Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Socjalizm XXI wieku – idea polityczna związana z rewolucją boliwariańską w Wenezueli. Według deklaracji prezydenta Wenezueli Hugo Cháveza budowa socjalizmu XXI wieku jest celem ruchu społeczno-politycznego, na czele którego stoi prezydent i jego partia – Zjednoczona Partia Socjalistyczna Wenezueli.
Koncepcja socjalizmu XXI wieku została po raz pierwszy przedstawiona przez niemieckiego politologa Heinza Dietericha, wykładowcę Niezależnego Uniwersytetu Metropolitalnego w Meksyku w pracy pod tym samym tytułem wydanej w 1996. Dieterich był zarazem doradcą Hugo Cháveza[1]. Zdaniem Dietericha ani kapitalizm, ani komunizm nie zdołały rozwiązać takich globalnych problemów społecznych jak bieda, rasizm i seksizm, wyzysk ekonomiczny, głód, niszczenie środowiska i odsunięcie ludzi od autentycznego wpływu na bieżącą politykę. Jedynym systemem, który mógłby skutecznie je zwalczać, jest zdaniem Dietericha socjalizm XXI wieku oparty na następujących zasadach:
Dieterich nie przedstawił przy tym taktyki politycznej, która miałaby doprowadzić do budowy socjalizmu XXI wieku. Wskazywał jedynie na konieczność koordynacji działania ruchów społecznych popierających ten projekt nie tylko w Wenezueli, ale i całej Ameryce Łacińskiej[1].
Pojęcie socjalizmu XXI wieku powtarzało się w retoryce Hugo Cháveza od 2005; w 2006 prezydent jednoznacznie stwierdził, że przyjęcie tego systemu przez Wenezuelę jest jego celem. Chávez definiował socjalizm XXI wieku jako ideę opartą na sprzeciwie wobec egoizmu i przywilejów kapitalistycznych, demokracji partycypacyjnej, wolności, równości, spółdzielczości oraz wolnym zrzeszaniu się[1]. Jego zdaniem jest to koncepcja rdzennie latynoamerykańska, czerpiąca z tradycji misji jezuickich w Paragwaju oraz myśli politycznej Simóna Bolivára[1]. Jorge Valero określał socjalizm XXI wieku jako pogłębienie demokracji prowadzone z woli ludności, z najwyższych pobudek humanistycznych, zastosował do niego przymiotniki ludowy, demokratyczny, narodowy[1].
Zainteresowanie ideą socjalizmu XXI wieku wyrażał również prezydent Ekwadoru Rafael Correa, chociaż definiował ją w sposób bardziej pragmatyczny, mniej doktrynalny[2].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.