Prełuki

Prełuki (Przełęczki 1557^[5], Pryłuki (1867)^[5], w latach 1977–1981 Przełęcz) – osada w gminie Komańcza województwie podkarpackim, powiecie sanockim^[3][6]. Miejscowość leży nad rzeką Osławą.

Prełuki

osada
Zabudowania w Prełukach
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	sanocki
Gmina	Komańcza
Liczba ludności (2020)	7[1]
Strefa numeracyjna	13
Kod pocztowy	38-542[2]
Tablice rejestracyjne	RSA
SIMC	0354330[3]
Położenie na mapie gminy Komańcza Prełuki
Położenie na mapie Polski Prełuki
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Prełuki
Położenie na mapie powiatu sanockiego Prełuki
49°20′09″N 22°06′05″E[4]

Wieś prawa wołoskiego w latach 1551–1600, położona w ziemi sanockiej województwa ruskiego^[7]. Od 1772 należały do cyrkułu leskiego, a następnie sanockiego w Galicji. W połowie XIX wieku właścicielem posiadłości tabularnej w Prełukach był Alfred Lubaczewski^[8]. W 1905 Józef Mikołaj Potocki posiadał we wsi obszar głównie leśny 337 ha^[9], a w 1911 posiadał 298 ha^[10].

W roku 1898 wieś liczyła 356 mieszkańców oraz 48 domów.

Do 1914 powiat sądowy Sanok, gmina Bukowsko.

Parafia łacińska w Bukowsku do 1947 r. funkcjonowała tu również szkoła oraz parafialna cerkiew greckokatolicka. Powierzchnia wsi wynosiła 8,42 km². Przebiegają tędy tory nieużywanej już kolejki wąskotorowej. Od listopada 1918 do stycznia 1919 Republika Komańczańska.

Szlaki piesze

• Tokarnia (778 m n.p.m.) – Przybyszów – Kamień (717 m n.p.m.) – Komańcza – Prełuki – Duszatyn – Jeziorka Duszatyńskie – Chryszczata (997 m n.p.m.) (Główny Szlak Beskidzki)
• Szlak śladami dobrego wojaka Szwejka

• Prełuki
• 
  Leśniczówka w Prełukach
• 
  Rzeka Osława
• 
  Most nad Osławą
• 
  Nieczynna linia kolejowa
• 
  Pozostałości po cmentarzu
• 
  Fragment nagrobka

Przypisy

1. Raport o stanie gminy za rok 2020. Stan ludności 31.12.2020 str.3 [dostęp 2022-01-17]
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1032 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
3. GUS. Wyszukiwarka TERYT
4. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 110052
5. Władysław Makarski, Nazwy miejscowości dawnej ziemi sanockiej.
6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
7. Tomasz Figlus, Villae iuris valachici. Z problematyki rozwoju osadnictwa wołoskiego w Polsce na przykładzie ziemi sanockiej, w: Studia z Geografii Politycznej i Historycznej tom 5 (2016), s. 31.
8. Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 172.
9. Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 405.
10. Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 16.

Linki zewnętrzne

• Prełuki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 34.
• Prełuki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 515.