Droga Dębińska
ulica w Poznaniu Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Droga Dębińska – ulica w Poznaniu mająca swój początek w pobliżu centrum miasta i biegnąca przez tereny Łęgów Dębińskich i Dębiny w kierunku południowym ku granicy miasta.
| Łęgi Dębińskie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Ulica widziana spod Wiaduktu Hetmańskiego, po prawej przystanek autobusowy Hetmańska Wiadukt (2017) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Poznania  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 52°23′13,0″N 16°55′49,8″E | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica rozpoczyna bieg na skrzyżowaniu ulic Strzeleckiej i Królowej Jadwigi (rejon dawnego Placu Zjednoczenia), odchodząc w kierunku południowym od skrzyżowania. Zabudowę wzdłuż ulicy stanowią obiekty sportowe skupione w kwadracie ulic Droga Dębińska, o. M. Żelazka, Dolna Wilda, Królowej Jadwigi oraz ogródki działkowe. Za skrzyżowaniem z ul. Piastowską, Droga Dębińska jest traktem biegnącym w południowym klinie zieleni. Ulica kończy się w pobliżu ulicy Ku Dębinie[2].
Przejazd pod wiaduktem Hetmańskim możliwy jest dla pojazdów nie przekraczających 3,9 m wysokości. Stosowne znaki zakazu znajdują się jednak wyłącznie przy samym wiadukcie[3][4], co najmniej kilkaset metrów od skrzyżowań z ulicami umożliwiającymi dokonanie objazdu. Przy skrzyżowaniach nie występują znaki uzupełniające F-5 oraz F-6, uprzedzające o ograniczeniu. Ponadto jadąc od strony północnej kierowca wyższego pojazdu nie ma możliwości przeprowadzenia manewru zawracania.
Nazwy
Ulica była jedną z głównych dróg dojazdowych do miasta od strony południowej. W pobliżu ulicy istniała prawdopodobnie przeprawa łodziami na prawy brzeg miasta – Rataje (ul. Wioślarska)[11].
W 1820 książę Antoni Radziwiłł nakazał wytyczyć drogę z miasta do pałacyku myśliwskiego na Dębinie, będącego własnością jego żony Ludwiki[12].
W latach 1820–1840 przy ulicy wybudowanych zostało wiele domków letniskowych i willi[13]. Powstawały ogródki rozrywkowe pod nazwami "Nowa Wenecja", "Domek Szwajcarski", "Columbia", "Nowa Ameryka" ("Kalibrok"[12])[6], "Dolina Szwajcarska", "Villa Nova"[12] oraz inne obiekty, np. strzelnica Bractwa Kurkowego (ok. 1827, "Syberia" lub "Nowa Syberia"[12])[14], ogród Wiktoria (Park ks. Józefa), Vogielka (Wesołe Miasteczko). W ciągu ulicy znajdowała się Brama Dębińska (Eichwaldtorplatz, zbudowana w poł. XIX w., rozebrana w 1908)[12].
Przy Drodze Dębińskiej powstał pierwszy tor wyścigów konnych w Poznaniu, nieopodal ogródka rozrywkowego "Villa Nova", gdzie w 1839 zorganizowano pierwsze wyścigi. Od tego czasu (z nielicznymi przerwami) odbywano tam wyścigi konne aż do wybudowania w roku 1914 nowego toru wyścigowego na Woli. W miejscu dawnych nadwarciańskich torów powstały ogródki działkowe[15].
14 maja 1872 Drogą Dębińską przemaszerowało 700 uczniów Gimnazjum św. Marii Magdaleny do ogrodu Wiktoria. Wystawiona została sztuka A. Fredry "Pan Geldhab". Przybyła nader liczna publiczność. Manifestacja ta zaniepokoiła władze pruskie[12].
W 1911 ulicę poszerzono, a teren ujęcia wody pitnej dla miasta znajdujący się przy końcu drogi zalesiono, ogrodzono palami betonowymi i siatką[16].
Ulica i tereny wokół były zalewane przez pobliską Wartę[17]. Na przykład w 1850 rzeka zrujnowała wiele zabudowań na tym terenie[12]. W 1927 ulica została zmodernizowana: wyrównana i podwyższona, usypany został wzdłuż ulicy wał mający zapobiegać zalewaniu przez rzekę. Prace zlecono bezrobotnym w ramach walki z bezrobociem[18][19].
5 września 1939, po wysadzeniu mostów na Warcie w Poznaniu, Zarząd Miasta nakazał wybudować most pontonowy między ul. Wioślarską a ul. Bielniki. Droga Dębińska stała się jedyną trasą dojazdową z prawobrzeżnego Poznania do centrum; trasą tą wkroczyły powracające z Warszawy do Poznania wojska niemieckie[20]. Drogą Dębińską, 14 września 1939, Cyryl Ratajski powrócił do Puszczykowa po faktycznym przejęciu władzy przez Niemców w Poznaniu[21][22].
Przed II wojną światową w ulicy funkcjonowała komunikacja tramwajowa (przystanek końcowy Łęgi Dębińskie)[23]. Po wojnie tory służyły także jako tory odstawcze. W 1959 zaprzestano eksploatacji torowiska dla przewozów pasażerskich, tor na poboczu ulicy pozostawiony został jako dojazd do bazy MPK przy ul. Bielniki. Ostatecznie trakcja tramwajowa została rozebrana w 1974[24].
W latach 70. XX wieku istniała koncepcja powiązania Drogi Dębińskiej z Szelągiem za pomocą tzw. Trasy Piastowskiej[25].
Przy ulicy znajduje się zabytkowe założenie parkowo-rekreacyjne wraz z zabudowaniami[26] z 1927-1928 Zespół Dziecińca "Pod Słońcem" (nr rej. A-290 z 8.09.1986) oraz podlegające ochronie Miejskiego Konserwatora Zabytków wille pod nr 3, 7, 10, 17[27].
- Brama Dębińska – rozebrana w 1908
- miejsce katastrofy lotniczej w 1952
- Akademia Wychowania Fizycznego
- Hala sportowa KS Cityzen Poznań (nr 10c)[28]
- stadion Warty Poznań (nr 12)
- dzieciniec "Pod Słońcem"
- Struga Karmelicka – zasypany ciek wodny
- wieża spadochronowa – zdemontowana podczas II wojny światowej
- park Jana Pawła II (Łęgi Dębińskie); na jego terenie: Krzyż Papieski, budynek elektrowni, pomnik Pyry
- Wiadukt Hetmański
- południowy klin zieleni – Dębina
Obiekty w pobliżu
- Warta – równolegle do ulicy wraz przeprawami przez rzekę: most Królowej Jadwigi, most Przemysła I, most kolejowy na Dębinie
- Ruiny stadionu im. E. Szyca (22 Lipca) – dawny stadion Warty Poznań
- obiekty Poznańskich Ośrodków Sportu i Rekreacji – kryta pływalnia z widownią, basen dziecięcy, sale gimnastyczne i hotel
- łazienki rzeczne
Stadion KS Warta Poznań przy Drodze Dębińskiej (2012)
Park Jana Pawła II (2014)
Droga Dębińska z persperktywy Wiaduktu Hetmańskiego (2014)
Rodzinny Ogród Działkowy im. Jana Mazurka, Droga Dębińska 16 (2012)
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
