Egady

Egady^[1][a] (wł. Isole Egadi, łac. Aegates Insulae) – grupa wysp na Morzu Śródziemnym, położona na zachód od północno-zachodniego wybrzeża Sycylii, w południowych Włoszech w prowincji Trapani.

Egady

Kontynent	Europa
Państwo	Włochy
Akwen	Morze Śródziemne
Powierzchnia	39 km²
Populacja (1 stycznia 2021) • liczba ludności	4303
Położenie na mapie Włoch Egady
37°58′00″N 12°12′00″E

Archipelag Egady

Widok na wyspy Favignana i Marettimo z miasta Erice na Sycylii

Rysunek naskalny, Grotta del Genovese, Levanzo

Geografia

Położenie i powierzchnia

Egady (o powierzchni 39 km²^[2] [b]) leżą na Morzu Śródziemnym, na zachód od Sycylii^[3] . Główne wyspy archipelagu to^[3] :

• Favignana (o powierzchni 19,8 km²)
• Marettimo (12,3 km²)
• Levanzo (5,6 km²)

Podział administracyjny

Egady leżą na południu Włoch i wraz z Sycylią, Wyspami Liparyjskimi, Wyspami Pelagijskimi i Pantellerią tworzą specjalny region autonomiczny ze stolicą w Palermo^[2] . Egady tworzą gminę Favignana w prowincji Trapani^[4] . Gmina Favignana liczy 4303 mieszkańców (stan na 1 stycznia 2021)^[5].

Budowa geologiczna i rzeźba terenu

Archipelag zbudowany jest z tufu wapiennego i skał wapiennych^[4] . Wyspy są górzyste z najwyższym szczytem Monte Falcone (686 m n.p.m.) na wyspie Marettimo i Pizzo della Campagna (302 m n.p.m.) na Favignanie^[4] . Na wyspach rozwinęły się zjawiska krasowe^[3] .

Klimat

Na wyspach występuje mało opadów – do 500 mm rocznie^[4] . Dominują tu wiatry południowe, a przy południowo-zachodnim wybrzeżu Marettimo często występują sztormy^[4] .

Gospodarka

Głównym zatrudnieniem mieszkańców wysp jest rybołówstwo, przede wszystkim połów tuńczyków, oraz obsługa ruchu turystycznego^[4] .

Historia

Wyspy są zasiedlone prawdopodobnie od paleolitu, o czym świadczą malowidła naskalne m.in. z jaskini Grotta del Genovese na wyspie Levanzo^[2] .

Wyspy znane są z bitwy morskiej w 241 p.n.e., w której flota kartagińska została pokonana przez Rzymian, co zakończyło I wojnę punicką^[4] .

Od połowy XVI wieku Egady należały do rodziny Pallavicini-Rusconi z Genui, od 1874 roku do rodziny Florio z Palermo a następnie do Parodich z Genui^[4] .

Uwagi

1. Encyklopedia PWN podaje również nazwy Wyspy Egadzkie i Isole Egadi, zob. Encyklopedia PWN ↓ .
2. Enciclopedia Treccani podaje, że powierzchnia wynosi 37,5 km², zob. Enciclopedia Treccani – Egadi ↓ .