![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Collage_of_Entognatha.jpg/640px-Collage_of_Entognatha.jpg&w=640&q=50)
Skrytoszczękie
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Skrytoszczękie (Entognatha) – gromada stawonogów z grupy sześcionogów (Hexapoda), będąca taksonem siostrzanym owadów[2]. Skrytoszczękie najczęściej żyją w glebie, ściółce, a rzadziej na powierzchniach porośniętych trawą. Narządy gębowe mają typu gryzącego lub ssącego i są one umieszczone w głębi głowy, a na zewnątrz występują jedynie ich zakończenia. W skład odwłoka wchodzi prawie pełny zestaw segmentów (10-11) i tylko u skoczogonków liczba ich zmniejsza się do sześciu. Zachowały się jako przekształcone widełki skoczne u skoczogonków lub rudymentarne odnóża odwłokowe. Nie posiadają one oczu złożonych. Natomiast układ oddechowy rozwinięty jest bardzo słabo lub w ogóle nie występuje, wówczas oddychają całą powierzchnią ciała. Nie mają skrzydeł. Ich rozwój zachodzi bez przeobrażenia. U pierwogonków obserwuje się obecność anamorfozy. Wśród skrytoszczękich żyjących w glebie i ściółce znajdują się liczne gatunki aktywnie uczestniczące w procesach glebotwórczych. Niektóre skoczogonki są szkodnikami traw i upraw warzywnych.
Entognatha[1] | |||
Hirst & Maulik, 1926 | |||
![]() Przedstawiciele skrytoszczękich, od lewego górnego rogu zgodnie z ruchem wskazówek zegara: Acerentomon (pierwogonek), Campodea staphylinus (widłogonka), Orchesella flavescens (skoczogonek wolnopierścieniowy), Dicyrtomina minuta (skoczogonek zrosłopierścieniowy) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada |
skrytoszczękie | ||
Rzędy | |||
| |||
| |||
|