Poliamidy

Poliamidy – polimery, zawierające wiązania amidowe −C(O)−NH− w swoich łańcuchach głównych[1].

Wykazują bardzo silną tendencję do krystalizacji, dodatkowo wzmacnianą tworzeniem się wiązań wodorowych między atomem tlenu i azotu z dwóch różnych grup amidowych[2]. Dzięki temu poliamidy są twardsze i trudniej topliwe niż poliestry, znacznie przewyższając pod tym względem polimery winylowe[2]. Z poliamidów produkuje się przede wszystkim włókna zwane często nylonami i aramidami oraz tworzywa sztuczne o podwyższonej odporności mechanicznej (tworzywa konstrukcyjne) nadające się np. do produkcji kół zębatych[3].

Poliamidy otrzymuje się w procesach polimeryzacji lub polikondensacji. Najstarszą metodą syntezy poliamidów jest polikondensacja kwasów dwukarboksylowych z diaminami[4].

Użycie w tej reakcji kwasu adypinowego i heksametylenodiaminy (1,6-heksylodiaminy) prowadzi do otrzymania poliamidu 66 – powszechnie wykorzystywanego do produkcji rajstop.

Obecnie częściej stosowaną metodą syntezy poliamidów jest reakcja między chlorkami kwasowymi i diaminami[4].

W jej wyniku otrzymuje się większość pozostałych poliamidów, a także włókna oparte na poliamidach aromatycznych takie jak kevlar.

Jeszcze inną metodą otrzymywania poliamidów, jest polimeryzacja z otwarciem pierścienia cyklicznych laktamów.

W jej wyniku otrzymuje się np. polikaprolaktam, czyli poliamid 6.

Poliamidy są obecnie najważniejszym tworzywem konstrukcyjnym używanym w wielu branżach, m.in. w motoryzacji, przemyśle lotniczym, elektronicznym i elektrotechnicznym, a także odzieżowym oraz medycynie[5].

Roczne zapotrzebowanie na poliamidy w Europie plasuje się na poziomie miliona ton[6]. W Europie poliamidy produkują wszystkie czołowe koncerny chemiczne.