Proton
cząstka elementarna współtworząca jądra atomów, naładowana dodatnio / Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Proton?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Proton, p (z gr. πρῶτον – ‘pierwsze’) – trwała cząstka subatomowa z grupy barionów o ładunku +1 i masie spoczynkowej równej ok. 1 u. Jeden z podstawowych składników materii.
 Schematyczna struktura protonu. u – kwarki górne, d – kwark dolny | |
| Klasyfikacja | |
|---|---|
| Symbol |
p |
| Antycząstka | |
| Ładunek | |
| Masa | |
| Czas życia T1/2 |
> 2,1⋅1029 lat (lub trwały) |
| Spin |
1/2 |
Promień protonu został oszacowany na 0,84184 ± 0,00067 fm[5].
Protony wraz z neutronami stanowią nukleony, elementy jąder atomowych. Liczba protonów w jądrze danego atomu jest równa jego liczbie atomowej, która jest podstawą uporządkowania pierwiastków w układzie okresowym. Protony są głównym składnikiem pierwotnego promieniowania kosmicznego.
Proton według modelu standardowego jest cząstką złożoną, zaliczaną do hadronów, a ściślej barionów, zbudowaną z trzech kwarków: dwóch kwarków górnych „u” i jednego kwarku dolnego „d” (układ uud)[6] związanych silnym oddziaływaniem przenoszonym przez gluony. Zanim model standardowy został powszechnie przyjęty, proton uważany był za cząstkę elementarną.
Czynnik Landégo protonu: gp/2 = 2,792847351 ± 0,000000028