Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Męskość – zbiór cech, zachowań i ról społecznych tradycyjnie związanych z chłopcami i mężczyznami. Chociaż męskość (podobnie jak kobiecość) jest społecznie skonstruowana[1], to pewne badania wskazują, że niektóre zachowania uważane za męskie są biologicznie uwarunkowane. W jakim stopniu męskość jest uwarunkowana biologicznie bądź społecznie, jest kwestią dyskusyjną[2][3][4]. Pojęcie męskości jest niezależne od biologicznej definicji płci męskiej[5][6], ponieważ zarówno kobiety, jak i mężczyźni mogą wykazywać typowo męskie cechy[7].
Machismo stanowi formę męskości, która podkreśla siłę i często wiąże się z lekceważeniem konsekwencji i odpowiedzialności[8].
Cechy tradycyjnie przypisywane mężczyznom w zachodnim kręgu kulturowym to:
Ponieważ w większości społeczności mamy do czynienia z dominacją mężczyzn, to cnoty są utożsamiane z cechami męskimi (łacińskie virtus – cnota – pochodzi od vir – mężczyzna).
W badaniach nurtu gender od czasu publikacji australijskiej socjolożki Raewyn Connell mówi się o męskości w liczbie mnogiej, to znaczy o męskościach[9][10]. Connell poprzez analizy historyczno-kulturowe utrzymuje, że w każdej kulturze nawet w tym samym czasie istnieją różne formy męskości[11]. Ta forma, która w danej kulturze ma znaczenie dominujące, jest określana przez Connell jako męskość hegemoniczna[12]. Connell dała nowe impulsy do rozważań o płci[13] i o męskości[14][15][16].
Niektórzy socjologowie postrzegają męskość (i kobiecość) jako rodzaj spektaklu (ang. performance)[17][18]. Performatywność płci niekoniecznie musi być celowa, a ludzie mogą nawet nie zdawać sobie sprawy z tego, w jakim stopniu pełnią rolę genderową, ponieważ jednym z rezultatów trwającej całe życie socjalizacji płci jest poczucie, że płeć jest „naturalna" lub ukształtowana biologicznie.
Toksyczna męskość to pojęcie stosowane oryginalnie przez samopomocowe grupy aktywistów praw mężczyzn w USA w latach 1980. Według używających go autorów ma ona polegać na usilnym graniu stereotypów płciowych kultury[19][20]. Ma skutkować znacznym skróceniem życia mężczyzn, np. w kręgu zachodnim ze względu na wartościowanie zachowań ryzykownych, jak również presją, by lekceważyć zdrowie, w tym zdrowie psychiczne[21][22][23]. Toksyczna męskość jest proponowana jako wyjaśnienie wyższego odsetka samobójstw wśród mężczyzn[24][25][26], częstszego uzależnienia od alkoholu lub papierosów oraz wyższego ryzyka zachowań autodestrukcyjnych pośrednich[27][28].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.