Feliks V

Feliks V (właśc. Amadeusz VIII (wł. Amedeo VIII il Pacifico); ur. 4 września 1383 w Chambéry, zm. 7 stycznia 1451 w Genewie^[1]) – antypapież obediencji bazylejskiej w okresie od 5 listopada 1439 do 7 kwietnia 1449^[1]. Hrabia Sabaudii (1391–1406), a następnie książę Sabaudii (1406–1440), hrabia Aosty, Moriany i Nicei (1391–1440), hrabia Genewy (1401–1440), hrabia Piemontu (1418–1440).

Feliks V

Amadeusz VIII Spokojny Amedeo VIII il Pacifico
antypapież
Data i miejsce urodzenia	4 grudnia 1383 Chambéry
Data i miejsce śmierci	7 stycznia 1451 Genewa
Miejsce pochówku	Kaplica Świętego Całunu, ?↗
Antypapież obediencji bazylejskiej
Okres sprawowania	1439–1449
Dziekan kolegium kardynalskiego
Okres sprawowania	1449–1451
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	Zakon św. Maurycego
Śluby zakonne	1434
Diakonat	1440
Prezbiterat	24 czerwca 1440
Nominacja biskupia	5 listopada 1439
Sakra biskupia	24 lipca 1440
Kreacja kardynalska	23 kwietnia 1449
Pontyfikat	5 listopada 1439

Amadeusz VIII Spokojny

hrabia Sabaudii
Okres	od 1391 do 1406
Poprzednik	Amadeusz VII Czerwony Hrabia
Następca	podniesiony do rangi księcia
hrabia Genewy
Okres	od 1401 do 1440
Następca	Ludwik I
książę Sabaudii
Okres	od 1406 do 1440
Poprzednik	tytuł nadany
Następca	Ludwik I
hrabia Piemontu
Okres	od 1418 do 1440
Poprzednik	Ludwik Sabaudzki-Achajski
Następca	Ludwik I
Dane biograficzne
Dynastia	sabaudzka
Data urodzenia	4 września 1383
Data śmierci	7 stycznia 1451
Ojciec	Amadeusz VII Czerwony Hrabia
Matka	Bona Berry fr. Bona de Berry
Rodzeństwo	Bona, Joanna
Żona	Maria Burgundzka
Dzieci	Małgorzata Antoni Antoni Małgorzata Maria Amadeusz Ludwik I Bona Filip
Odznaczenia

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	24 lipca 1440
Miejscowość	Bazylea
Konsekrator	Louis Aleman

Życiorys

Amadeusz był synem hrabiego Amadeusza VII, po którym odziedziczył tron^[1]. W 1416 otrzymał od cesarza Zygmunta Luksemburskiego tytuł książęcy^[2] i podporządkował sobie całą Sabaudię oraz ujednolicił prawodawstwo ogłaszając w 1430 Statuty generalne^[2]. Był żonaty i miał dzieci, jednak owdowiał w roku 1422, a najstarszy syn Amadeusz zmarł w 1431^[1]. Dotknięty tymi wydarzeniami, w 1434 roku wycofał się z życia państwowego i osiadł w zamku Ripaille, a rządy nad księstwem powierzył synowi, Ludwikowi^[1]. Przyjął habit i został przełożonym, założonego przez siebie, zakonu św. Maurycego^[1]. W 1439 roku na soborze w Bazylei został wybrany antypapieżem w opozycji do Eugeniusza IV^[3]. Jego wybór był dokonany przez jednego kardynała i 32 elektorów; nominację przyjął po długim wahaniu, a konsekrowany został 24 czerwca 1440^[1].

Większość państw europejskich zachowała neutralność wobec Feliksa lub była nastawiona wrogo^[1]. Powołał kilku kardynałów, w tym dwóch Polaków: Wincentego Kota z Gniezna i Zbigniewa Oleśnickiego z Krakowa^[4], a jego sekretarzem przez pewien czas był Eneasz Sylwiusz Piccolomini^[1]. Ponieważ Feliks nie znajdował wsparcia u ojców soboru bazylejskiego, postanowił abdykować z pomocą arbitrażu francuskiego króla Karola VII^[1]. Antypapież cofnął wszystkie rzucone przez siebie klątwy i uroczyście ustąpił z urzędu, przed Mikołajem V^[1]. W zamian za to Mikołaj mianował go wówczas kardynałem-biskupem Sabiny, dziekanem kolegium kardynalskiego, papieskim wikariuszem Sabaudii oraz potwierdził go jako administratora apostolskiego diecezji Genewa^[5]. Jest uważany za ostatniego antypapieża w historii Kościoła katolickiego^[3].

Postać Amadeusza VIII jest pierwowzorem bohatera noweli Tomasza Manna pt. Der Erwählte (pl. Wybraniec, 1951).

Rodzina

W maju 1401 w Arras ożenił się z Marią Burgundzką (1380–1422), córką Filipa II Śmiałego, księcia Burgundii. Z żoną doczekał się dziewięcioro dzieci:

• Małgorzaty (1405–1418)
• Antoniego (1407)
• Antoniego (1408)
• Małgorzaty (1410–1479), żony Ludwika III – tytularnego króla Neapolu, Ludwika IV – elektora Palatynatu Reńskiego, i Ulryka V – hrabiego Wirtembergii
• Marii (1411–1469), żony Filipa Marii Viscontiego – księcia Mediolanu
• Amadeusza (1412–1431), księcia Piemontu
• Ludwika I (1413–1465), księcia Sabaudii
• Bonny (1415–1430)
• Filipa (1417–1444), hrabiego Genewy

Ordery

Najwyższy Order Zwiastowania Najświętszej Marii Panny (Order Annuncjaty) Wielki Mistrz Zakonu Łańcucha (pierwotna nazwa orderu)^[6]

Rodowód

Amadeusz V Wielki

Aimone Spokojny

Sybilla z Bage

Amadeusz VI Zielony Hrabia

Teodor I Paleolog z Montferratu

Jolanta Paleolog z Montferratu

Argentina Spinola

Amadeusz VII Czerwony Hrabia

Ludwik Burbon

Piotr I Burbon

Maria z Avesnes

Bonne Burbon

Karol Walezjusz

Izabela Walezjuszka

Matylda z Châtillon

Feliks V (Amadeusz VIII)

Filip VI Walezjusz

Jan II Dobry Walezjusz

Joanna Burgundzka

Jan Walezjusz

Jan Luksemburski

Bonna Luksemburska

Elżbieta Przemyślidka

Bona z Berry

Bernard VI z Armagnac

Jan I z Armagnac

Cecylia z Rodez

Joanna z Armagnac

Jan z Charolais

Beatrycze z Clermont

?

Zobacz też

• Antypapież
• Poczet papieży