Harbutowice (województwo małopolskie)
wieś w województwie małopolskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Harbutowice – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie myślenickim, w gminie Sułkowice w dolinie Harbutówki[4][5].
| wieś | |
 Harbutowice-Końcówka (2023) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
1800[1] |
| Strefa numeracyjna |
12 |
| Kod pocztowy |
32-440[2] |
| Tablice rejestracyjne |
KMY |
| SIMC |
0336674 |
Położenie na mapie gminy Sułkowice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu myślenickiego  | |
 49°48′52″N 19°46′58″E[3] | |
W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Harbutowice, po jej zniesieniu w gromadzie Sułkowice. W latach 1975–1998 w województwie krakowskim.
Harbutowice leżą w dolinie Harbutówki, na granicy dwóch mezoregionów geograficznych. Południowo-wschodnie zbocza doliny Harbutówki to stoki Pasma Babicy zaliczanego do Beskidu Makowskiego, północno-zachodnie to Wzgórza Lanckorońskie zaliczane do Pogórza Wielickiego[6]. Zachodnia granica Harbutowic biegnie w okolicach Przełęczy Sanguszki, drogą nr 956[7]. Miejscowość sąsiaduje z: Sułkowicami, Jasienicą, Trzebunią, Bieńkówką, Baczynem i Palczą.
Harbutowice już od XIV w. kilkukrotnie zmieniały swoją nazwę.
| Rok | Nazwa |
|---|---|
| 1327 | Erbordi Villa |
| 1346 | Herbordi Villa |
| 1350–1351 | Cherborthi Villa |
| 1396 | de Harbotouicz |
| 1419 | Herbortowicze |
| 1443 | Harborthouicze |
| 1446 | Harbolthouicze |
| 1464 | Herbulthowicze |
| 1542 | Harbulthouicze |
| i wreszcie | Harbutowice |
Znaczenie nazwy można wytłumaczyć przy pomocy łaciny: herby – źdźbło, trawa, darń, zasiew, ziele, roślina herbesco – puszczać źdźbła, wschodzić; herbosus – obfity w trawę; villa – dwór wiejski, dobra wiejskie, wieś (zob. Słownik łacińsko-polski, Warszawa 1988). Zatem z dużą dozą prawdopodobieństwa wytłumaczymy nazwę Harbutowice: wieś obfita w rośliny[8].
| przysiółek | Kozówka |
| części wsi | Banasiówka, Bargłówka, Batorówka, Bogdałówka, Budzoniówka,
Chalabówka, Chodników, Czoskówka, Celakówka, Drągówka, Dziurówka, Filipówka, Gacorówka, Golankówka, Guzikówka, Harnikówka, Jaworze, Kaniówka, Kijówka, Kluzikówka, Końcówka, Kozakówka, Kudówka, Latoniówka, Lebiedówka, Madejówka, Mertówka, Młynarzówka, Pagórek, Pukówka, Ruskówka, Spyrlówka, Szczerbakówka, Tondyrówka, Witkówka |
Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[9]:
- Kościół parafialny pw. Najświętszego Imienia Maryi i św. Michała Archanioła, otoczenie
Bruno Wyrobisz – kapłan rzymskokatolicki diecezji łuckiej na Wołyniu, społecznik, działacz oświatowy, w latach 1947–1952 dyrektor złożonej przez siebie szkoły w Harbutowicach, w latach 1947–1960 administrator tutejszej parafii[10].
W Harbutowicach jest wiele atrakcji turystycznych[11]:
- na Przełęczy Sanguszki stoi pomnik upamiętniający E.S. Sanguszkę, inicjatora budowy drogi z Harbutowic do Palczy przez tę przełęcz;
- po północnej stronie Przełęczy Sanguszki jest miejsce upamiętniające konfederatów barskich, którzy 23 maja 1771 r. stoczyli w jej okolicy bitwę z armia rosyjską generała Aleksandra Suworowa. Jest to bitwa pod Grobami. Poległo w niej ok. 300 konfederatów[12];
- konfederatów barskich poległych w bitwie pod Grobami pochowano na wzgórzu Groby. Jest tam obecnie kaplica pw. św. Michała;
- poniżej Przełęczy Sanguszki tuż przy drodze wojewódzkiej nr 956 znajduje się odrestaurowana kamienna studnia z 1912 r.[13];
- na stokach Pasma Babicy rosną szacowane na 600 do 2000 lat Cisy Raciborskiego;
- Rezerwat przyrody Las Gościbia;
- podczas II wojny światowej Harbutowice były punktem ruchu oporu. W 1944 r. były miejscem zimowego obozu oddziału „Surowiec” 23 Dywizji AK okręgu śląskiego, dowodzonego przez kpt. Gerarda Woźnicę ps. „Hardy”;
- we wsi działa Stacja Narciarska Szklana Góra Ski na północno-zachodnich zboczach Szklanej Góry.
Remiza strażacka
Zabytkowa remiza strażacka na roli Pieronówka
Kościół parafii rzymskokatolickiej z 1828 roku
Cisy – jedne z najstarszych w Polsce
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
