
ਅਣਵੀਂ ਸੂਤਰ	NaCl
ਮੋਲਰ ਭਾਰ	58.44 g mol−1
ਦਿੱਖ	ਰੰਗਹੀਨ ਬਲੋਰੀ
ਗੰਧ	ਗੰਧਹੀਨ
ਘਣਤਾ	2.165 ਗਰਾਮ/ਸਮ3
ਪਿਘਲਨ ਅੰਕ	801 °C, 1074 K, 1474 °F
ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ	1413 °C, 1686 K, 2575 °F
ਘੁਲਨਸ਼ੀਲਤਾ in water	359 g/L
ਘੁਲਨਸ਼ੀਲਤਾ in [[ਅਮੋਨੀਆ]]	21.5 g/L
ਘੁਲਨਸ਼ੀਲਤਾ in [[ਮੀਥੇਨਲ]]	14.9 g/L
ਅਪਵਰਤਿਤ ਸੂਚਕ (nD)	1.5442 (at 589 nm)
Structure
Crystal structure	ਫੇਸ-ਸੈਂਟਰਡ ਕਿਉਬਿਕ (ਦੇਖੋ), cF8
Space group	Fm3m, No. 225
Lattice constant
Coordination geometry	ਔਕਟਾਹੈਡਰਲ (Na+) ਔਕਟਾਹੈਡਰਲ (Cl−)
Thermochemistry
Std enthalpy of formation ΔfHo298	−411.12 kJ mol−1
Standard molar entropy So298	72.11 J K−1 mol−1
Specific heat capacity, C	36.79 J K−1 mol−1
Hazards
NFPA 704	0 0 0
LD੫੦	3000 mg/kg (oral, rats)[1]
Related compounds
Other anions	ਸੋਡੀਅਮ ਫਲੋਰਾਈਡ ਸੋਡੀਅਮ ਬ੍ਰੋਮਾਈਡ ਸੋਡੀਅਮ ਆਇਓਡਾਈਡ
Other cations	ਲੀਥੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ ਰੂਬੀਡੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ ਸੀਜ਼ੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ
N (verify) (what is: Y/N?) Except where noted otherwise, data are given for materials in their standard state (at 25 °C (77 °F), 100 kPa)
Infobox references

ਤਿਆਰੀ

• ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਤੇਜ਼ਾਬ ਨੂੰ ਧਾਤ ਜਾਂ ਧਾਤ ਦੇ ਆਕਸਾਈਡ ਨਾਲ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਕਰਕੇ ਘੁਲਣਸ਼ੀਲ ਨਮਕ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
• ਅਘੁਲਣਸ਼ੀਲ ਨਮਕ ਬਣਾਉਣ ਵਾਸਤੇ ਦੋ ਘੁਲਣਸ਼ੀਲ ਨਮਕ ਜੋ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀਕਾਰ ਕਰਕੇ ਨਮਕ ਦਾ ਕਿਸੇ ਘੋਲ ਵਿੱਚ ਪਰੈਸੀਪੀਟੇਟ ਜਾਂ ਅਘੁਲਣਸ਼ੀਲ ਠੋਸ ਕਿਣਕੇ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਘੋਲ ਨੂੰ ਫਿਲਟਰ ਕਰਕੇ ਪਰੈਸੀਪੀਟੇਟ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
• ਦੋ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਵੀ ਨਮਕ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
• ਸੋਡੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਵਾਸ਼ਪੀਕਰਨ ਦੀ ਵਿਧੀ ਰਾਹੀ ਕੱਢਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਠੋਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਥਰਾਟਾ ਲੂਣ ਜਾਂ ਹੈਲਾਈਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਵਰਤੋਂ

• ਇਸ ਖਾਣਾ ਸਵਾਦੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
• ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਖਾਦ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
• ਇਹ ਜੀਵਾਂ ਵਾਸਤੇ ਅਹਿਮ ਜ਼ਰੂਰੀ ਯੋਗਿਕ ਹੈ।
• ਰਸਾਇਣਕ ਤੌਰ ਤੇ ਇਹ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੱਚਾ ਮਾਲ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲੁਣ ਦਾ ਤਿਜ਼ਾਬਹਾਈਡਰੋਕਲੋਰਿਕ ਤੇਜ਼ਾਬ, ਕਲੋਰੀਨ, ਸੋਡੀਅਮ ਹਾਈਡਰੋਆਕਸਾਈਡ ਜਾਂ ਕਾਸਟਿਕ ਸੋਡਾ, ਸੋਡੀਅਮ ਕਾਰਬੋਨੇਟ ਜਾਂ ਕੱਪੜੇ ਧੋਣ ਦਾ ਸੋਡਾ ਆਦਿ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
• ਠੰਡੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਛਿੜਕਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਪਾਣੀ ਦਾ ਜਮਾਉ ਦਰਜਾ ਘੱਟ ਜਾਵੇ ਤੇ ਸੜਕਾਂ ਤੇ ਬਰਫ ਨਾ ਜੰਮੇ।