Masakra w Dachau
masowa egzekucja (KL Dachau, Niemcy; 1945) Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
masowa egzekucja (KL Dachau, Niemcy; 1945) Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Masakra w Dachau – masowa egzekucja dokonana na strażnikach SS i członkach Waffen-SS w KL Dachau w dniu wyzwolenia obozu 29 kwietnia 1945 roku, dokonana przez amerykańskich żołnierzy i oswobodzonych więźniów. W jej wyniku zabito 560 SS-manów (członków załogi obozu i żołnierzy Waffen-SS).
Rozstrzeliwanie SS-manów przez żołnierzy 157. pułku piechoty | |
Państwo | |
---|---|
Miejsce | |
Data |
kwietnia 1945(dts) 29 |
Godzina |
14:45? |
Liczba zabitych |
560 |
Typ ataku |
zbrodnia wojenna, samosąd, masowa egzekucja |
Sprawca |
US Army, oswobodzeni więźniowie KL Dachau |
Położenie na mapie Rzeszy Niemieckiej | |
48°16′13″N 11°28′05″E |
Według relacji pułkownika Howarda A. Buechnera[1], 29 kwietnia 1945 roku o godzinie 6:00 nowy komendant obozu SS-Untersturmführer Heinrich Wicker na porannym apelu wydał rozkaz o poddaniu obozu. Wicker, samozwańczy komendant Dachau, swoją funkcję pełnił zaledwie od poprzedniego dnia wieczorem, kiedy to właściwy komendant Martin Gottfried Weiss uciekł wraz z grupą swoich popleczników. W tym momencie pod rozkazami Wickera znajdowało się 560 esesmanów – w większości strażników obozowych oraz żołnierzy Waffen-SS z lazaretu znajdującego się na terenie obozu oraz przebywających tam karnie. Około godziny 10:55 wyszedł on naprzeciw oddziałom amerykańskim zbliżającym się do obozu i oficjalnie go poddał. Został jednak zastrzelony w niejasnych okolicznościach, prawdopodobnie przez jednego z oficerów amerykańskich – dowódcę kompanii „I” podporucznika Williama P. Walsha lub jednego z więźniów, któremu Walsh wręczył „peem” z propozycją egzekucji. Amerykańskim oddziałem, jaki tego dnia stanął u bram obozu, był 3. batalion ze 157. pułku piechoty 45. dywizji piechoty amerykańskiej 7. Armii pod dowództwem podpułkownika Felixa L. Sparksa . Wcześniej, przy drodze dojazdowej do obozu, Amerykanie natknęli się na stojący na bocznicy kolejowej pociąg ewakuacyjny z KL Buchenwald. W ponad 30 odkrytych wagonach znajdowało się około 5000 więźniów, z których większość była martwa, a 1300 w stanie agonalnym[2].
O 11:00, kilka minut po oficjalnej kapitulacji i śmierci Wickera, Amerykanie zajęli obóz[uwaga 1]. Odkryli w nim komorę gazową i dwa przyległe do niej pomieszczenia wypełnione po sufit ciałami zagazowanych więźniów. Mniej więcej pół godziny później, będąc pod wpływem tego, co zobaczyli w obozie i na bocznicy kolejowej, amerykańscy żołnierze zabili 122 wziętych do niewoli esesmanów; nie przeciwstawili się również samosądom, dokonywanym przez oswobodzonych więźniów na członkach załogi obozowej (zginęło w nich 40 SS-manów). Około godziny 12:00 zabójstwa zostały przerwane przez podpułkownika Sparksa – w rękach Amerykanów wciąż pozostawało 358 Niemców z obsługi obozu, głównie rannych z obozowego lazaretu. Kilka minut później od ognia ciężkiego karabinu maszynowego zginęło kolejnych 12 esesmanów – zastrzelił ich żołnierz amerykański, który był przekonany, że ma miejsce próba ucieczki. Po tym incydencie, o 12:25, do obozu przybył generał Henning Linden , który po krótkich negocjacjach z przedstawicielami SS-manów i więźniów (doktor Victor Maurer) na kilka godzin przywrócił porządek w obozie. Większość więźniów powróciło do baraków. Niedługo potem pomiędzy Lindenem a Sparksem doszło jednak do gwałtownej wymiany zdań, w wyniku której generał o 12:45 opuścił obóz. O 14:45 w obozie rozpoczęła się egzekucja pozostałych esesmanów, podczas której porucznik Jack Bushyhead osobiście rozstrzelał z ciężkiego karabinu maszynowego 346 niemieckich jeńców. O 18:00 do obozu przybyły dalsze oddziały amerykańskie (1. batalion 157. pułku piechoty), które ostatecznie przywróciły porządek.
Masakra w Dachau, w której zginęło 560 SS-manów i innych niemieckich członków obsługi obozu, jest do dziś stosunkowo mało znanym epizodem ostatnich dni walk na froncie zachodnim II wojny światowej, budzącym wiele kontrowersji. Z relacji podpułkownika Sparksa z 1989 roku wynika, że w Dachau zginęło nie więcej niż 80 esesmanów, i to głównie od samosądów więźniów, i że jedyne ofiary żołnierzy amerykańskich to zabici przez wspomnianego szeregowca obsługującego ciężki karabin maszynowy za próbę rzekomej ucieczki oraz załoga wieży strażniczej „B” (17 osób), która otworzyła ogień z karabinów maszynowych do wkraczających Amerykanów[4]. Z inicjatywy prokuratora wojskowego 7. Armii Stanów Zjednoczonych, w maju 1945 roku rozpoczęto śledztwo w sprawie wydarzeń w Dachau, które prowadził jego asystent, podpułkownik Joseph Whitaker. Jego szczegółowy raport Investigation of Alleged Mistreatment of German Guards at Dachau (znany również jako The IG Raport) z 8 czerwca 1945 roku wskazywał jednoznacznie żołnierzy amerykańskich jako winnych i odpowiedzialnych za masakrę. Zalecał on postawienie Sparksa przed sądem wojennym. Raport i jego ustalenia zostały jednak odrzucone przez generała George’a Pattona, a sam dokument został utajniony. Odnaleziono go w Archiwum Narodowym (NARA) i opublikowano dopiero w 1991 roku[1]. Wcześniej, w 1986 roku masakrę opisał w swojej książce pod tytułem The Hour of the Avenger oficer medyczny 3. batalionu, pułkownik Howard A. Buechner. Pisząc o zamordowaniu 520 niemieckich członków obsługi obozu przez żołnierzy amerykańskich, nazywał ją złamaniem konwencji genewskiej, uważając, że esesmani od momentu oficjalnego przyjęcia przez dowódcę amerykańskiego kapitulacji obozu byli nią chronieni[5].
Wydarzenia te stały się również atrakcyjnym tematem dla powojennych rewizjonistów niemieckich. W 1964 roku były oficer SS Erich Kern opisał je w wydanej w Getyndze książce pod znamiennym tytułem Zbrodnie na narodzie niemieckim. Świadectwa alianckiego okrucieństwa 1939-1949 (org. Verbrechen am deutschen Volk. Dokumente alliierter Grausamkeiten 1939-1949)[6].
W sumie podczas masakry w Dachau 29 kwietnia z 560 członków SS[1]:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.