Królestwo Węgier

Królestwo Węgier (węg. Magyar Királyság, niem. Königreich Ungarn, słow. Uhorské kráľovstvo, cz. Uherské království, rum. Regatul Ungariei, chorw. Kraljevina Ugarska, serb. Краљевина Угарска, łac. Regnum Hungariae) – państwo istniejące w Europie Środkowej od roku 1000 do 1918. Po przerwie w latach 1918–1920 (Węgierska Republika Ludowa oraz komunistyczna Węgierska Republika Rad) zostało wskrzeszone (zobacz: Królestwo Węgier (1920–1946)).

Ten artykuł dotyczy ogólnie państwa węgierskiego w latach 1000–1918. Zobacz też: Królestwo Węgier (ujednoznacznienie) – państwo węgierskie w innych okresach.

Królestwo Węgier

Regnum Hungariae
Magyar Királyság

1000–1918 i 1919–1920
Herb Flaga
Hymn: Isten, áldd meg a magyart (Boże zbaw Węgrów)
Ustrój polityczny	monarchia, od 1867 monarchia konstytucyjna
Stolica	• Białogród Stołeczny (do poł. XVI wieku) • Ostrzyhom (do poł. XIII wieku) • Bratysława (w okresie okupacji osmańskiej) • Buda (2 poł. XIII w.-1873) • Budapeszt (od 1873)
Data powstania	1000
Data likwidacji	16 listopada 1918
Władca	Karol IV Habsburg
Premier	János Hadik
Powierzchnia	325 411 (1918) km²
Populacja (b/d) • liczba ludności	b/d
• gęstość	b/d os./km²
Narody i grupy etniczne	Węgrzy, Słowacy, Chorwaci, Rumuni, Żydzi
Język urzędowy	łacina, węgierski, chorwacki
Mapa topograficzna Królestwa Węgier z 1914
Położenie na mapie

Historia

Lata 1000–1526

Osobne artykuły: Historia Węgier, Królestwo Węgier (1526–1867), Wschodnie Królestwo Węgier i Kraje Korony Świętego Stefana.

Oprócz terytorium dzisiejszej Republiki Węgierskiej w skład Królestwa Węgier wchodziły także: Wojwodina, Chorwacja, Słowacja, Siedmiogród, Ruś Zakarpacka oraz fragmenty terytoriów wchodzących obecnie w skład innych, sąsiednich państw. Od 1102 do 1526 roku było w unii z Królestwem Chorwacji.

Herb Wielki Królestwa Węgier (od roku 1915)

Mapa etnograficzna Królestwa Węgier wg spisu 1880

31 października 1918 Węgry oddzieliły się od Austro-Węgier, i ogłosiły niepodległość, tworząc samodzielne Królestwo Węgier. 16 listopada 1918 ogłoszono republikę, ale król Karol IV nie złożył oficjalnej abdykacji.

Po 1918

Osobny artykuł: Królestwo Węgier (1920–1946).

Po I wojnie światowej, po przerwie w latach 1918–1920 (Węgierska Republika Ludowa oraz komunistyczna Węgierska Republika Rad) Węgry znów stały się królestwem (z krótkim epizodem republikańskim), jednak bez króla – nie dopuszczono na tron Karola Habsburga, państwem rządził jako regent adm. Miklós Horthy.

1 lutego 1946 r. ogłoszono Republikę Węgierską.

Zobacz też

• historia Węgier
• władcy Węgier

Bibliografia

• Sroka Stanisław A. Historia Węgier do 1526, Homini, 2000

Linki zewnętrzne

• Artykuł w Encyklopedii Britannica z 1911 roku na temat Węgier

Kontrola autorytatywna (państwo historyczne):

• NKC: ge311057, ge487183