Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Narodowe Święto Odrodzenia Polski – najważniejsze polskie święto państwowe w okresie Polski Ludowej, obchodzone co roku 22 lipca (do 1989), w rocznicę ogłoszenia Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (1944).
Pochód młodzieży w dniu 22 lipca 1952 roku | |
Dzień | |
---|---|
Państwa |
Rzeczpospolita Polska (1944–1952), |
Typ święta | |
Upamiętnia |
ogłoszenie Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego |
Podobne święta |
22 lipca 1944 roku, po prawie 5 latach trwania II wojny światowej ogłoszony został Manifest Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. 20 lipca 1944 roku w Moskwie został podpisany i zatwierdzony przez Józefa Stalina, a następnie również tam ogłoszony. Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego został powołany w Moskwie, zdominowany był przez komunistów polskich i funkcjonował pod polityczną kontrolą Józefa Stalina[1]. Na powstanie Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego miało wpływ tajne Centralne Biuro Komunistów Polski przy Komitecie Centralnym Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) oraz delegacja Krajowej Rady Narodowej, jednak ostateczną decyzję o jego powstaniu, nazwie, statusie i kształcie personalnym podjął Józef Stalin[1].
Dzień 22 lipca ustanowiono świętem narodowym (i dniem wolnym od pracy) ustawą Krajowej Rady Narodowej w dniu 22 lipca 1945 roku[2], czyli rok po podpisaniu Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. Ustawa została uchwalona podczas siódmej trzydniowej sesji Krajowej Rady Narodowej odbywającej się w sali „Romy” przy ul. Nowogrodzkiej 49[3]. Święto zastąpiło zniesione ustawą Krajowej Rady Narodowej Narodowe Święto Niepodległości obchodzone 11 listopada[4].
Święto zostało zniesione ustawą z dnia 6 kwietnia 1990 roku przyjętą przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej[5]. Przeciwko likwidacji święta protestował ówczesny prezydent RP Wojciech Jaruzelski. W liście skierowanym do marszałka Sejmu napisał: Uważam za niesłuszny projekt skreślenia dnia 22 lipca z wykazu świąt państwowych. Za zniesieniem święta zagłosowało 182 posłów, przeciwko było 56, a 39 wstrzymało się od głosu[6].
Święto obchodzono w całym okresie Polski Ludowej. Główne uroczystości odbywały się na ówczesnym placu Zwycięstwa (obecnie placu marszałka Józefa Piłsudskiego) w Warszawie, bądź na Stadionie Dziesięciolecia. Święto to było dniem wolnym od pracy. Zostało zniesione ustawą przyjętą przez Sejm Kontraktowy z dnia 6 kwietnia 1990 r. (weszła w życie 28 kwietnia); równocześnie przywrócono Święto Narodowe Trzeciego Maja.
Na dzień 22 lipca starano się wyznaczać ważne rocznice i wydarzenia[7]. W Warszawie w ten dzień oddano do użytku m.in. odbudowany most Księcia Józefa Poniatowskiego (1946)[8], Trasę W-Z (1949)[9], Marszałkowską Dzielnicę Mieszkaniową (1950), Pałac Kultury i Nauki oraz Stadion Dziesięciolecia (1955), kino „Luna” (1962), most Łazienkowski (1974). Przekładano na ten dzień również znaczące uroczystości. Przykładem jest sesja Miejskiej Rady Narodowej w Jastarni w dniu 22 lipca 1973, podczas której odczytano rozporządzenie[10] nadające osiedlu z dniem 1 stycznia tego roku prawa miejskie[11].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.