Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bitwa o Peluzjum – starcie zbrojne, które miało miejsce w 343 roku p.n.e.[5] o twierdzę Peluzjum na Synaju przy Delcie Nilu pomiędzy siłami egipskim a perskimi[6]. Bitwa pozwoliła Persom podbić ponownie Egipt, kończąc ostatni okres rządów dynastii władców pochodzenia egipskiego w starożytnym Egipcie[7].
Walki Persów z Egiptem | |||
Położenie Peluzjum (Pelusium) | |||
Czas |
343 p.n.e. | ||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Terytorium | |||
Wynik | |||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Egiptu | |||
31°02′30,001″N 32°32′42,000″E |
Pod koniec V wieku p.n.e. egipski buntownik Amyrtajos wykorzystał niestabilność w Imperium Perskim, osiągnął niepodległość Egiptu i został faraonem[8]. Rozpoczęło to nowy okres wojen pomiędzy Persją i wyzwolonym Egiptem. Między 390 a 387 rokiem p.n.e. Artakserkses II próbował nieskutecznie złamać niezależność państwa egipskiego[9].
W 349 roku p.n.e. doszło do wybuchu antyperskiego powstania miast Fenicji, które zostało wsparte przez Egipcjan. Rewolta rozprzestrzeniła się na inne prowincje Imperium Achemenidów: Judeę, Syrię i Cypr. Artakserkses III brutalnie stłumił bunt i postanowił ostatecznie zająć Egipt[10].
W drugiej połowie IV wieku p.n.e. do głównych miast greckich przybyli posłowie Artakserksesa Ochosa prosząc o żołnierzy najemnych. Ateny i Sparta odmówiły. Z kolei wsparcie przesłały Teby (tysiąc żołnierzy pod wodzą Lakratesa), Argiwowie i Mentor z Rodos[11]. Ten ostatni pomógł królowi Persji pod względem taktycznym w planowaniu ataku, gdyż wcześniej służył dla faraona Egiptu Nektanebo II[12]. Zimą 343 roku p.n.e. Artakserkses po zebraniu armii ruszył na Egipt, aby ponownie go podporządkować Imperium Achemenidów[5]. Maszerującym wojskiem zarządzali Rosakes (perski satrapa Jonii i Lidii), Bagoas oraz Wielki Król[13]. Armii lądowej towarzyszyła perska flota morska[14].
Bitwa rozpoczęła się od „lekkomyślnego” ataku tebańskich oddziałów Lakratesa na twierdzę Peluzjum, którą bronił Filofon dowodzący oddziałem greckich najemników[15][3]. Miał on na celu odciągnięcie i zajęcie obrońców fortecy, aby pozostałe siły Artakserksesa mogły rozpocząć operację osuszania kanałów wodnych. Po dokonaniu tej operacji i zasypaniu powstałego rowu perscy dowódcy mogli sprowadzić sprzęt oblężniczy (tarany i prawdopodobnie wieże) i rozpocząć oblężenie fortecy. Egipcjanie broniący Peluzjum stawili zaciekły opór. Przez wiele dni wznosili własne wieże i odbudowywali niszczone w toku walk mury obronne[15].
Nie zdoławszy w pierwszym dniu bitwy przełamać obrony twierdzy, Artakserkses podzielił swoją armię: jeden z korpusów pod dowództwem Lakratesa i Rosakesa został, by oblegać pograniczną warownię, Nikostratosowi i Aristazanesowi powierzono drugi, natomiast główne siły pod Mentorem i Bagoasem ruszyły naprzód. Atak pierwszej grupy na Peluzjum był kontynuowany, gdyż ciągnące się perskie oblężenie blokowało obrońców twierdzy. Tym samym nie byli oni w stanie odpowiedzieć na ruchy wojsk perskich w innych miejscach[15][3].
W międzyczasie Nektanebo II z kilku tysięczną armią, flotą rzeczną na Nilu, a także dysponując licznymi warowniami rozlokowanymi wzdłuż arabskiego brzegu rzeki, zamiast zaatakować przeciwnika czekał na zbliżający się wylew Nilu. Pomimo rad greckich dowódców (którzy zachęcali do starcia zbrojnego z Artakserksesem) egipski faraon uważał, że podnoszące się wody zmuszą Persów do odwrotu. Taktyka ta okazała się dla Egipcjan błędna. Persowie szybko wymanewrowali wroga i uderzyli na tyły sił faraona. Nektanebo oddał Deltę Nilu i uciekł do Memfis[16][5][17]. Mentor z Rodos porzuconej załodze Peluzjum obiecał honorowe warunki jeśli złożą broń. Pomiędzy egipskimi a greckimi obrońcami doszło do konfliktu w sprawie kapitulacji. Grecy nie poczuwali się zobowiązani do prowadzenia dalszych walk, dlatego też po trwającym siedem dni oblężeniu poddali twierdzę[16][18][19].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.