Miedź w architekturze
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Miedź zasłużyła sobie na miano ważnego materiału stosowanego w architekturze, budownictwie i architekturze wnętrz[4]. Począwszy od katedr po zamki, od domów mieszkalnych po biura, z miedzi wytwarza się bardzo wiele różnych elementów architektonicznych, takich jak dachy, opierzenia, rynny, rury spustowe, kopuły, iglice, sklepienia, oblicówki czy dylatacje konstrukcyjne.
Bogatą historię stosowania miedzi w architekturze zawdzięczamy jej trwałości, odporności na korozję, znakomitemu wyglądowi i podatności na formowanie złożonych kształtów[5]. Od wieków rzemieślnicy i projektanci czerpali wymierne korzyści z tych atrybutów, tworząc konstrukcje nie tylko spełniające wygórowane wymagania estetyczne, lecz także wyjątkowo trwałe[6].
Na przestrzeni ostatniego ćwierćwiecza miedź zaczęto stosować w budownictwie w znacznie szerszym zakresie, w nowych stylach, nowych gamach kolorystycznych czy wreszcie w elementach o zróżnicowanych kształtach i fakturach[7]. Ściany pokryte okładzinami miedzianymi można powszechnie spotkać zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz budynków.
W swojej twórczości na miedzi polegali także najsłynniejsi nowocześni architekci, by przypomnieć choćby Franka Lloyda Wrighta, w którego wszystkich projektach architektonicznych można znaleźć elementy miedziane[5], Michaela Gravesa, zdobywcę nagrody AIA Gold Medal, który zaprojektował ponad 350 budynków na całym świecie[8], Renzo Piano, autora projektu okładziny z miedzi wstępnie patynowanej dla miejskiego muzeum nauki NEMO w Amsterdamie[9], Malcolma Holzmana, którego gonty z patynowanej miedzi uczyniły z gmachu WCCO Television Communications Center prawdziwą wizytówkę Minneapolis[10], czy wreszcie Marianne Dahlbäck i Görana Månssona, projektantów gmachu Muzeum Vasa, który wyróżnia się na horyzoncie Sztokholmu dzięki okładzinie miedzianej o powierzchni 12 tysięcy metrów kwadratowych[11]. Olbrzymia miedziana rzeźba ryby według projektu architekta Franka O. Gehry’ego, zdobiąca dach gmachu Vila Olimpica w Barcelonie, jest z kolei przykładem wykorzystania miedzi w celach typowo zdobniczych[12][13][14].
Miedź najbardziej znana jest ze swego charakterystycznego wyglądu, dzięki gamie barw zaczynającej się od jasnego metalicznego koloru, przez opalizujący brąz i niemal czerń po zielonkawą śniedź, czyli patynę. Na określenie barw brązowawych architekci dysponują terminami takimi jak rudobrunatna, czekoladowa, śliwkowa, mahoniowa czy hebanowa[15]. Również wyraźnie odznaczająca się zielonkawa patyna miedzi od dawna z lubością wykorzystywana była przez architektów i projektantów.