Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pastor (łac. pastor – pasterz) – w Kościołach protestanckich duchowny, który pełni obowiązki duszpasterskie w zborze. Mianowany jest przez organy centralne danego Kościoła (np. synod, generalną konferencję), bądź jest powoływany przez kongregację wiernych (zbór) w drodze demokratycznego wyboru[uwaga 1].
W dawnej Polsce pastor był nazywany także ministrem (łac. minister znaczy sługa)[1].
Biblijne pochodzenie tytułu pastor było powodem uznania go na szerszą skalę wśród różnych protestantów, których wiąże zasada Sola scriptura. Tytuł ten został wymieniony w Liście do Efezjan Apostoła Pawła, co uznano za dowód stosowania tego tytułu w Kościele prachrześcijańskim.
I On ustanowił jednych apostołami, drugich prorokami, innych ewangelistami, a innych pasterzami (gr. ποιμένας; łac. pastor) i nauczycielami. — List do Efezjan 4:11, Biblia warszawska
Z czasem używanie tytułu pastor w odniesieniu do protestanckiego duchownego stało się tradycją, zaś w wielu językach funkcjonuje zwrot grzecznościowy: Wielebny Pastorze lub Księże Pastorze.
W Kościele Ewangelicko-Augsburskim w Polsce używanie pojęcia „pastor” jako grzecznościowego zwrotu częściowo zanikło na rzecz „księdza” (zwroty „Proszę księdza”/„Księże...”); duchowni luterańscy nazywani byli w Polsce księżmi już w XVI wieku[2]. Duchowni ewangeliccy częściej są nazywani pastorami przez katolików, niż przez samych współwyznawców.
Zwyczajowym strojem liturgicznym pastorów w Kościołach ewangelickich na terenie Niemiec, Polski i krajów środkowoeuropejskich jest czarna toga z białymi befkami oraz biret. Strój ten jest używany od roku 1811 na mocy dekretu króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III.
Dodatkowo w Polsce, w Czechach na Słowacji i na południu Niemiec (Wirtembergia) luterańscy pastorzy ewangeliccy używają białą komżę tzw. „albę silesiana”, czyli „albę śląską”, zakładaną na czarną togę. Komża ta jest używana od czasów reformacji w Księstwie Cieszyńskim. Na Słowacji i na południu Niemiec (Wirtembergia) „alba śląska” jest używana w formie białej „rokiety”.
Drugim strojem liturgicznym, używanym przez pastorów ewangelickich w Polsce jest biała lub kremowa alba sięgająca do kostek, kroju skandynawskiego, ze stułą w kolorze liturgicznym odpowiadającym niedzieli lub świętu roku kościelnego.
W Kościołach ewangelickich w Skandynawii strojem liturgicznym pastorów, podobnie jak księży rzymskokatolickich jest biała alba, stuła i ornat.
W ewangelikalnych Kościołach protestanckich pastorzy w trakcie czynności wykonywanych podczas nabożeństwa najczęściej noszą „świeckie” garnitury z krawatami lub koloratkami.
W literaturze
W filmie
W serialu
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.