Sonet francuski – odmiana sonetu, wykształcona we Francji w XVl wieku, nazywana również sonetem marotycznym[1], od nazwiska poety Clémenta Marota.
Układ francuski różni się od schematu włoskiego porządkiem rymów w końcowej części utworu.
Część początkowa, czyli dwie kwartyny rymuje się tak samo w obu odmianach, czyli abba abba (czasem abab abab). Podstawowa różnica polega na tym, że w sonecie włoskim podkreśla się odrębność tercetów, natomiast w sonecie francuskim przy pomocy rymów wyodrębnia się parę wersów cc dede lub cdcd ee[2].
Z sonetu francuskiego wykształcił się sonet angielski, którego najbardziej typową cechą jest występowanie końcowego dystychu[3].
W Polsce sonet francuski od samego początku współwystępował z sonetem włoskim. Francuskiej odmiany używał Mikołaj Sęp-Szarzyński.
- Sonet III. Do Naświętszej Panny
- Panno bezrówna, stanu człowieczego
- Wtóra ozdobo, nie psowała w której
- Pokora serca, ni godność pokory,
- Przedziwna matko stworzyciela swego!
- Ty, głowę starłszy smoka okrutnego,
- Którego jadem świat był wszystek chory,
- Wziętaś jest w niebo nad wysokie chory;
- Chwalebna, szczęścia używasz szczerego.
- Tyś jest dusz naszych jak księżyc prawdziwy,
- W którym wiecznego baczymy promienie
- Miłosierdzia, gdy na nas grzech straszliwy
- Przywodzi smutnej nocy ciężkie cienie!
- Ale i zarzą już nam nastań raną,
- Pokaż twego słońca światłość żądaną.
W praktyce sonety francuskie są zapisywane bardzo często tak samo jak włoskie, czyli 4+4+3+3.
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
