
Kanada
państwo w Ameryce Północnej / Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Kanada?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Kanada (ang. i fr. Canada) – państwo położone w Ameryce Północnej, rozciągające się od Oceanu Atlantyckiego na wschodzie do Oceanu Spokojnego na zachodzie i Oceanu Arktycznego na północy. Na południu i północnym zachodzie graniczy ze Stanami Zjednoczonymi, granice morskie: na północy z należącą do Danii Grenlandią (posiada również granicę lądową z Danią na wyspie Hansa) i na wschodzie z wyspami Saint-Pierre i Miquelon, wspólnotą zamorską Francji. Drugie państwo świata pod względem powierzchni (po Rosji) oraz 38. pod względem ludności[4]. Kanada jest członkiem ONZ, NAFTA, Wspólnoty Narodów, Frankofonii, NATO, G7, APEC.
![]() |
Ten artykuł dotyczy państwa. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa. |
| |||||
Dewiza: (łac.) A mari usque ad mare (Od morza do morza) | |||||
Hymn: (Kanado) (Boże, chroń Króla) | |||||
![]() | |||||
Konstytucja | |||||
---|---|---|---|---|---|
Język urzędowy | |||||
Stolica | |||||
Ustrój polityczny | |||||
Typ państwa | |||||
Głowa państwa | |||||
W jego imieniu | |||||
Szef rządu | |||||
Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe |
| ||||
Liczba ludności (2021) • całkowita • gęstość zaludnienia |
| ||||
PKB (2023) • całkowite • na osobę |
|||||
PKB (PSN) (2023) • całkowite • na osobę |
| ||||
Waluta |
1 dolar kanadyjski = 100 centów (CAD, $) | ||||
Konfederacja Kanady |
od Wielkiej Brytanii | ||||
Religia dominująca |
chrześcijaństwo (katolicy 38,7%) | ||||
Strefa czasowa |
UTC -3,5 do -8 (zima) | ||||
Kod ISO 3166 |
CA | ||||
Domena internetowa | |||||
Kod samochodowy |
CDN | ||||
Kod samolotowy |
C i CF | ||||
Kod telefoniczny |
+1 | ||||
![]() | |||||
| |||||
| |||||
| |||||
| |||||
|
Obszar obecnej Kanady zamieszkiwały od tysięcy lat ludy tubylcze (plemiona Indian i Inuitów). Rozpoczęte pod koniec XV wieku brytyjskie i francuskie ekspedycje zbadały całe atlantyckie wybrzeże Kanady, co spowodowało stopniowe ich zasiedlenie przez Brytyjczyków i Francuzów. W 1867 cztery kolonie wchodzące w skład Brytyjskiej Ameryki Północnej uchwaliły Konfederację Kanady i powołały do życia nowe państwo – Kanadę. Stopniowy proces uniezależniania się od Wielkiej Brytanii osiągnął punkt kulminacyjny w 1982, gdy uchwalenie nowej Ustawy o Kanadzie (ang. Canada Act 1982, fr. Loi de 1982 sur le Canada) zerwało ostatnie więzi zależności od parlamentu brytyjskiego.
Kanada do dziś pozostaje monarchią konstytucyjną, z Karolem III jako głową państwa i utrzymuje demokrację parlamentarną. Kanada jest krajem dwujęzycznym i wielokulturowym, w którym na poziomie federalnym obowiązują dwa języki oficjalne: angielski i francuski (w ich kanadyjskich odmianach). Kanada jest państwem uprzemysłowionym i zaawansowanym technicznie, o zróżnicowanej gospodarce w znacznym stopniu uzależnionej od własnych bogactw naturalnych i wymiany handlowej – zwłaszcza ze Stanami Zjednoczonymi, z którymi Kanada ma trwałe i liczne związki.