Loading AI tools
katolickie międzynarodowe stowarzyszenie publiczne Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszkański Zakon Świeckich (bracia i siostry od Pokuty, bracia i siostry od Pokuty św. Franciszka, Trzeci zakon św. Franciszka, tercjarze franciszkańscy, franciszkanie świeccy) – mający swoje korzenie w średniowiecznym franciszkańskim ruchu pokutniczym. Katolickie międzynarodowe stowarzyszenie publiczne, którego członkowie uczestniczą w duchu zakonu franciszkańskiego, prowadząc życie apostolskie i zdążając do doskonałości chrześcijańskiej pod wyższym kierownictwem tegoż zakonu[1]. Za inspiratora i pierwotnego założyciela tego zakonu uważany jest św. Franciszek z Asyżu[2].
Dewiza: Pax et Bonum / Pokój i Dobro | |
Pełna nazwa |
Franciszkański Zakon Świeckich |
---|---|
Nazwa łacińska |
Ordo Franciscanus Saecularis |
Skrót zakonny |
OFS |
Wyznanie | |
Kościół | |
Status kanoniczny |
stowarzyszenie publiczne |
Założyciel | |
Data założenia |
1221 |
Data zatwierdzenia |
1289 |
Liczba członków |
ok. 500 tys. |
Strona internetowa |
Biedaczyna z Asyżu, jak niektóre źródła nazywają św. Franciszka z Asyżu, miał, wychodząc naprzeciw osobom świeckim, przychylnym ideałom zapoczątkowanego przez siebie ruchu, zaproponować formę życia w stowarzyszeniu świeckim (braterskiej wspólnocie). Grupa pierwszych członków tego stowarzyszenia nazywana jest w źródłach franciszkańskich Braćmi i Siostrami od Pokuty. Przez cały okres średniowiecza i w późniejszych wiekach tercjarstwo franciszkańskie było bardzo żywotne. Należeli do niego ludzie różnych stanów – od chłopów, poprzez mieszczan, na monarchach i papieżach skończywszy[3]. Pierwszą nieoficjalną Regułą trzeciego zakonu jest List do wiernych św. Franciszka z 1221. Pierwszą oficjalną Regułą tercjarzy franciszkańskich jest Reguła Mikołaja IV z 1289, kolejną jest Reguła Leona XIII z 1883, a obecnie obowiązującą jest Reguła Pawła VI z 1978. Obok Trzeciego zakonu św. Franciszka, przy kościołach franciszkańskich istniała przez wieki Konfraternia (arcybractwo) Paska św. Franciszka, powstała w Asyżu w bazylice św. Franciszka, zatwierdzona przez Sykstusa V w 1585.
Do najbardziej znanych tercjarzy franciszkańskich należą: bł. Luchezjusz z Poggibonsi, bł. Buonadonna z Poggibonsi, św. Elżbieta Węgierska, św. Ludwik IX[4], św. Ferdynand III, św. Róża z Viterbo, św. Małgorzata z Kortony, św. Aniela z Foligno, bł. Joanna z Signa, św. Elzear z Sabran, św. Konrad z Piacenzy, św. Iwo z Bretanii, św. Roch, bł. Wiwald z San Gimignano, św. Izabela Portugalska, Katarzyna Aragońska, bł. Rajmund Lullus, św. Katarzyna z Genui, bł, Ludwika Albertoni, Alessandro Volta, św. Karol Boromeusz, św. Jan Maria Vianney, bł. Pius IX, Leon XIII, św. Pius X, św. Jan XXIII[5], bł. Zefiryn Giménez Malla, s. B. Antoni Gaudí[6], bł. Karol de Foucauld, św. Joanna Beretta Molla[7].
Pierwsze wspólnoty tercjarskie powstawały na ziemiach polskich przy klasztorach franciszkańskich we Wrocławiu i Krakowie w XIII w. Najbardziej dynamicznym okresem rozwoju tercjarstwa franciszkańskiego były lata międzywojenne (1918-1939). Świadczył o tym kilkusettysięczny stan osobowy[8]. Kryzys w rozwoju zakonu nastąpił w latach okupacji niemieckiej i terroru stalinowskiego. Obecnie wspólnoty Franciszkańskiego Zakonu Świeckich rozsiane są na całym terenie Polski, działając przy klasztorach i kościołach franciszkanów, franciszkanów konwentualnych i kapucynów oraz parafiach prowadzonych przez księży diecezjalnych. W Polsce istnieje 16 regionów[9], w których około 17 000 członków skupionych jest w blisko 600 wspólnotach.
Działalnością FZŚ na poziomie ogólnopolskim kieruje rada narodowa z przełożonym narodowym i przewodniczącym konferencji asystentów narodowych[10]. Asystentami duchowymi są kapłani z I zakonu franciszkańskiego należący do polskich prowincji franciszkańskich lub kapłani diecezjalni posiadający upoważnienie do asystencji duchowej FZŚ ważnie otrzymane od jednego z Zakonów: Zakon Braci Mniejszych, Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych, Zakon Braci Mniejszych Kapucynów.
Stowarzyszeniami wiernych związanymi z Franciszkańskim Zakonem Świeckich w Polsce są; Młodzież Franciszkańska, Młodzież Franciszkańska Tau, Wspólnota Franciszkańska TAU i Rycerze św. Franciszka. Tercjarze w Polsce wydają dwa periodyki „Głos św. Franciszka” we Wrocławiu[11] oraz „Pokój i Dobro” na Górnym Śląsku[12].
Znani polscy tercjarze to m.in.: bł. Dorota z Mątowów[13], bł. Aniela Salawa, Józef Haller, Jacek Malczewski, bł. ks. Jerzy Popiełuszko, bł. kard. Stefan Wyszyński[14] i kard. Henryk Gulbinowicz[15].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.