ਰਸਕਿਨ ਬਾਂਡ

ਰਸਕਿਨ ਬਾਂਡ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਲੇਖਕ ਹਨ। 21 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਨਾਵਲ 'ਦ ਰੂਮ ਔਨ ਰੂਫ' ( The Room on Roof ) ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਿੱਤਰ ਦੇ ਦੇਹਰਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਬਿਤਾਏ ਗਏ ਅਨੁਭਵਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੈ। ਨਾਵਲ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਨਾਮ ਹੈ। 1999 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਲਈ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ। 1963 ਤੋਂ ਉਹ ਹਿਮਾਲਾ ਦੀ ਗੋਦ ਵਿੱਚ ਬਸੇ ਸੁੰਦਰ ਸ਼ਹਿਰ ਮਸੂਰੀ (ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਜਿਲਾ) ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।^[1]

ਰਸਕਿਨ ਬਾਂਡ

ਮੁਢਲਾ ਜੀਵਨ

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ 19 ਮਈ 1934 ਨੂੰ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਸੌਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਚਾਰ ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਤਲਾੱਕ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਹਿੰਦੂ ਮਿਸਟਰ ਹਰੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਸ਼ਿਮਲਾ, ਜਾਮਨਗਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਦਸ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ 1944 ਵਿੱਚ ਮਲੇਰੀਆ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਅਚਾਨਕ ਮੌਤ ਦੇ ਬਾਅਦ ਰਸਕਿਨ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਕੋਲ ਰਹਿਣ ਲਈ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਫਿਰ ਰਸਕਿਨ ਨੂੰ ਦਾਦੀ ਨੇ ਪਾਲਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਸ਼ਿਮਲਾ ਵਿਚ ਬਿਸ਼ਪ ਕਾਟਨ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਕਈ ਲਿਖਣ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜਿੱਤੇ ਅਤੇ ਉਥੋਂ 1952 ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ।

ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਉਹ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਅੰਟੀ ਕੋਲ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਚਾਰ ਸਾਲ ਉੱਥੇ ਰਿਹਾ। ਲੰਡਨ ਵਿਚ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਨਾਵਲ ਦ ਰੂਮ ਆਨ ਦ ਰੂਫ਼ (The Room on the Roof) ਦੀ ਰਚਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।

ਉਸ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿਮਾਲਾ ਦੀ ਗੋਦ ਵਿੱਚ ਬਸੇ ਛੋਟੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਜੀਵਨ ਦੀ ਛਾਪ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ।

ਸੰਗ੍ਰਹਿ

• ਯਾਦਾਂ ਦੀ ਮਾਲਾ....Garland of Memories
• ਰਾਜ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਤ ਕਹਾਣੀਆਂ....Ghost Stories from The Raj
• ਮਜ਼ਾਕੀਆ....Funny Side Up
• ਪਹਾੜਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਰਿਸ਼। ਹਿਮਾਲਿਆ ਤੋਂ ਬਿਆਜ਼....Rain in The Mountains-Notes from The Himalayas
• ਸਾਡੇ ਰੁੱਖ ਹੁਣ ਵੀ ਦੇਹਰਾ ਵਿੱਚ ਉਗਦੇ ਹਨ....Our trees still grow in Dehra
• ਪਹਾੜ ਉੱਤੇ ਧੂੜ....Dust on The Mountain
• ਪ੍ਰੇਤ ਰੁੱਤ....A Season of Ghosts
• ਹਮੇਸ਼ਾ ਦੇ ਲਈ ਟਾਈਗਰ....Tigers Forever
• ਦੇਹਰਾ ਨਾਮਕ ਇਕ ਸ਼ਹਿਰ....A Town Called Dehra
• ਦਰੱਖਤਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਟਾਪੂ....An Island of Trees
• ਦੇਹਲੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਾਤ ਵਾਲੀ ਟ੍ਰੇਨ ....The Night Train at Deoli
• ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚਿਹਰਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰੇਤ ਕਹਾਣੀਆਂ....A Face in The Dark and Other Hauntings
• ਕਟੋਰਾ....Potpourri
• ਰਸਟੀ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮਬਾਜੀ...The Adventures of Rusty
• ਗੁੰਮ ਹੋਏ ਰੂਬੀ....The Lost Ruby
• ਅੰਕਲ ਕੇਨ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ੋਖ ਵਕਤ....Crazy Times with Uncle Ken
• ਦਰਖਤਾਂ ਦੀ ਮੌਤ....The Death Of Trees
• ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਤੋਂ ਕਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਦੰਦਕਥਾਵਾਂ....Tales and Legends from India
• ਸ਼ਾਮਲੀ ਤੇ ਰੁਕਿਆ ਵਕਤ....Time stops at Shamli
• ਦਾਦਾ ਨੇ ਸ਼ੇਰ ਨੂੰ ਕੀਤੀ ਕੁਤਕਤਾਰੀ....Grandpa tickles A tiger
• ਚਾਰ ਪਰ....Four Feathers
• ਸਕੂਲ ਦੇ ਦਿਨ....School Days
• ਸੁਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਰ....The Tiger In The tunnel
• ਤੋਤਾ ਜੋ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ....The Parrot Who Wouldn't Talk
• ਡਾਕਟਰ....The Doctor
• ਰਸਟੀ (ਜੰਗ ਦਾ ਜਨਮਿਆ)....rusty
• ਬਾਂਦਰ ਸਮੱਸਿਆ....The Monkey Trouble
• ਹਿਪ ਹਾਪ ਨੇਚਰ ਬਵਾਏ ਐਂਡ ਅਦਰ ਪੋਇਮਜ....Hip Hop Nature Boy and Other Poems

ਨਾਵਲ

• ਕਬੂਤਰਾਂ ਦੀ ਉਡਾਰੀ