Lista pseudobóstw słowiańskich
lista w projekcie Wikimedia / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Lista pseudobóstw słowiańskich?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Słowiańskie pseudobóstwa (pseudobogowie, pseudoboginie) to słowiańskie bóstwa, które istnieją w literaturze popularnej lub nawet naukowej, lecz ich historyczność jest nieuznawana przez zdecydowaną większość badaczy, tzn., że dane bóstwo w istocie nie było obiektem kultu wśród pogańskich Słowian. Pseudobóstwa Słowian, tak jak innych etnosów, powstawały w wyniku pomyłek (np. poprzez zrozumienie nazwy własnej jako teonimu, nieznajomości języka słowiańskiego, niezrozumienie pogańskiego obrzędu lub niekrytycznego korzystania ze źródeł), w wyniku twórczości i fałszerstw słowiańskich romantyków, lub nawet w wyniku fałszerstw z pobudek politycznych. Przyczyną dwóch ostatnich może być fakt, że w przeciwieństwie do np. mitologii greckiej, źródła dotyczące mitologii słowiańskiej są mocno ograniczone.
Pierwsze słowiańskie pseudobóstwa zaczęły pojawiać się już w średniowieczu, głównie w łacińskich tekstach chrześcijańskich, w wyniku pomyłek. Słowiańskie pseudobóstwa na szeroką skalę zaczęły pojawiać się od XVIII, a w szczególności XIX wieku. W 1768 r. pojawiło się ówcześnie popularne fałszerstwo, tzw. idole prillwickie, przedstawiające rzekome słowiańskie bóstwa ozdobione rzekomymi słowiańskimi runami[1][2][3]. Na podstawie tego fałszerstwa wiele bóstw stworzył Andreas Masch(inne języki), a następnie Martin Ardent(inne języki). W XIX popularnym fantastą był Czech Ignác Jan Hanuš, w szczególności jego dwie prace: Die Wissenschaft des slavischen Mythus oraz Bájeslovný kalendář slovanský, oraz mało krytyczny wobec źródeł Rosjanin Aleksandr Famincyn (Bożestwa driewnich Slawian). Oprócz wymienionych wcześniej twórców, każdy kraj słowiański posiadał swoich mniej lub bardziej popularnych fałszerzy[4]. Współcześnie fałszowaniem panteonu słowiańskiego zajmuje się np.: w Polsce Czesław Białczyński (np. Stworze i zdusze, czyli starosłowiańskie boginki i demony. Leksykon, czy Księga tura)[5][6], a w Rosji Aleksandr Asow (Kniga Koljady)[7] .