Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dom Habsbursko-Lotaryński – oficjalna nazwa dynastii Habsbursko-Lotaryńskiej, będącej bezpośrednią kontynuacją i następczynią dynastii Habsburgów. Często utożsamiana ze swoją poprzedniczką, traktowana jest często jako linia rodu. Dynastia powstała w wyniku ślubu Marii Teresy von Habsburg oraz Franciszka I Stefana von Lothringen (Lotaryńskiego) w 1736. Stąd też pochodzi nazwa „Dom Habsbursko-Lotaryński” (Haus Habsburg-Lothringen).
Kraj |
Monarchia Habsburgów, Austria, Niemcy, Czechy, Węgry, Belgia (małżonek), Meksyk |
---|---|
Tytuły |
cesarze Austrii |
Założyciel | |
Ostatni przedstawiciel | |
Rok założenia |
1780 |
Rok złożenia z funkcji |
1918 |
Pochodzenie etniczne | |
Gałęzie |
Linia modeńska |
Potomkowie Franciszka I Lotaryńskiego i Marii Teresy nosili tytuł cesarzy rzymskich narodu niemieckiego do 1806, gdy Franciszek II po powstaniu Związku Reńskiego (będącego pod protektoratem Napoleona Bonapartego) abdykował. Dwa lata wcześniej przyjął tytuł cesarza Austrii. Na tronie cesarskim Austrii (do tytułu wchodziły również godności m.in.: króla Czech, króla Węgier, króla Chorwacji, Slawonii i Dalmacji, króla Galicji i Lodomerii, a także do 1866 króla Lombardii i Wenecji) jego potomkowie zasiadali do 1918. Z linii tej pochodzą m.in. cesarz Józef II, reformator monarchii Habsburskiej w duchu oświecenia, Maria Luiza, żona cesarza Francuzów Napoleona I Bonaparte. a także Franciszek Józef I, najdłużej panujący przedstawiciel rodu Habsburgów. Ostatnim władcą naddunajskiej monarchii był wnuk jego brata, Karol I (zm. 1922). Obecnie spadkobiercą praw do utraconych tronów jest wnuk Karola, Karol Tomasz Habsburg (ur. 1961). Z linii tej wywodzi się też cesarz Meksyku Maksymilian I, młodszy brat Franciszka Józefa I. Powołany został na tron dzięki Napoleonowi III w 1864, utracił go wraz z życiem w wyniku rewolucji trzy lata później.
Od Ferdynanda – młodszego syna Marii Teresy – wywodzi się linia von Österreich-Este, która w latach 1803–1859 panowała w księstwie Modeny. Syn Ferdynanda odziedziczył tron po matce – Marii Beatrice d'Este, córki księcia Modeny Ercole III d'Este. Ostatnim z tej linii był Franciszek V, który w 1859 utracił swe księstwo w wyniku rewolucji. Zmarł bezpotomnie w 1875. Nazwisko Österreich-Este nosił później m.in. arcyksiążę Franciszek Ferdynand, austro-węgierski następca tronu. Jego zamordowanie w Sarajewie w 1914 stało się podstawą wybuchu I wojny światowej. Prawa należne linii przekazane zostały w 1917 roku arcyksięciu Robertowi, młodszemu synowi cesarza Karola I i jego potomkom.
Od Ferdynanda III, młodszego syna Leopolda II, wywodzi się linia von Österreich-Toskana, panująca w Wielkim Księstwie Toskanii do 1860. Dziś pretendentem do tego tronu jest arcyksiążę Leopold Franciszek (ur. 1942).
Linia Erzherzog Joseph wywodzi się od palatyna Węgier – arcyksięcia Józefa, jednego z synów cesarza Leopolda II. Jej przedstawiciele żyją do dziś.
Linia von Österreich-Teschen wywodzi się od Karola – kolejnego młodszego syna Leopolda II. Jego potomkowie nosili tytuł książąt Cieszyna. Byli także właścicielami Żywca.
Z morganatycznych małżeństw kilku arcyksiążąt wywodzą się rodziny arystokratyczne:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.