Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego (UKP PM, ukr. Українська православна церква Московського патріархату – УПЦ МП; ros. Украинская православная церковь (Московского патриархата) – УПЦ МП) – Kościół prawosławny obejmujący terytorium Ukrainy (od 2019 r. prowadzi też działalność zagraniczną[2]). Ma status Cerkwi autonomicznej w jurysdykcji Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.
Klasyfikacja systematyczna wyznania | |||||||||||||||
Chrześcijaństwo └ Prawosławie └ Rosyjski Kościół Prawosławny | |||||||||||||||
Obrządek | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Siedziba | |||||||||||||||
Zwierzchnik • tytuł zwierzchnika |
Onufry (Berezowski) | ||||||||||||||
Organ ustawodawczy |
Sobór Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego | ||||||||||||||
Zasięg geograficzny | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Strona internetowa |
Oficjalna nazwa Kościoła brzmi Ukraiński Kościół Prawosławny. Publicystyczny dodatek Patriarchatu Moskiewskiego służy jego rozróżnieniu od innych ukraińskich związków wyznaniowych odwołujących się do tradycji prawosławnej[3]. Językiem liturgicznym Kościoła jest cerkiewnosłowiański[4].
27 maja 2022 r. Kościół, z inicjatywy swojego zwierzchnika metropolity Onufrego, przeprowadził nadzwyczajny sobór i wprowadził zmiany w swoim statucie, sugerujące zerwanie podległości wobec Patriarchatu Moskiewskiego i pełną samodzielność Kościoła. Dokument ten nie został jednak oficjalnie opublikowany, Cerkiew nie podjęła również dalszych działań na rzecz uznania za autokefaliczną przez inne Kościoły[5][6]. Rosyjski Kościół Prawosławny w dalszym ciągu uważa Ukraiński Kościół Prawosławny za swoją część składową[7].
UKP PM nie jest jedyną Cerkwią prawosławną działającą na terytorium Ukrainy – równolegle z nim po ustanowieniu niepodległej Ukrainy (1991), w państwie tym powstały również Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Kijowskiego i Ukraiński Autokefaliczny Kościół Prawosławny. Ich duchowieństwo, wespół z częścią duchowieństwa Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego, w dniu 15 grudnia 2018 powołało nową Cerkiew – Kościół Prawosławny Ukrainy. Została ona uznana za kanoniczną przez Patriarchat Konstantynopolitański, który w związku z jej powstaniem uznał, iż Patriarchat Moskiewski przestał mieć kanoniczne podstawy do posiadania swojej autonomicznej metropolii na terytorium Ukrainy[8]. Z kolei Prawosławny Patriarchat Jerozolimy, Rosyjski Kościół Prawosławny[9], Serbski Kościół Prawosławny[10] i Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny[11] oświadczyły, iż nie uznają Kościoła Prawosławnego Ukrainy za Cerkiew kanoniczną.
Podział prawosławia na Ukrainie wynika przede wszystkim z kwestii politycznych oraz ideologicznych (w tym z całkowicie odmiennych interpretacji historii Ukrainy i Rosji), zwłaszcza kwestii podporządkowania (lub braku podporządkowania) Moskwie. Nie przejawia się w różnicach doktrynalno-teologicznych.