Operacja Krąg

Operacja Ring (ros. Операция Кольцо; orm. Օղակ գործողություն, Oghak gortsoğut'yun, azer. Çaykənd əməliy) – operacja prowadzona przez radzieckie siły bezpieczeństwa wewnętrznego i jednostki OMON w zaludnionych przez Ormian zachodnich regionach Azerbejdżańskiej SRR, Nagorno-Karabachskiego OA oraz wzdłuż północno-zachodniej granicy Armeńskiej SRR.

Operacja Krąg

Wojna o Górski Karabach
Zakreskowany Rejon Szahumian z którego wysiedlono najwięcej ormiańskich mieszkańców
Czas	30 kwietnia – 15 maja 1991
Terytorium	Armeńska SRR, Nagorno-Karabachski OA
Przyczyna	dążenie Armeńskiej SRR do niepodległości, działalność ormiańskich separatystów
Wynik	wysiedlenie paru tysięcy Ormian
Strony konfliktu
Ormiańscy separatyści Armeńska Federacja Rewolucyjna  ZSRR  Azerbejdżańska SRR
Dowódcy
Tatul Krpeyan Simon Açıqgözyan Wiktor Polaniczko Władisław Safonow
brak współrzędnych

Oficjalnie nazywana operacją sprawdzania paszportów, a jej oficjalnym celem było rozbrojenie oddziałów milicji ormiańskiej zorganizowanych w „[nielegalnych] formacjach zbrojnych”^[1], które prowadziły potyczki z analogicznymi bojówkami azerskimi. Akcja ta była również odpowiedzią władz radzieckich na niepodległościowe dążenia Armeńskiej SRR przy jednoczesnej lojalistycznej wobec Moskwy postawy rządu Azerbejdżańskiej SRR^[2].

Wbrew oficjalnie ustalonym celom wojska radzieckie (w tym oddziały z Azerbejdżańskiej SRR) siłą wysiedliły Ormian mieszkających w 24 miejscowościach rozsianych po całym Szahumianie oraz 17 miejscowości w regionie Şuşa i okolicach miasta Hadrut^[3]. Niektórzy autorzy klasyfikują działania połączonych sił radzieckich i azerbejdżańskich jako czystki etniczne^[4]. Operacji wojskowej towarzyszyło systematyczne i rażące łamanie praw człowieka^[5].

Przypisy

1. De Waal, Thomas. Black Garden: Armenia and Azerbaijan Through Peace and War. Nowy York: New York University Press, 2003, s. 114. ISBN 0-8147-1945-7
2. Christoph Zuercher, Jan Koehler. Potentials of Disorder: Explaining Conflict and Stability in the Caucasus and in the Former Yugoslavia. Oxford: Manchester University Press, 2003, s. 158. ISBN 0-7190-6241-1.
3. Gokhman, M. "Карабахская война," Russkaya Misl. 29 listopada 1991.
4. Melander, Erik in "State Manipulation or Nationalist Ambition" in The Role of the State in West Asia, eds. Annika Rabo and Bo Utas. New York: I.B. Tauris, 2006, s. 173. ISBN 91-86884-13-1.
5. Human Rights Watch/Helsinki (1994). Azerbaijan: Seven years of conflict in Nagorno-Karabakh. New York: Human Rights Watch, s. 9.