ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਦਾ ਕੈਂਸਰ

ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਕੈਂਸਰ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਸ਼ਾਣੂਆਂ ਦੇ ਅਸਧਾਰਨ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਹਨਾਂ ਕੋਲ ਸਰੀਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਭਾਗਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਜਾਂ ਫੈਲਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।^[4] ਸ਼ੁਰੂਆਤ 'ਚ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਾਅਦ 'ਚ ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿਨਸੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੌਰਾਨ ਅਸਧਾਰਨ ਯੋਨੀ ਦਾ ਖੂਨ ਨਿਕਲਣਾ, ਪੇਡ ਦਾ ਦਰਦ ਜਾਂ ਦਰਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।^[5] ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਸੈਕਸ ਪਿੱਛੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣਾ ਗੰਭੀਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵੱਲ ਵੀ ਸੰਕੇਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।^[6]

Cervical cancer
Location of cervical cancer and an example of normal and abnormal cells
ਵਿਸ਼ਸਤਾ	Oncology
ਲੱਛਣ	Early: none Later: vaginal bleeding, pelvic pain, pain during sexual intercourse
ਆਮ ਸ਼ੁਰੂਆਤ	Over 10 to 20 years
ਕਿਸਮ	Squamous cell carcinoma, adenocarcinoma, others
ਕਾਰਨ	Human papillomavirus infection (HPV)
ਜ਼ੋਖਮ ਕਾਰਕ	Smoking, weak immune system, birth control pills, starting sex at a young age, many sexual partners or a partner with many sexual partners[1]
ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ	Cervical screening followed by a biopsy
ਬਚਾਅ	Regular cervical screening, HPV vaccines, condoms
ਇਲਾਜ	Surgery, chemotherapy, radiation therapy
Prognosis	Five-year survival rate: 68% (US) 46% (India)[2]
ਅਵਿਰਤੀ	570,000 new cases (2018)[3]
ਮੌਤਾਂ	311,000 (2018)

ਹਿਊਮਨ ਪੈਪੀਲੋਮਾਵਾਇਰਸ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ (ਐਚ.ਪੀ.ਵੀ.) 90% ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇਸਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ;^[7][8] ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਐਚ. ਪੀ.ਵੀ. ਦੀ ਲਾਗ ਹੈ, ਪਰ, ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਕੈਂਸਰ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।^[9][10] ਹੋਰ ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਕ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ, ਇੱਕ ਕਮਜ਼ੋਰ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ, ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕ ਗੋਲੀਆਂ, ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸੈਕਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨਾ, ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜਿਨਸੀ ਸਾਥੀ ਹੋਣਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਘੱਟ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ।^[11][12] ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਕੈਂਸਰ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ 10 ਤੋਂ 20 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਪੂਰਵਕ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਤਕਰੀਬਨ 90% ਕੇਸ ਸਕੁਆਮਸ ਸੈਲ ਕਾਰਸਿਮਸ ਹਨ, 10% ਐਡੀਨੋਕੈਰਕਿਨੋਮਾ ਹਨ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਗਿਣਤੀ ਹੋਰ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਹਨ।

ਚਿੰਨ੍ਹ ਅਤੇ ਲੱਛਣ

ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ ਲੱਛਣਾਂ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਮੁਕਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।^[13][14] ਯੋਨੀ ਰਾਹੀਂ ਖੂਨ ਨਿਕਲਣਾ, ਕਾਨਟੈਕਟ ਖੂਨ ਵਹਿਣਾ (ਇੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਰੂਪ ਜਿਨਸੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਖੂਨ ਨਿਕਲਣਾ), ਜਾਂ (ਘੱਟ) ਜੰਮਣ ਕਾਰਨ ਯੋਨੀ ਦਰਦ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਜਿਨਸੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਅਤੇ ਯੋਨੀ ਡਿਸਚਾਰਜ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਮੱਧਮ ਦਰਦ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹਨ।^[15]

ਕਾਰਨ

In most cases, cells infected with the HPV virus heal on their own. In some cases, however, the virus continues to spread and becomes an invasive cancer.

Cervix in relation to upper part of vagina and posterior portion of uterus., showing difference in covering epithelium of inner structures.

ਕੁਝ ਕਿਸਮ ਦੇ ਐਚ.ਪੀ.ਵੀ. ਨਾਲ ਲਾਗ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਕੈਂਸਰ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜੋਖਮ ਕਾਰਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।^[16] ਐਚਆਈਵੀ ਦੀ ਲਾਗ ਵੀ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਕਾਰਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਈ ਹੋਰ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।।^[17]

ਇਤਿਹਾਸ

• 400 BCE — Hippocrates noted that cervical cancer was incurable
• 1925 — Hinselmann invented the colposcope
• 1928 — Papanicolaou developed the Papanicolaou technique
• 1941 — Papanicolaou and Traut: Pap test screening began
• 1946 — Aylesbury spatula was developed to scrape the cervix, collecting the sample for the Pap test
• 1951 — First successful in-vitro cell line, HeLa, derived from biopsy of cervical cancer of Henrietta Lacks
• 1976 — Harald zur Hausen and Gisam found HPV DNA in cervical cancer and genital warts; Hausen later won the Nobel Prize for his work^[18]
• 1988 — Bethesda System for reporting Pap results was developed
• 2006 — First HPV vaccine was approved by the FDA