Bela III
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bela III (węg. III. Béla; ur. 1148, zm. 23 kwietnia 1196) – król Węgier i Chorwacji w latach 1172–1196 z dynastii Arpadów.
 | |
.svg) | |
| Król Węgier i Chorwacji | |
| Okres | |
|---|---|
| Koronacja |
13 stycznia 1173 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Żona | |
| Dzieci |
Emeryk Arpadowicz |
Był synem króla Gejzy II i księżniczki ruskiej Eufrozyny, córki księcia Mścisława I.
W roku 1161 jego ojciec nadał mu tytuł księcia Chorwacji. Nadanie to po śmierci ojca 31 maja 1162 roku potwierdził brat Beli, król Stefan III. W roku 1164 na podstawie postanowień traktatu między Stefanem III a cesarzem bizantyjskim Manuelem I Komnenem, Bela został wysłany na nauki do Konstantynopola. Cesarz Manuel, który nie miał ślubnych synów, planował ożenić Belę ze swoją córką – Marią Komneną i uczynić go swoim następcą. Zaręczyny miały miejsce w 1163 roku. Bela otrzymał greckie imię Aleksy. W 1166 roku urodził się jednak Aleksy – syn Manuela I i jego drugiej żony, Marii z Antiochii, a zaręczyny Beli zerwano. Manuel zaaranżował małżeństwo Beli z Agnieszką z Châtillon, przyrodnią siostrą Marii z Antiochii, i tak on i Bela zostali szwagrami.
4 marca 1172 roku zmarł bezdzietnie brat Beli – Stefan III, a Bela zastąpił go na tronie Węgier. Jego matka Eufrozyna i niektórzy baronowie woleli jednak widzieć na tronie jego młodszego brata, Gejzę. Bela porozumiał się z Manuelem I, który dostarczył mu pieniędzy w zamian za obietnicę, że Bela nie zaatakuje Bizancjum za życia cesarza i jego syna. Kiedy Bela przybył na Węgry, Lukas, arcybiskup Ostrzyhomia odmówił koronowania go, Bela napisał do papieża Aleksandra III i ten wyznaczył arcybiskupa Kalocsa. Drugi arcybiskup koronował Belę 13 stycznia 1173 roku. Po koronacji Bela aresztował brata, ale Gejzie udało się uciec do Austrii. Bela razem z księciem Czech zaatakował Austrię, która nie wydała mu Gejzy. Jednak Czesi ujęli Gejzę przy próbie jego przedostania się do Niemiec.
W czasie swego panowania umocnił pozycję Węgier odzyskując Slawonię. Wraz z wielkim żupanem Serbii Stefanem Nemania zdobył Belgrad i Nisz. Przeprowadził skutecznie reformę urzędów państwowych i usprawnił system ściągania podatków co według spisu z 1186 roku zapewniło dochód roczny 160 000 grzywien srebra. Dzięki temu Bela był jednym z najbogatszych władców europejskich. Zbudował również pałac królewski w Ostrzyhomiu oraz sprowadził na Węgry zakon cystersów. Za czasów jego panowania został zbudowany również pałac w Ostrzyhomiu.
Pochowany został w katedrze w Székesfehérvár. 12 grudnia 1848 roku odkryto jego grób wraz z grobem małżonki. W październiku 1898 szczątki przeniesiono do kościoła Macieja w Budapeszcie, gdzie odbył się uroczysty, powtórny pogrzeb pary królewskiej.
| 4. Bela II Ślepy | ||||||
| 2. Gejza II | ||||||
| 5. Helena | ||||||
| 1. Bela III | ||||||
| 6. Mścisław I Harald | ||||||
| 3. Eufrozyna | ||||||
| 7. NN | ||||||
Około 1170 roku ożenił się z Agnieszką de Châtillon (1154–1184), córką Renalda z Châtillon i Konstancji z Antiochii. Ich ślub miał miejsce w 1172 roku. Mieli sześcioro dzieci:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
