Syderyt – minerał z gromady węglanów, pospolity i szeroko rozpowszechniony.

Szybkie fakty Skład chemiczny, Twardość w skali Mohsa ...
Syderyt
Thumb
Syderyt
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

węglan żelaza(II) (FeCO3)

Twardość w skali Mohsa

3,5–4,5

Przełam

muszlowy bądź nierówny

Łupliwość

doskonała

Układ krystalograficzny

trygonalny

Gęstość minerału

3,83–3,96 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

białóżółta, żółtobrunatna, brunatna, szara

Rysa

biała, jasnożółta

Połysk

szklisty czasami perłowy

Zamknij

Nazwa tego minerału pochodzi od gr. σίδηρος, sídērosżelazo’, gdyż głównym jego składnikiem jest ten właśnie pierwiastek. Pierwotna nazwa – sferosyderyt (J.F.L. Hausmann, 1813), skrócona została następnie do syderytu.

Właściwości

Tworzy kryształy o pokroju izometrycznym, tabliczkowym i słupkowym. Zazwyczaj przyjmuje postać romboedrów i skalenoedrów. Niekiedy występują zbliźniaczenia. Występuje też w skupieniach ziemistych, zbitych, ziarnistych, nerkowatych, kulistych. Tworzy naskorupienia i żyły. Jest izostrukturalny z kalcytem, magnezytem i rodochrozytem.

Występowanie

Jest częstym składnikiem żył kruszcowych. Powszechnie tworzy się w wodnym, beztlenowym środowisku. Krystalizuje w środowiskach redukcyjnych w niskich temperaturach. Osadza się także na szelfach kontynentalnych. Powstaje w jeziorach klimatu umiarkowanego.

Miejsca występowania: Australia – Brooken Hill, Nowa Południowa Walia, Austria – Eisenerz, Erzberg, Karyntia, Niemcy – Nadrenia, Harz, Schwarzwald, Las Turynski, Wielka Brytania – Kornwalia, Hiszpania – Somorrosto, Bilbao, Rosja – Ural, Zabajkale, USA.

Thumb
Konkrecje syderytowe w mułowcu z wyrobiska cegielni w Częstochowie

W Polsce – w rejonie Łęczycy, Częstochowy, Kłobucka (Częstochowski Obszar Rudonośny), Wielunia, w Górach Świętokrzyskich, na fliszu karpackim.

Thumb
Oszlifowany syderyt z Minas Gerais

Zastosowanie

Wykorzystywany głównie jako ruda żelaza (zawiera 47,98% Fe), czasami jako kamień jubilerski.

Zobacz też

Bibliografia

  • J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów. Videograf II, 2003.

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.