Krążek linowy (koło linowe, blok, bloczek) – element osprzętu wielu urządzeń dźwigowych, w postaci grubego talerza, wykonanego najczęściej z metalu osadzonego na łożyskach tocznych lub ślizgowych na osi. Na obwodzie krążka znajduje się rowek linowy zapobiegający ześlizgiwaniu się liny (lub łańcucha).
Krążek linowy służy do prowadzenia liny, zmiany kierunku ruchu liny oraz jako element wyrównawczy w układach linowych.
- Rozróżnia się dwa typy krążków
Krążki linowe zestawione w odpowiedni układ (zwany wielokrążkiem lub talią) połączony liną bądź linami zapewnia odpowiednie przełożenie sił przy podnoszeniu ładunków.
Sprawność krążka linowego
Wskutek sztywności lin i występowania w łożyskowaniu sił tarcia ruchowi cięgien rzeczywistych towarzyszą straty:
- wywołane sztywnością lin (zależne od ich konstrukcji i obciążenia), praktycznie przyjmuje się
- wywołane tarciem na łożysku
gdzie siła nacisku jest równa:
Stąd całkowite straty
gdzie:
- – współczynnik tarcia,
- – siła naciągu liny,
- – średnica łożyska,
- – średnica bloczka,
- – kąt między końcami liny.
Sprawność krążka określa wzór:
W praktyce przyjmuje się:
- przy łożyskowaniu tocznym
- przy łożyskowaniu ślizgowym
Zastosowania krążka linowego
Zobacz też
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.