ਮਨੁੱਖੀ ਆਵਾਜ਼
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
ਮਨੁੱਖੀ ਆਵਾਜ਼ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Human Voice) ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖ ਦੁਆਰਾ ਵੋਕਲ ਟ੍ਰੈਕਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਣਾਈ ਗਈ ਆਵਾਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੋਲਣਾ, ਗਾਉਣਾ, ਹੱਸਣਾ, ਰੋਣਾ, ਗੁਣਗੁਣਾਉਣਾ ਜਾਂ ਚੀਕਣਾ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਮਨੁੱਖੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਬਾਰੰਬਾਰਤਾ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਧੁਨੀ ਉਤਪਾਦਨ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵੋਕਲ ਫੋਲਡ (ਵੋਕਲ ਕੋਰਡ) ਮੁੱਖ ਧੁਨੀ ਸਰੋਤ ਹਨ। (ਸਰੀਰ ਦੇ ਉਸੇ ਆਮ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹੋਰ ਧੁਨੀ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਆਵਾਜ਼ ਵਾਲੇ ਵਿਅੰਜਨ, ਕਲਿੱਕ, ਸੀਟੀ ਅਤੇ ਫੁਸਫੁਸਾਉਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।)

ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਮਨੁੱਖੀ ਆਵਾਜ਼ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਧੀ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ; ਫੇਫੜੇ, ਲੈਰੀਨਕਸ (ਆਵਾਜ਼ ਬਾਕਸ) ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੋਕਲ ਫੋਲਡ, ਅਤੇ ਆਰਟੀਕੁਲੇਟਰ। ਫੇਫੜਿਆਂ, "ਪੰਪ" ਨੂੰ ਵੋਕਲ ਫੋਲਡਾਂ ਨੂੰ ਵਾਈਬ੍ਰੇਟ ਕਰਨ ਲਈ ਢੁਕਵਾਂ ਹਵਾ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਅਤੇ ਹਵਾ ਦਾ ਦਬਾਅ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਵੋਕਲ ਫੋਲਡ (ਵੋਕਲ ਕੋਰਡ) ਫਿਰ ਫੇਫੜਿਆਂ ਤੋਂ ਹਵਾ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਵਾਈਬ੍ਰੇਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਸੁਣਨਯੋਗ ਪਲਸਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਣ ਜੋ ਲੈਰੀਨਜੀਅਲ ਧੁਨੀ ਸਰੋਤ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।[1] ਲੈਰੀਨਕਸ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵੋਕਲ ਫੋਲਡਾਂ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ 'ਵਧੀਆ-ਟਿਊਨ' ਪਿੱਚ ਅਤੇ ਟੋਨ ਲਈ ਵਿਵਸਥਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਰਟੀਕੁਲੇਟਰ (ਲੈਰੀਨਕਸ ਦੇ ਉੱਪਰ ਵੋਕਲ ਟ੍ਰੈਕਟ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੀਭ, ਤਾਲੂ, ਗੱਲ੍ਹ, ਬੁੱਲ੍ਹ, ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ) ਲੈਰੀਨਕਸ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਸਪਸ਼ਟ ਅਤੇ ਫਿਲਟਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਲੈਰੀਨਜੀਅਲ ਏਅਰਫਲੋ ਨਾਲ ਇੰਟਰੈਕਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਧੁਨੀ ਸਰੋਤ ਵਜੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਜਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
ਵੋਕਲ ਫੋਲਡ, ਆਰਟੀਕੁਲੇਟਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ, ਧੁਨੀ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹਨ।[2][3][4] ਗੁੱਸਾ, ਹੈਰਾਨੀ, ਡਰ, ਖੁਸ਼ੀ ਜਾਂ ਉਦਾਸੀ ਵਰਗੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦੇਣ ਲਈ ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਸੁਰ ਨੂੰ ਸੰਸ਼ੋਧਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ,[5] ਅਤੇ ਇਹ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਉਮਰ ਅਤੇ ਲਿੰਗ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।[6][7][8] ਗਾਇਕ, ਸੰਗੀਤ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮਨੁੱਖੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਵਰਤਦੇ ਹਨ।[9]
Remove ads
ਹਵਾਲੇ
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads