Loading AI tools
film Macieja Pieprzcy (2013) Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chce się żyć – polski dramat filmowy z 2013 w reżyserii Macieja Pieprzycy, nakręcony na podstawie autorskiego scenariusza i z Dawidem Ogrodnikiem w głównej roli.
Gatunek | |
---|---|
Rok produkcji | |
Data premiery |
11 października 2013 |
Kraj produkcji | |
Język | |
Czas trwania |
107 min |
Reżyseria | |
Scenariusz |
Maciej Pieprzyca |
Główne role |
Dawid Ogrodnik |
Muzyka | |
Zdjęcia | |
Scenografia |
Joanna Anastazja Wójcik |
Kostiumy | |
Montaż | |
Produkcja |
Wiesław Łysakowski |
Wytwórnia |
Studio Filmowe „Tramway” |
Dystrybucja | |
Strona internetowa |
Tematem filmu, luźno opartego na prawdziwych wydarzeniach, jest historia młodzieńca cierpiącego na porażenie mózgowe (podwójna rola Kamila Tkacza i Dawida Ogrodnika), walczącego o własną godność pomimo braku akceptacji ze strony otoczenia.
Film Pieprzycy został pozytywnie przyjęty przez większość krytyków i był wielokrotnie nagradzany, między innymi Grand Prix Festiwalu Filmowego w Montrealu, Srebrnymi Lwami dla Pieprzycy na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych oraz czterema Orłami: za scenariusz (dla Pieprzycy), najlepszą główną rolę męską (dla Ogrodnika) oraz za role drugoplanowe Anny Nehrebeckiej i Arkadiusza Jakubika.
Bohaterem filmu jest Mateusz Rosiński, chłopiec cierpiący na dziecięce porażenie mózgowe. Lekarze wprost mówią jego rodzicom, Zofii i Pawłowi, że nie ma on szans na rehabilitację i nazywają go „rośliną”. Mimo to rodzice chłopca wierzą, że choć chłopiec nie jest w stanie się z nimi komunikować, pozostaje sprawny intelektualnie. Mateusz jest otaczany troską i miłością, choć los nie jest dlań łaskawy: ojciec tragicznie ginie podczas próby zapalenia fajerwerków, a matka z przyczyny pogarszającego się stanu zdrowia przekazuje Mateusza do specjalistycznego ośrodka. Z dala od bliskich młodzieniec walczy o godność. Jego sytuacja zmienia się, kiedy do placówki trafia młoda wolontariuszka Magda, która jako jedyna nie traktuje go przedmiotowo. On sam przyciąga uwagę lekarki Joli, która pracuje nad eksperymentalnymi metodami leczenia i stopniowo nawiązuje z nim kontakt, odczytując jego myśli za pomocą jego mrugnięć[1][2].
Źródło: Internetowa Baza Filmu Polskiego[1]
Za produkcję Chce się żyć odpowiedzialne było Studio Filmowe „Tramway” pod przewodnictwem Wiesława Łysakowskiego. Reżyser Maciej Pieprzyca zaczerpnął inspirację dla swego filmu z dokumentu Jak motyl autorstwa Ewy Pięty, gdzie przedstawiona została podobna historia. Po śmierci Pięty Pieprzyca, jako jej przyjaciel z czasów studenckich, postanowił nakręcić podobny film w hołdzie dla dokumentalistki[3]. W świetle informacji opublikowanych po premierze filmu w reportażu w „Super Expressie”, pierwowzorem Mateusza Rosińskiego (przedstawionym też w filmie Pięty) był Przemek Chrzanowski, którego tragiczny los uległ w filmie uładzeniu[4].
Po pewnych wahaniach do roli Rosińskiego Pieprzyca zaangażował Dawida Ogrodnika, który miał za sobą występ w filmie Jesteś Bogiem. Aktor na potrzeby nowej roli schudł 10 kg, ćwicząc ruchy ciała pod nadzorem (między innymi) mistrza pantomimy Bartłomieja Ostapczuka[5]. W roli matki Mateusza obsadzono Dorotę Kolak[6], natomiast jego ojca odegrał Arkadiusz Jakubik[1]. Operatorem zdjęć do filmu został Paweł Dyllus, odpowiedzialny za skromne, statyczne ujęcia, które nie odwracały uwagi od gry aktorów[3]. Zdjęcia do filmu zrealizowano w Katowicach i Chorzowie[1]. Muzykę do filmu skomponował Bartosz Chajdecki[7]. W Chce się żyć wykorzystano także utwór „Miłość wciąż pragnie żyć” (muzyka: Roch Poliszczuk, Jerzy Runowski, słowa Roch Poliszczuk)[8][9].
Łączny budżet Chce się żyć, dzięki dofinansowaniu filmu przez koproducenta Silesia Film oraz Polski Instytut Sztuki Filmowej, wyniósł 3 033 007 złotych[10]. Premiera filmu odbyła się 11 października 2013 roku[1].
Według szacunków Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej Chce się żyć obejrzało w kinach 308 364 widzów, co umiejscawiało film Pieprzycy na 9. miejscu na liście najczęściej oglądanych polskich filmów 2013 roku[11]. Zdaniem portalu Box Office Mojo szacowany dochód z międzynarodowej dystrybucji filmu wyniósł 1 438 531 dolarów[12].
Film Chce się żyć był na ogół pozytywnie odbierany przez krytyków. Łukasz Muszyński z portalu Filmweb pisał, że „Pieprzyca przygląda się światu niepełnosprawnych bez fałszywej litości i roztkliwiania się. Mówi o rzeczach ważnych […] przez pryzmat przyziemnych zdarzeń i wyzwań […]. Nie boi się też stawiać niewygodnych pytań (np. o życie erotyczne osób upośledzonych)”[13]. Grzegorz Fortuna w recenzji dla portalu Film.org.pl doceniał odtwórców roli Rosińskiego: „Odgrywający główną rolę Dawid Ogrodnik […] jest po prostu niesamowity, a wcielający się w małoletniego Mateusza Kamil Tkacz dotrzymuje mu kroku”[14]. Janusz Wróblewski z „Polityki” pisał, że „zaskakuje lekkość, z jaką ta przygnębiająca, oparta na faktach, a przez to oszałamiająco wzruszająca historia została sfilmowana”[15]. Wróblewski, porównując film Pieprzycy na korzyść z ponurym oscarowym dziełem Juliena Schnabla Motyl i skafander (2007), dostrzegał w Chce się żyć „odwrotną metamorfozę: z piekła wykluczenia do raju, jakim jest odzyskanie godności po 26 latach uznawania za roślinę”[15]. Dagmara Romanowska na łamach portalu Onet.pl przekonywała, że film Pieprzycy „balansuje po bardzo cienkiej linie, ale cały czas utrzymuje równowagę pomiędzy tragizmem i komizmem, beznadzieją i siłą, prostotą formy i ciężarem poruszanych kwestii, uniwersalizmem i konkretnym przypadkiem”[16].
W bardziej krytycznej recenzji dla „Dziennika Gazety Prawnej” Piotr Czerkawski stwierdził, że „w swoich wysiłkach Pieprzyca zapomina, że nie da się być jednocześnie zabawnym jak Hrabal i nachalnym niczym Elżbieta Jaworowicz”[17]. Zdaniem Czerkawskiego Chce się żyć to film, „którego intelektualna ambicja ogranicza się do uzasadnienia komunału zawartego w tytule”[17], a w którym mimo niemożności komunikacji Mateusza z otoczeniem „reżyser wielkodusznie udziela nam dostępu do umysłu bohatera”[17].
Rok | Festiwal | Nagroda[1] | Odbiorca | Wynik |
---|---|---|---|---|
2013 | Festiwal Filmowy w Montrealu | Grand Prix | Maciej Pieprzyca | Wygrana |
Nagroda Publiczności | Wygrana | |||
Nagroda Jury Ekumenicznego | Wygrana | |||
Festiwal Polskich Filmów Fabularnych | Srebrne Lwy | Wygrana | ||
Złoty Klakier | Wygrana | |||
Kryształowa Gwiazda Elle | Wygrana | |||
Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Chicago | Srebrny Hugo | Wygrana | ||
Festiwal Aktorstwa Filmowego im. Tadeusza Szymkowa we Wrocławiu | Złoty Szczeniak | Dawid Ogrodnik | Wygrana | |
Międzynarodowy Festiwal Filmowy "Tofifest" w Toruniu | Złoty Anioł | Maciej Pieprzyca | Wygrana | |
Festiwal Filmu Polskiego w Ameryce | Złote Zęby | Wygrana | ||
2014 | Paszport "Polityki" | Nagroda w kategorii: film | Dawid Ogrodnik | Wygrana |
Polskie Nagrody Filmowe | Orzeł za najlepszy scenariusz | Maciej Pieprzyca | Wygrana | |
Orzeł za najlepszą główną rolę męską | Dawid Ogrodnik | Wygrana | ||
Orzeł za najlepszą drugoplanową rolę żeńską | Anna Nehrebecka | Wygrana | ||
Orzeł za najlepszą drugoplanową rolę męską | Arkadiusz Jakubik | Wygrana | ||
Orzeł za najlepszy film | Maciej Pieprzyca | Nominacja | ||
Orzeł za najlepszą reżyserię | Nominacja | |||
Orzeł za najlepszy montaż | Krzysztof Szpetmański | Nominacja | ||
Stowarzyszenie Autorów Zdjęć Filmowych | Nagroda PSC | Paweł Dyllus | Nominacja | |
Ogólnopolski Festiwal Sztuki Filmowej "Prowincjonalia" | "Jańcio Wodnik" za największe odkrycie festiwalu | Kamil Tkacz | Wygrana | |
Fundacja Kino | Nagroda im. Zbyszka Cybulskiego | Dawid Ogrodnik | Nominacja | |
Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cleveland | Nagroda Główna w Konkursie filmów środkowo- i wschodnioeuropejskich | Maciej Pieprzyca | Wygrana | |
Tarnowska Nagroda Filmowa | Nagroda Publiczności | Wygrana | ||
Międzynarodowy Festiwal Kina Niezależnego "Off Camera" | Nagroda dla najlepszej aktorki w Konkursie Polskich Filmów Fabularnych | Dorota Kolak | Wygrana | |
The New York Polish Film Festival | Nagroda "Ponad Granicami" im. Krzysztofa Kieślowskiego | Maciej Pieprzyca | Wygrana | |
Nagroda im. Elżbiety Czyżewskiej dla najlepszego aktora | Dawid Ogrodnik | Wygrana | ||
Festiwal Filmów Polskich "Wisła" w Moskwie | Nagroda Publiczności | Maciej Pieprzyca | Wygrana | |
Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Seattle | Golden Space Needle Award | Dawid Ogrodnik | Wygrana | |
Lubuskie Lato Filmowe | Brązowe Grono | Maciej Pieprzyca | Wygrana | |
Międzynarodowy Festiwal Filmowy Nowego Kina Europejskiego "Złota Lipa" w Starej Zagorze | Nagroda dla najlepszego aktora | Dawid Ogrodnik | Wygrana | |
Europejski Festiwal Filmowy "Integracja Ty i Ja" | "Motyl" za najlepszy film fabularny | Maciej Pieprzyca | Wygrana | |
Festiwal Filmów Optymistycznych "Multimedia Happy End" | Nagroda dla najlepszego profesjonalnego filmu fabularnego | Wygrana | ||
Festival Internacional de Cine de Gijón | Nagroda za scenografię | Joanna Anastazja Wójcik | Wygrana | |
Nagroda aktorska | Dawid Ogrodnik | Wygrana |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.