Stigma
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Stigma ta un set di creencia negativo y inhusto cu un sociedad of grupo di hende tin tocante un individuo cu ta wordo mira como "diferente", por ehempel pa motibo di trastornonan mental (actual of di pasado).[1][2] Mito, mal comprondemento, ignorancia, y actitudnan negativo tur por resulta den stigma.[3]

E palabra "stigma" ta deriva for di Griego, y den pasado, un stigma tabata literalmente wordo marca den e cuero. Un stigma ta un marca cu ta wordo uza pa identifica criminal of esnan sclavisa.[4] Discriminacion no ta similar na stigma, ora un individuo wordo trata negativo door di un otro, esaki ta discriminacion.[5]
Stigma ta wordo expresa como un label negativo atribui na un individuo, por ehempel esnan stigmatisa por wordo yama "psicotico" en bes di "un persona cu ta experencia psicosis".[5] E ta influencia profundamente con e persona ta mira su mes y wordo mira.[6] Stigmadonan lo por tin e creencia cu un individuo ta peligroso, inconfiabel of incompetente. Esaki por conduci exclusion of no wordo tuma na serio. Pa esnan stigmatisa, e por causa sintimentonan di berguensa, retiro social, of evita busca yudansa.[2]
Un stigma tambe por ta sutil, e no mester ta obvio pa por causa masha dolor pa esnan stigmatisa. Imagina un hende muhe cu un deseo no compli pa haya yui ta enfrenta cu stigmatisacion sutil, specialmente na un punto masha vulnerabel den su bida. Ehempelnan di esaki lo por ta "A lo menos bo tin bo libertad", "Bo ta pensando ariba esey ainda?", of "Bo por conta bo mes como bendishona cu bo no tin e preocupacionnan di un famia." E naturalesa sutil di un stigma por lag'e mustra positivo, mientras cu e no ta.[4]
Hopi biaha stigma ta surgi den casonan kaminda hende of gruponan cu mas influencia ta forma prehuicionan negativo tocante otro. Tin varios forma di stigma:[2]
- Stigma publico ta prehuicionan di e sociedad. E prehuicionan aki hopi be no tin fondo y no ta berdad, pero e ideanan aki ta zorg cu individuonan ta wordo exclui. Hende por tene nan distancia y lo prefera di no ta asocia cu un colega, bisiña, amigo, of partner cu, por ehempel, un vulnerabilidad mental.
- Autostigma, tambe conoci como stigma internalisa, ta nifica cu un individuo ta bay kere e ideanan negativo di e stigmado como berdadero y tey refleh'e bek ariba su mes. Un ehempel: "Mi ta suak, mi no por haci nada, mi no merece ningun yudansa." Pensamentonan asina ta surgi for di sociedad cu tin bistanan negativo tocante cierto aspectonan, por ehempel psicologico.
- Stigma structural ta stigma cu ta manifesta su mes no solamente den e creencianan di individuonan pero tambe den e manera cu un pais of comunidad ta organisa. E por manifesta su mes den regla, ley, i creensianan profundamente ankra den sociedad. Ehempelnan ta inclui rekisitonan mas estricto pa seguro, aplicacion pa trabou, of obtene un rijbewijs. Reglanan y creencianan asina por stroba e participacion di hende cu problemanan di salud mental den sociedad.
- Stigma asociativo ta ora no solamente e persona cu ta wordo stigmatisa por wordo afecta pa stigma, pero tambe su sernan keri por wordo exclui pa motibo di nan relacion cu es stigmatisa. Ehempel di comentarionan cu sernan keri lo por ta infrenta cu ne ta: "Sigur bo no ta crea bo yui corecto?" of "Pakico bo ta keda cu un hende cu tin problema asina?"
Fuente, nota i/òf referensia
|
Remove ads
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads