Skały księżycowe
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Skały księżycowe – ogólny termin określający skały tworzące ziemski Księżyc. W porównaniu do skał budujących Ziemię są one niezwykle stare; ich wiek szacuje się na 3,16 mld lat (dla bazaltów tworzących księżycowe morza) do nawet 4,5 mld lat (w przypadku skał budujących tzw. wyżyny)[1]. Badania oparte na technologii zwanej „datowaniem kraterowym” pozwoliły ustalić, że ostatnie erupcje wulkaniczne na Księżycu miały miejsce około 1,2 mld lat temu[2], nie wydobyto jednak próbek skał w tym wieku. Dla porównania, wiek najstarszych ziemskich skał oceniany jest na 3,8 mld lat, co stanowi wartość zdecydowanie różniącą się od wieku najwcześniejszych skał księżycowych.
Obecnie skały księżycowe na Ziemi, w zależności od źródła pochodzenia, można podzielić na trzy grupy: 1) zebrane podczas misji załogowych (w amerykańskim programie Apollo), 2) pozyskane przez lądowniki bezzałogowe (radzieckiego programu Łuna i chińskiego programu Chang’e), oraz 3) wyrzucone w przestrzeń kosmiczną podczas uderzeń meteorytów i przyciągnięte przez grawitację Ziemi (meteoryty księżycowe). Sześć misji Apollo dostarczyło w sumie 2415 próbek o łącznej masie około 382 kg, trzy statki Łuna przywiozły 326 g gruntu księżycowego, statek Chang’e 5 dostarczył 1,7 kg skał, a masa około stu odnalezionych meteorytów księżycowych przekracza 32 kg (wiele z nich zostało odnalezionych dzięki trwającemu programowi ANSMET, czyli ANtarctic Search for METeorites).