Waszyngton
stolica Stanów Zjednoczonych / Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Waszyngton?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Waszyngton, D.C., formalnie Dystrykt Kolumbii (ang. Washington, D.C. /ˈwɒʃɪŋtən ˌdiːˈsiː/, District of Columbia), potocznie nazywany Waszyngtonem lub D.C. – stolica Stanów Zjednoczonych, założona 16 lipca 1790, miasto Waszyngton w USA stanowiło pierwotnie odrębną jednostkę samorządową, znajdującą się na obszarze Terytorium Kolumbii.
 |
Ten artykuł dotyczy miasta w USA. Zobacz też: stan Waszyngton oraz inne znaczenia nazwy Waszyngton. |
 | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Stan | |||||
| Prawa miejskie |
1790 | ||||
| Kod statystyczny |
FIPS: 50000 | ||||
| Burmistrz | |||||
| Powierzchnia |
177 km² | ||||
| Wysokość |
0–125 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2019) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
202 | ||||
| Kod pocztowy |
20001-20098, 20201-20599 | ||||
| Strefa czasowa | |||||
 | |||||
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych   Dystrykt Kolumbii | |||||
Położenie na mapie Dystryktu Kolumbii  Dystrykt Kolumbii | |||||
 38°53′42″N 77°02′12″W | |||||
| |||||
| |||||
| |||||
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Portal  Stany Zjednoczone | |||||
Dopiero uchwała Kongresu z 1871(inne języki) zespoliła je z Terytorium, powołując do istnienia całość nazwaną Dystryktem Kolumbii. Dlatego też, choć według prawa zwie się „Dystrykt Kolumbii”, powszechnie znane jest jako „Waszyngton, D.C.”. Leży na północnym brzegu rzeki Potomak, graniczy ze stanami Wirginia (na południowym zachodzie) oraz Maryland (z pozostałych stron). Ma 705 749 stałych mieszkańców (2019), jeżeli zaś uwzględnić dojeżdżających do pracy z sąsiednich osiedli, liczba ludzi przebywających w jego obrębie wzrasta w dni robocze do ponad miliona. Obszar Metropolitalny Waszyngtonu(inne języki), którego Dystrykt Kolumbii jest częścią, liczy 5,3 miliona ludzi i stanowi siódmy pod względem wielkości obszar metropolitalny w kraju.
Istnienie dystryktu federalnego, mającego służyć za stałą stolicę państwa, funkcjonującego odrębnie od administracji stanowych, sankcjonuje Artykuł pierwszy Konstytucji Stanów Zjednoczonych(inne języki). Na terenie Waszyngtonu znajdują się główne ośrodki trzech gałęzi władzy federalnej: ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, a także naczelne siedziby organizacji takich jak Bank Światowy, Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Organizacja Państw Amerykańskich, Międzyamerykański Bank Rozwoju czy Panamerykańska Organizacja Zdrowia(inne języki), a także grup lobbingowych, związków i samorządów zawodowych. W Waszyngtonie zlokalizowane są również 174 placówki dyplomatyczne(inne języki), liczne pomniki narodowe i muzea.
Nadzór nad Waszyngtonem sprawuje burmistrz(inne języki) wraz z trzynastoosobową radą miejską(inne języki), jednak najwyższą władzę ma w swoich rękach Kongres, który może zmieniać lokalne prawa według uznania. Z tego powodu jego mieszkańcy mają mniejsze niż w stanach możliwości formowania samorządu. Dystrykt jest pozbawiony prawa do wyboru delegata w Kongresie, nie przysługują mu też miejsca w Senacie. Waszyngtończycy nie mogli uczestniczyć w wyborach prezydenckich do momentu ratyfikowania 23. poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych w 1961. Od tego czasu mają to prawo, a Dystryktowi Kolumbii przysługuje 3 elektorów.